Astana görüşmeleri suçlamalarla başladı

Suriye’de devam eden savaşın tarafları, 9 ay sonra ilk kez görüşme için Kazakistan’ın başkenti Astana’da masaya oturdu. Görüşmelere Suriye rejiminden de bir temsilci katılırken, muhalifler ile rejim arasında doğrudan temas gerçekleşmedi.

Astana’da Türkiye ve Rusya öncülüğünde gerçekleştirilen Suriye konulu toplantı, dolaylı görüşmelerle sürüyor. Görüşmelerde Esad rejimi, muhalifler, Türkiye, Rusya, İran ve ABD heyetleri yer alıyor. Toplantıda ateşkesin güçlendirilmesi ve insani krizlerin çözümü ele alınıyor. Türkiye, Rusya, ABD ve İran, taraflara sunacakları önerileri kendi aralarında değerlendirirken, muhalefet heyeti de karşı önerilerini sundu. Türkiye ile Rusya ise, garantör ülkeler olarak rejim ve muhalifler arasındaki tekliflerin değişimini sağlıyor. Nitekim muhalifler, Barada bölgesinde gerçekleşen ateşkes ihlalleri nedeniyle rejimle yüzyüze bir görüşmeyi kabul etmedi. Toplantının ilk bölümüne katılan askeri muhalif heyet, sunumlarında bu ihlallere son verilmesini talep etti. Heyet lideri Muhammed Alluş, “Suriye’de akan kanın durması için İran destekli milislerin ülkeden çıkması gerektiğini” belirtti.

‘Güven oluşturalım’

Rejim kanadında ise toplantının basına kapalı ilk oturumunda konuşan Suriye’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Beşar Caferi, beklentilerinin, çatışmaların belli bir süre için durması, bu sürede de ateşkese imza atan grupların El Nusra ve DAEŞ gibi terör örgütlerinden ayırt edilmesi olduğunu ifade etti. Rejim temsilcisi, terör örgütleri ve anlaşmaya karşı çıkanları ateşkes dışında tuttuklarını söyledi. Caferi, ayrıca muhalifleri El Nusra’nın işlediği savaş suçlarını savunmakla suçladı. BM’nin Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura ise, ilk oturumda yaptığı konuşmada, tarafların ateşkesi denetleyecek mekanizma üzerinde anlaşmasının, bunu kalıcı kılacağını belirtti. Astana toplantısının, Cenevre’de kısa süre içinde resmi ve doğrudan görüşmeler düzenlenmesinin önünü açmasını beklediğini vurgulayan Mistura, “Bugün (dün) ve yarın (bugün) ateşkesle ilgili sorunları aşalım, kalıcı hale getirmeye çalışalım. Taraflar arasında az da olsa güven oluşturmak için neler yapılabileceğine bakalım” ifadelerini kullandı. De Mistura, “Bir Libya daha istemiyoruz” ifadesini kullandı. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Türkiye heyeti toplantının ilk bölümünde yaptığı konuşmada, muhalefetin Astana’da bulunmasının önemine dikkat çekti. Türkiye, elde edilebilecek güven artırıcı adımların Cenevre’de yürütülen sürece katkı sağlayacağı inancında olduğunu bildirdi. Dolaylı görüşmelerden olumlu netice alınması ve kararların uygulanması halinde, siyasi müzakerelerin önü açılmış olacak. Türkiye ve Rusya öncülüğünde dün sabah başlayan görüşmelerin bu akşama kadar sürmesi bekleniyor.

Kurtulmuş: Geleceklerine kendileri karar versin

Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Kazakistan’ın başkenti Astana’da düzenlenen toplantıya ilişkin kendisine yöneltilen bir soru üzerine, Türkiye’nin Suriye’deki bütün yabancı unsurların çekilmesini öngören, ülkenin kaderinin Suriyelilere bırakılmasını savunan bir bakış açısına sahip olduğunu belirtti.

Kurtulmuş, “Bu çerçevede biz Kürtlerin de Arapların da Türkmenlerin de ve diğer unsurların da eşit ve adil şekilde işin içerisinde yer alacağı bir barış sürecinin doğru olduğu kanaatindeyiz. Bu sürece dışarıdan zorlamalarla, baskılarla yön vermek yerine bu sürecin demokratik usulleri kullanılarak önünün açılmasının daha doğru olduğu kanaatindeyiz” dedi.