AYVALIK MUTFAĞININ YOK OLMAYA BAŞLAYAN TADLARI AYTUGEB VE GMKA İLE SOFRALARA DÖNÜYOR

Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde, kısa adı AYTUGEB olan Ayvalık Turizm Alt Yapı Geliştirme Hizmet Birliği tarafından ilçedeki mübadele döneminin yanı sıra mübadele öncesindeki Girit ve Midilli Adaları ile Balkanlardan Anadolu’ya gerçekleşen göçlerle gelen mutfak kültürlerinin yok olmaya başlaması üzerine hazırlanan proje Güney Marmara Kalkınma Ajansı’nın (GMKA) desteğiyle hayata geçiriliyor.
Bu kapsamda, AYTUGEB bünyesinde projenin yürütücülüğünü gerçekleştiren Balıkesir Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr.Ayhan Gökdeniz yaptığı açıklamada, Ayvalık mutfağının yemek çeşitliliği, tat ve lezzet zenginliği, otantik ve yenilikçi damak zevklerini korumak ve bunların arasında yitirilmeye başlayan tadları yeniden sofralara döndürebilmeyi amaçladıklarını kaydetti.
K onuyla ilgili muhabirimize açıklamalarda bulunan Ayhan Gökdenin; kültür turizminin, turizmin önemli bir şekli olduğu gibi, tüm destinasyonlar için bir gelişme seçeneği olduğuna işaret etti.
Kültür turizmi içinde önemli bir miras öğesi olarak yer alan gastronominin, dünya mutfaklarının sunulmasında ve tanıtılmasında ön plana çıktığını savunan Gökdeniz, “Yemek, bir toplumun kendisini ve yaşama tarzını ifade şeklidir. Yemek ve yemek kültürü, bir bölgenin kültürel sembolü olarak kabul edilebilmekte ve yerel yiyecekler yerel kültürün bir parçasını oluşturmaktadır. Gastronomi, kültürel bir ürün olduğu kadar, bir kültürel ürünün tamamlayıcısı durumundadır. Ayrıca; gastronomi, yiyecek ve içeceklerin tarihsel gelişme sürecinden başlayarak tüm özelliklerinin ayrıntılı bir biçimde anlaşılması, uygulanması ve geliştirilmesini kapsayan bir bilim dalıdır” dedi.
Gastronomi turizminin, dünya çapında ve özellikle Avrupa ülkelerinde Akdeniz mutfağı ile çok fazla gündeme geldiğini kaydeden Gökdeniz, “Türkiye mutfak yapısıyla Akdeniz kültürünün gastronomik hazinesine sahip önemli ülkelerden biridir. Coğrafi ve çevre koşulları ile Kuzey Ege Bölgesi, Akdeniz mutfak kültürünün yaşatıldığı ender yerlerden biridir. Türkiye’de Akdeniz mutfağının önemli bir göstergesi olan Kuzey Ege Bölgesi ve bu bölgenin içinde yer alan Ayvalık mutfağı; gastronomi turizmi açısından ön plana çıkmaktadır.
Ayvalık ekonomik, politik, kültürel faaliyetler açısından geçmişten günümüze kadar bir değişim süreci geçirmiş, bu durum kültürel faaliyet olarak değerlendirilen “mutfak kültürünü” de etkilemiştir. Rum halkının yanı sıra Balkanlardan göç eden Müslüman halkların kültürleri yemek kültürüne de yansımıştır. Bulgar, Boşnak, Girit ve Midilli kültürlerinden etkilenen Ayvalık mutfağının yemek çeşitliliği, tat ve lezzet zenginliği, otantik ve yenilikçi damak zevklerini ortaya koymaktadır. Alibey (Cunda) Adası 1924 Girit’ten göç eden mübadillerin ağırlıklı olarak yaşadığı bir beldedir. Burada ikamet eden mübadiller kültürlerini aradan 90 yıl geçmesine rağmen unutmamışlar ve yaşatmak için de yoğun çaba sarf etmektedirler. Unutmadıkları bir diğer kültürel değer de mutfakları ve yemekleridir. Ayvalık ekonomik, politik, kültürel faaliyetler açısından geçmişten günümüze kadar bir değişim süreci geçirmiş, bu durum kültürel faaliyet olarak değerlendirilen mutfak kültürünü de etkilemiştir. Rum halkının yanı sıra Balkanlardan göç eden Müslüman halkların kültürleri yemek kültürüne de yansımıştır. Bulgar, Boşnak, Girit ve Midilli kültürlerinden etkilenen Ayvalık mutfağının yemek çeşitliliği, tat ve lezzet zenginliği, otantik ve yenilikçi damak zevklerini ortaya koymaktadır. Alibey (Cunda) Adası 1924 Girit’ten göç eden mübadillerin ağırlıklı olarak yaşadığı bir beldedir. Burada ikamet eden mübadiller kültürlerini aradan 90 yıl geçmesine rağmen unutmamışlar ve yaşatmak için de yoğun çaba sarf etmektedirler. Unutmadıkları bir diğer kültürel değer de mutfakları ve yemekleridir” ifadelerini kullandı.
