Arazi iadesi davasında ‘tüzel kişilik’ krizi çıktı

Hatay İskenderun’da Frenk Çiftliği mahallesinde Süryani Katolik cemaate ait araziler 1945 yılında kamulaştırıldı. 1932’de Süryani Katolik Taifsi Vakfı tarafından satın alınan arazinin kamulaştırılması sürecinde Türkiye Süryani Katolik Patrikhanesi’ne herhangi bir bildirimde bulunulmadı. Patrikhane avukatı Ali Elbeyoğlu, kamulaştırma işlemlerinin usulsüz gerçekleştiğ ve arazinin iadesi için Maliye Hazinesi’ne dava açtı.
Kurumlar birbirine sordu
Avukat Elbeyoğlu, dava açma sürecinde Süryani Katolik Patrik Genel Vekili Yusuf Sağ’ın tüzel kişiliğini ispat edecek bir belge aradı. Söz konusu belge için İstanbul Valiliği’ne, “Yusuf Sağ, Türkiye Süryani Katolikleri Patrik Vekili midir?” sorusunu iletti. Valilik, aynı soruyu İçişleri Bakanlığı’na, İçişleri Bakanlığı da Dışişleri Bakanlığı’na yöneltti. Dışişleri yetkilileri, bu soruyu, “Ülkemizde gayrimüslim cemaatler konusunda yerleşik uygulama ve mevzuatımız çerçevesinde, gayrimüslim cemaatlere ait dini kurumların tüzel kişiliği bulunmadığı malumlarıdır. Türkiye Süryani Patrikhanesi’nin tüzel kişiliği bulunmadığı göz önünde bulundurulduğundan, Yusuf Sağ’a tüm hukuki onay ve işlemlerde temsil yetkisi verilmesi hukuken mümkün gözükmemektedir” şeklinde yanıtladı.
‘Kanuna gerek yok’
Avukat Ali Elbeyoğlu, davanın arazinin iadesi kadar tüzel kişiliğin kabulü açısından da önemli olduğunu belirterek şunları söyledi: “Tüzel kişilik konusunda illa kanun çıkartılmasına gerek yok. Bu tespit, yargı kararıyla da yapılabilir. Dışişleri Bakanlığı’nın cevabı ise mahkemeyi bağlamıyor.”