Şah damarındaki tıkanma, felce kadar gidebiliyor

Özel Akut Kalp Damar Hastanesi’nden Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Tevfik Güneş, halk arasında şah damarları olarak bilinen karotis arterlerindeki darlık ve tıkanıklıklarının, beyin fonksiyonlarının bazılarının kaybı ve geçici ya da kalıcı felç ile sonuçlanan inme ile doğrudan ilişkili olduğunu belirtti. Damarların boynun her iki yanında yer aldığını ve beyne oksijence zengin kanı ulaştırdığını ifade eden Güneş, “İnme, beyin dokusunu besleyen atar damarlarda meydana gelen bir tıkanma sonucunda, dolaşımın durması ile, o bölgede beyin dokusunun beslenememesi sonucunda meydana gelir. Oksijensizliğe çok duyarlı olan beyin dokusu, kısa zamanda fonksiyonlarını kaybeder ve ilgili organda (el, kol, bacak, konuşma ve yutma merkezi v.b.) fonksiyon kaybı oluşur. Yapılan araştırmalar, şah damarı tıkanıklığının dünyadaki tüm inmelerin yarısından fazlasına neden olduğunu gösteriyor. İnme, dünyada ölüm sebepleri arasında üçüncü sırada yer alıyor. Kalp ve damar sistemi hastalıklarında ise inme, ölüm nedenlerinde kalp krizinden sonra ikinci sırada bulunuyor” dedi.

Birden fazla neden

Ölüm nedenleri arasında damar sertliğinin de (ateroskleroz) yer aldığını belirten Güneş, “Damar sertliğinden daha seyrek olarak ise travmaya bağlı damar yırtılması (diseksiyon), boyun bölgesine uygulanan ışın tedavisi (radyoterapi), fibromusküler distrofi gibi bazı damar hastalıkları, boyun damarlarında darlığa neden olabilir. Şahdamarı darlığına neden olan başlıca faktörler; obezite (aşırı kilo), sigara veya tütün kullanımı, ailede kalp-damar hastalığı veya inme geçiren birisinin olması, hareketsiz yaşam tarzı, yüksek kan kolestrol düzeyi, aşırı alkol tüketimi, kontrol altına alınmamış hipertansiyon ve şeker hastalığı şeklinde sıralanıyor. Bu sorunlar hem hastalığın oluşum riskini hem de ilerleme hızını artırıyor” diye konuştu.
Güneş, yavaş ve sinsi ilerleme özelliğine sahip şah damar tıkanıklığının belirtileri arasında da; yatan veya oturan kişinin aniden ayağa kalkması ile oluşan sendeleme, göz kararması, baş dönmesi, denge kaybı, bayılma ve konuşma bozuklukları ile unutkanlık olduğunu sözlerine ekledi.