GMKA’DAN PROJEYE 63 BİN LİRA DESTEK
Ayvalık Turizm Geliştirme ve Altyapı Hizmet Birliği’nin; Güney Marmara Kalkınma Ajansı 2014 Yılı Doğrudan Faaliyet Desteği (DFD) kapsamında, TR22/14/FAPDFD/0002 kodlu ’Yaşayan Mutfak Ayvalık’ adlı projeye 63.210 TL’lik finansal destek alındığının altını çizen Gökdeniz, “Bu çalışmada genel amaç; bu kültürel değeri daha fazla korumak ve kollamak adına bu işin paydaşlarıyla birlikte (restoran sahipleri, tedarikçiler, ahçılar, gurmeler, seyahat acenta sahipleri, gurme ve yemek dernekleri vs.) Ayvalık mutfağını incelemek, unutulan yemekleri gün ışığına çıkarmak ve gelecek kuşaklara tanıtmaktır. Bu proje ile unutulan yemekler tarifleri ile gün ışığına çıkartılacak ve gelecek kuşaklara aktarılması sağlanacak ve yörenin farkındalığı öne çıkarılacaktır. Ayrıca proje kapsamında bazı etkinlikler düzenlenerek (web sayfası, gastronomi paneli, sokak yemek etkinlikleri, tadım sunumları, gurme tur programları, yemek kitabı, basın toplantıları ve seyahat acenteleri ile toplantılar gibi) yörenin ekonomik büyümesine katkı sağlanacak ve katma değer yaratılacaktır” dedi.
KAPSAMLI BİR PROJE OLACAK
Projenin süresi 3 aydır ve takriben 20 Aralık 2014 gibi biteceğini açıklayan Ayhan Gökdeniz, “Bu süre içerisinde yapılacak çalışmalar ana hatları kapsamında; Yaşayan Mutfak; Ayvalık’ Proje Ekibinin Belirlenmesi; Projesinin gerçekleşmesi için proje koordinatörü başkanlığında 3 kişilik bir ekibin görevlendirilmesi sağlanılacaktır. Projenin Yörede Duyurulma Çalışmaları; Ayvalık yöresinde gastronomi turizmindeki bütün aktörlere ulaşmak için branda afiş, el ilanı ve billboard afişi bastırılacak ve proje faaliyetleri bütün kesimlere duyurulacaktır. Proje Logosunun belirlenmesi, Web sayfasının açılması ve İçeriklerin Girilmesi; ‘Ayvalık Yaşayan Mutfak’ adında bir web sayfası açılacak ve yemekler tarifleri ve fotoğrafları ile birlikte bu sayfada verilecektir. Ayvalık’ta Yöresel Yemeklerin Hazırlanması, Sunulması ve Fotoğraflanması; Ayvalık Turizm Otelcilik Lisesi Uygulama Otel’inde yöre mutfağına ait yemekler hazırlanacak ve fotoğraflanarak kitap ve web sayfasında kullanılacaktır. Yaşayan Mutfak; Ayvalık’ Kitabının Dizgi, Tasarım, İçeriklerin Hazırlanması ve Bastırılması; Bugün de unutulmayan ve yaşatılan önemli bir kültürel değer olan Ayvalık Mutfağı ile ilgili örnekler; tarifeleri, hikayeleri ve renkli fotoğrafları ile ofset bir kitap halinde (CD’siyle-3 bin adet) basılacaktır. Kültür Turizmin Yeni Rotası; Kuzey Ege Mutfağı ve Ayvalık” Paneli; Bölge Mutfağı ile ilgili yörede ve ülkede kamuoyu yaratmak amacıyla bir ‘Gastronomi Paneli’ yapılacak ve bu panele bölge mutfağını iyi bilen gurme ve akademisyenler çağrılacaktır. Cunda’da Gastronomi Turizmi İle ilgili Kültürel Sokak Aktiviteleri ise; Yemekler Yapılması ve Sokakta Servis Edilmesi, Fotoğraf Sergisi, Eşya ve Obje Sergisi, Folklor Gösterileridir. Bu faaliyetleri geleneksel hale getirmeyi ve 2015 yılı için ‘Uluslararası Cunda Mübadil ve Gastronomi Etkinlikleri Festivali’ yapmayı düşünüyoruz. Gurme Tur Programının Belirlenmesi ve Seyahat Acentaları ile İşbirliği; Bu etkinliklere ihtisaşlaşmış seyahat acentaları davet edilecek ve bölgeye ‘Gurme Turları’ yapılması noktasında işbirliğine gidilecektir. Projenin Kitaplaştırılması; Proje bitiminde GMKA’ya sunulan çıktı ile bu proje süresince edinilen tecrübe ve kazanımlar Proje Yürütücüsü tarafından kitap haline getirilecektir” diye konuştu.
Projenin sahibinin AYTUGEB, ortaklarının ise; Ayvalık Kaymakamlığı ve Ayvalık Ticaret Odası olduğunu belirten Ayhan Gökdeniz, “Proje iştirakçilerimiz ise; Ayvalık Belediyesi, Balıkesir Üniversitesi Ayvalık Meslek Yüksekokulu, Ayvalık Turizm ve Otelcilik Lisesi ve Ayvalık Turizm Danışma Müdürlüğü’dür. Projenin öncelikle Ayvalık’a ve proje ortak ve iştirakçilerine hayırlı olmasını diler, sevgi ve saygılarımı sunarız” dedi.