Buzul kıta bile artık kirli!

İstanbul Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi öğretim üyeleri ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’nda (TÜBİTAK) görevli bilim insanlarından oluşan 13 kişilik araştırma ekibinin Antarktika kıtasındaki çalışmaları sona erdi.
Örneklerle döndüler
İstanbul’dan 29 Mart’te yola çıkan ekip, Arjantin’deki Antarktika Sekretaryası’nı ziyaret ettikten sonra Güney Amerika kıtasının güneyindeki son şehir Ushuaia’dan gemiyle Antarktika’ya ulaşmıştı. Tıp doktorları, botanikçi, harita ve jeoloji mühendisleri ve deniz bilimleri uzmanlarından oluşan Türk bilim ekibi başta tüm dünyayı tehdit eden iklim değişikliği, buzullar, yabancı türler, kirlenme, denizel biyoçeşitlilik, koruma alanları, deniz memelileri ve botanik konularında araştırma ve gözlemler yaptı.
Çalışmalarını Ukrayna’nın Vernadsky Araştırma İstasyonu’nda yürüten ekip, Güney Okyanusu ve Antarktika kıtasını kapsayan 50 millik alanda incelemeler yaptı. Ushua adlı gemide konaklayan bilim insanları, ülkeye yeni bilgiler ve incelenecek örneklerle döndü.
‘Çok verimli geçti’
Buzul kıta incelemeleriyle ilgili bilgi veren sefer lideri İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Bayram Öztürk, “Hava koşulları biraz zorladı. Yine de istediğimiz çalışmaları yaptık. Botanik, jeolojik ve oşinografik örnekler başarıyla toplandı ve bilimsel ölçümler yapıldı. Bu örnekler üzerindeki ileri analizler üniversitemiz laboratuvarlarında yürütülecek” dedi. Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Arda Tonay, “Deniz memelileri açısından Antarktika’da yaptığım incelemeler verimli oldu. Birçok farklı türden balina sayımı yaptım. Koşulların olumsuzluğu çalışmalarımı etkilemedi” dedi.

‘Önemli bulgular bulduk’

Kirlilik araştırmaları yapan Kocaeli Üniversitesi’nden Doç. Dr. Halim Aytekin Ergül, “Antarktika’daki Galindez Adası ve çevresinde 20 ile 45 m arasında değişen derinliklerdeki deniz tabanından kum, çamur ve balık örnekleri aldım. Analizler, son zamanlarda kıtaya ulaşan ve tarımsal mücadelede kullanılan kimyasalların yoğunlukları ve kıtaya nasıl ulaştıkları konusunda bilgi verecek” dedi.
Doç. Dr. Ergül, “Antarktika’nın insan etkisinden en uzak kıta olduğu düşünülür ama öyle değil. Tarımda ve elektrik devrelerinde kullanılan kimyasallar, katran ve fuel oil gibi petrol türevleri, kalıcı organik kirleticilerdir. Modern dünyada giderek çeşitlenen bu kalıcı organik kirleticiler atmosfer yoluyla çok uzak yerlere taşınabiliyor. Antarktika’da tarımsal ve endüstriyel faaliyet yapılamıyor. Buna rağmen kıtada kalıcı organik kirleticilerin ve ağır metallerin (kadmiyum, kurşun, cıva vb) varlığını işaret eden bulgular bulduk” dedi.