Ayasofya’nın sesi Stanford’da yankılanıyor

Kaliforniya’da bulunan Stanford Üniversitesi’nden akademisyenlerin projesi sonucunda Ayasofya’nın akustiğini dijital olarak kopyaladı ve dinleyicileri 1500 yıl öncesine götüren bir konser, üniversitenin konser salonunda gerçekleşti. Smithsonian Dergisi’nin haberine göre dinleyicilere Orta Çağ’da kilise olduğu dönemde Ayasofya’da olmak deneyimini yaşatmak isteyen bilim insanları, Bizans dönemi müziğindeki uzmanlıklarıyla dikkat çeken Oregon’lu Capella Romana adlı oda müziği korosuyla işbirliğine gitti.

Sanal akustik model

Orta Çağ’daki Ayasofya akustiğinin yakalanması için 2011 yılında Ayasofya’ya gelen uzmanlar, balonlarla yaptıkları çalışmada yapının akustiğini kaydettiler. Bu kayıtlar aracılığıyla Ayasofya’nın sanal bir akustik modeli bilgisayar teknolojisi çıkarıldı. Capella Romana korosunun vokalleri önce kayıt edildi. Ardından konser sırasında da canlı olarak koro tarafından seslendirildi. Koronun bu konserler için seslendirdiği Hıristiyan müziğinin yüzyıllardır seslendirilmediği detayı da dikkat çekiyor.

Icons of Sound adını taşıyan proje, Stanford Üniversitesi Müzik ve Akustikte Bilgisayar Araştırmaları Bölümü ile Sanat ve Sanat Tarihi Bölümü’nün ortak imzasını taşıyor. Ayasofya’nın benzersiz akustiğinde yankı süresinin 10 saniyeden fazla olması detayına dikkat çeken Icons of Sound projesinde çalışan bilim insanları, Ayasofya’nın akustiğiyle ilgili şunu vurguluyorlar: “Ayasofya, dilin anlaşılabilir olmasıyla ilgili çağdaş beklentileri altüst ediyor. Bizler, kelimeleri ve söylenen sözleri kuru, yankısız ortamlarda net olarak duymaya alıştık. Bunun tersine Ayasofya’nın ıslak akustiği, mesajın anlaşılabilirliğini bulanıklaştırıyor. Kelimeleri denizin altından gelen sızıntılara dönüştürüyor.”