Boğaz’da elektrikli dönüşüme talip

Ulaşımda ‘elektrikli araçlar’ karadan sonra denizde de boy göstermeye başladı. Başta Kuzey Avrupa olmak üzere pek çok ülke elektrikli ve hibrit gemilere yöneliyor... Bu ülkeler hem mevcut gemileri dönüştürüyor hem de yeni inşa edileceklerde bu özellikleri arıyor. Gemilerin elektrifikasyon işlerini ise Siemens, ABB, Rolls Royce gibi dünya devleri yapıyor. Bu pazarda devlerle rekabet eden bir de yerli ve milli şirket var: Elkon. Kurulduğu 1980’den bu yana gemilerin elektrik işlerini yapan, son yıllarda ise dizel gemileri elektrikli ya da hibride dönüştürmekte uzmanlaşan Elkon, Ar-Ge merkezi de kurmuş.

Elkon Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Buldurgan, “Norveçli balıkçı gemilerini dönüştürdük. Feribot operatörlerine danışmanlık yapacak seviyeye geldik. Hatta elektrik entegrasyonunu yaptığımız bir gemi inovasyon ödülü aldı” dedi.

Yeni bir pazar

Pek çok ülkeden sipariş aldıklarını, Norveç’te şirket kurduklarını, İspanya’da yerel bir üreticiyle birlikte ihalelere girdiklerini anlatan Buldurgan, “Denizde elektrik dönüşümü karadan çok daha hızlı oluyor. Kanada ve Norveç bu işin başını çekse de diğer ülkelerde de çok hızlı bir gelişim var. Türkiye burada geç kalmamalı. Hem kendi gemilerimizi dönüştürmeliyiz hem de gemicilik sanayimiz bu alanda kendini geliştirmeli” dedi. Türkiye’de tersanelerin son dönemde siparişlerinin arttığına değinen Buldurgan, sanayinin elektrikli gemi üretim kabiliyeti geliştikçe işlerin daha da açılacağını belirterek, “Dünyadaki elektrikli gemi dönüşüm pazarı Türkiye’ye 8-9 milyar liralık potansiyel ihracatın önünü açıyor” dedi.

İskelede şarj

Elektrikli gemilerin özellikle kısa mesafeli hatlarda tercih edildiğini bildiren Buldurgan şöyle konuştu:

“Dünya artık karbon salımı ve gürültüden kaçınıyor. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı da ‘Boğaz’a, Haliç’e dizel gemi sokmuyorum’ diyebilmeli. Biz bu yaklaşımı beklerken son açılan İstinye-Çubuklu hattına Çin yapımı eski feribotları koydular. Oysa bu hatta elektrikli feribotlar çalışabilir, iskeleye yanaştığında, araçların inip bindiği sürede şarj olup yeniden sefere çıkabilirdi.”

Sadece feribotları ve belediyenin işlettiği vapurları değil, Üsküdar-Beşiktaş ve diğer hatlarda özel işletmelerin çalıştırdığı motorları da dönüştürmeye talip olduklarını belirten Buldurgan, “İstanbul’un dışında İzmir gibi deniz ulaşımından faydalanan kentlere de hizmet vermeye hazırız” dedi.

Elektrikli gemilerin ilk yatırım maliyetinin dizele göre yüzde 20 daha yüksek olduğunu kaydeden Buldurgan bununla birlikte hibritlerde yüzde 15 yakıt tasarrufu sağlandığını, 5 yılın ardından dizele göre artıya geçtiklerini, bunun üzerine bir de çevre kirliliğinin ve gürültünün azaldığını anlattı.

50 milyon euro ciroya doğru

Elkon İcra Kurulu Üyesi Abdullah Tunç, bugüne dek savunmadan sismik araştırmaya, sahil güvenlikten açık deniz rüzgar çiftliği destek gemilerine, balıkçı gemilerinden feribotlara kadar yurtiçi ve yurtdışındaki pek çok geminin elektrifikasyon işini üstlendiklerini kaydetti. Şirketin yıllık cirosunun 15-20 milyon euro arasında olduğunu belirten Tunç, elektrikli gemilerin yaygınlaşmasıyla üç yıl içinde yıllık ciroyu 50 milyon euro’nun üzerine taşımayı hedeflediklerini bildirdi.