CARTEL HÂLÂ BİR NUMARA

Grup üyeleriyle, 1995 yılında çıkardıkları efsane albümü, yeni çalışmalarını ve rap kültürünü konuştuk

İstanbul konseri için heyecanlı mısınız?
Erci E.: Heyecanlıyız tabii. Almanya’dan gelip Türkiye’de sahne almak her zaman özel bir durum bizim için.

Ole Peter: Her konser heyecanlandırıyor bizi. Bazılarımız şu sıra 09.00-17.00 arasında mesai yapıyor, standart işlerde çalışıyoruz. O yüzden konserler için zaman ayarlamak kolay olmuyor. Ama hem aile, hem de iş programlarımızı ayarlamayı başarıp da İstanbul’da arkadaşlarla bir araya gelmek, o harika tantuniden tekrar yemek ve gece hayatına karışıp rakı içmek ayrı heyecanlar anlamına geliyor. Konserde hem ilk albümden hem de yeni albümden şarkılar çalacağız. Yani geçmişle bugünün bir karışımı olacak. O eski, ‘boom bap rap sound’ yeniden yankılanacak!

M. Ali: İstanbul’un bambaşka bir büyüsü var. Buradaki insanlar da o tılsımdan nasibini almış. Biz de her geldiğimizde büyülenmiş gibi oluyoruz.

Cartel uzun yıllar ‘bir numara’ydı. Bu iddianız hâlâ geçerli mi?
Ole Peter: Tabii ki! Hem de eskisinden daha yüksek sesle! Bu aslında “Biz bugünün en iyi rap müzisyenleriyiz” gibi bir iddia değil. Bu artık Cartel’in alamet-i farikası gibi bir şey. Biz 1995’te bu şekilde haykırıyorduk ve insanlar bu rap grubunun ilk defa yaptığı bir şeyi gördü. Biz Türkiye’deki yeraltı rap hareketinde rekabetin fitilini ateşledik.

Erci E.: Bir numara olma sıkıntısı ya da iddiasıyla yaşamıyoruz. Müziğimize güveniyoruz, çünkü severek yapıyoruz. Bazı projeleri gerçekleştirmek büyük çaba ve emek istiyor ve biz bir müzik grubu olarak bu çabayı ve emeği, zorlukları atlatarak gösterdiğimize inanıyoruz. Bu yüzden evet, Cartel bir numara.

M. Ali: Hayranlarımız için önceden de bir numaraydık, şimdi de bir numarayız ve hep bir numara olacağımızı hissediyoruz. Bize ta 1995’ten beri böyle hissettirmeyi başarıyorlar.

Rakiplerinizden farkınız nedir?
Erci E.: Cartel kimseye rakip gözüyle bakmıyor. Çünkü ilk gününden bugüne hep farklı bir projeydi ve ayrı bir yerde duruyordu. Cartel’in bir araya geldiği zamanlar, yani 1994-1995 yıllarında, bize benzer grup yoktu. Daha önce Türkçe sözlü rap yapan da yoktu. Üstelik 7 kişiden oluşan kalabalıkta bir Kübalı ve bir Alman arkadaşımız vardı. Casting yapsaydınız, hayatta tavsiye edilmeyecek bir kombinasyon.

Ole Peter: Sanırım bu kadar uzun aradan sonra geri dönmek, pek çok grubun yapabildiği bir şey değil. Biz bunu başardık. Eski güzel günleri kutlamak üzere bir araya geldik ve bu süreçte kiminle karşılaştıysak bize hep yıllar önce kasetlerimizi günde 20 defa dinlediklerini, 90’lardaki okul partilerinde şarkılarımızla eğlendiklerini, şimdi bizi tekrar bir arada gördüklerinde inanamadıklarını söylediler. Bunlar bir de evlenmiş, ailelerini kurmuş, çocuk sahibi olmuş kişilerdi. Galiba en büyük farkı bu yaratıyor.

M. Ali: Rekabetten söz edebilmek için, değişik ülkelerden ve şehirlerden gelen, uzun yıllar aynı çılgın süreçlerden geçmiş, birbirinden tamamen farklı beş deli adamdan oluşan en az bir grup daha bulmamız gerekir.

Türkiye’de rap müziğinin geldiği noktayla ilgili neler söyleyeceksiniz?
Erci E.: Türkiye’nin rap ortamında birçok yetenekli isim var. Eski zamanlara göre farklı tarzlarda ilerleyen ve bu işi bir yerlere taşımış olan insanlar... En başarılı isimler şüphesiz Ceza ve Sagopa Kajmer. Onlar ve birçok başka isim, hiphop kültürünü Türkiye’de devam ettirmekle yetinmeyip, kendi tarzlarını geliştirdiler. Birkaç yıldır rap müzik yaparak para kazanmak çok zor. Gençlerin çoğu için neredeyse imkansız, buna rağmen devam etmeleri ilginç. Televizyon ve radyolar bu müziği desteklemiyor, tanıtmıyor.

Ole Peter: Müzik sektöründe işler zor. Radyoların hiçbiri rap çalmıyor, müzik televizyonlarında da sıkıntı var. Ama tabii ki internet ortamı daha özgür.

M.Ali: Yeni nesil çok hızlı aşama kaydediyor. Çok yenilikçi ve yaratıcılar. Sorunları ve sıkıntıları anlatıyorlar ama bir taraftan neşeden ve partilerden de geri kalmıyorlar. Sosyal, politik konulara, kritik durumlara da değiniyorlar. Türkiye’de yaşayan insanların, halkın sesi gibiler.

“Albüm artık sanatçının kartviziti” İlk albümünüz 750 bin satmıştı. Son albümün satışlardan memnun musunuz?
Erci E.: Albüm satış konusu müzik piyasasının genel bir sıkıntısı. Albüm satışı neredeyse sıfıra düştü. Bunun nedenleri ortada. İnternet dünyayı değiştirdi. Parası olmayan bir genç, her zaman YouTube’dan dinleyebileceği bir şarkıyı neden para verip satın alsın? Bu yüzden bir projenin başarısını bile artık sadece satışına bakarak belirleyemiyorsunuz. Çok satmamıştır ama çok tıklanmıştır. Ya da hiçbir yerde tanınmayan bir iş çok satıyordur. Kısacası albüm satışını çok takip etmiyoruz. Albüm artık sanatçının kartviziti gibi bir şey. Albümdeki parçaları paylaşıp, konser verebilmektir sanatçının amacı.

Ole Peter: Bu albüm üzerinde çalışırken satış rakamını hedef almadık. Uzun zamandır ortalarda yoktuk. Öncelikle tüm bu zamanda nerelere kaybolduğumuzu anlatmamız gerekecekti. Güzel bir albüm yaptık. İçinde değişik tatlar barındırıyor. Artık Türkiye’de yepyeni bir rap dinleyicisi var. Onlarla birbirimizi tanımak için de zamana ihtiyacımız var. Bizim bildiğimiz hayatlardan farklı bir hayat yaşıyorlar. Bambaşka sorunları var.

“Barış Manço’dan çok etkilendik”Grubun bugüne gelene kadar geçirdiği süreci özetler misiniz? Karakan ve Erci E.’nin solo albümleri grubun dinamiklerini nasıl etkiledi?
Erci E.: 1995’te Cartel’in albümü çıktı. Başarının etkisiyle neredeyse iki yıl durmadan Türkiye’de ve Avrupa’da konserler verdik. Karakan ve ben solo işler yapmak istiyorduk. Anlaşmazlıklar sonunda, Cartel menajerinden ayrıldı ve bu ayrılma süreci neredeyse yedi yıl sürdü. O arada Cartel ismini kullanamıyorduk. İsim hakları çözüldükten sonra yine bir araya geldik ve yeni albüm için ilk adımları attık. Cartel’in elemanları hâlâ farklı şehirlerde yaşadığı için bir araya gelmemiz zor oldu ve bütün proje zor şartlarda tamamlandı. Müziği yapmak, sözleri yazmak ve kaydetmek işin güzel yönleri. Uzun aradan sonra albüm yapmaya karar verdiğimiz için birçok karar alınması gerekiyordu. “Tarz nasıl olsun?”, “Altyapılar kimden gelsin?”, “Hangi şirketle çalışalım?”... Böylece 2009’da çıkarmayı planladığımız albüm 2011’de çıktı.

Yola çıkarken hangi müzisyenlerden etkilenmiştiniz?
Erci E.: O zamanlar ABD’den gelen gruplar, rap’çiler bizi etkiledi. Grandmaster Flash, Eric B Rakim, EPMD, Public Enemy ve daha sonra Wu Tang Clan gibi örnekler vardı ve tabii ki öz kültürümüzden bizi etkileyen müzik... Barış Manço, Erkin Koray, Cem Karaca ve Sezen Aksu gibi sanatçıları dinleyerek büyüdük. Bu iki müzik tarzını bir araya getirmeye çalıştık. Ama kesinlikle bizi bu konuda en çok etkileyen Barış Manço’dur. Yapmaya çalıştığımız Doğu ve Batı birleşimi müziği o, Kurtalan Ekspres’le 70’li yıllarda ‘Anadolu rock’ adı altında yapmıştı zaten.

CARTEL, 24 Şubat akşamı Santralistanbul’daki Burn İstanbul Rail Jam etkinliğinde sahne alacak. Katılım ücretsiz. Kapı açılış saati, 17.00