ÇOCUKLARDA ÜROLOJİK SORUNLAR 3 - iDRAR YOLU ENFEKSiYONLARI

Memorial Diyarbakır Hastanesi’nden çocuk cerrahisi ve çocuk ürolojisi uzmanı Prof. Dr. Abdurrahman Önen, çocuklarda idrar yolu enfeksiyonların doğru tedavisinin önemi hakkında bilgi verdi: “İdrar yolu enfeksiyonları çocukluk çağında, üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra en sık görülen sağlık sorunu. Tüm ateşli enfeksiyon tablolarının yüzde 4-7’sini oluşturur.

Nedeni belirlenmeli Çocukta enfeksiyon tek başına bir hastalık olarak kabul edilmemeli, mutlaka altta yatan neden araştırılarak tedavi bu yönde planlamalı. Çoğu kez üriner sistem yani böbrekler ve idrar yollarında var olan bir sorun yüzünden enfeksiyon ortaya çıkar. Bu nedenle, sadece ilaç vererek enfeksiyonu ortadan kaldırmak yetmez. Enfeksiyonun tekrarlaması, kalıcı böbrek hasarlarına yol açar.

Çocuklarda doğuştan anormallikler nedeniyle idrarın mesaneden böbreklere geri kaçışı gibi bir durum görülebilir. Bunun en önemli belirtisi, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları. İdrar kaçağı sorunu çözülmezse, çocuk böbrek hasarı riskiyle büyür. Türkiye’de böbrek nakli ve kronik diyaliz gerektiren hastalıkların başında, zamanında tespit edilip tedavisi sağlanmamış böbrek enfeksiyonlarına bağlı oluşan hasarlar geliyor.

Boyu kısa kalabilir Çocukluğun her döneminde görülen idrar yolu enfeksiyonları, tekrarlayıcı nitelikte olduğunda büyüme ve gelişme geriliği, böbrek fonksiyon kayıpları, kansızlık, hipertansiyon gibi çok önemli sağlık sorunlarını beraberinden getiriyor. Bu çocuklarda özellikle okul çağında yaşıtlarına göre daha kısa ve zayıf olma, halsizlik okul başarısını olumsuz etkiliyor.

Bulantı ve ateşe dikkat Özellikle yüksek ateş varlığında idrar yolu enfeksiyonları akla gelmeli. Ateş, bulantı, kusma, karın veya yan ağrısı gibi belirtiler idrar yolu enfeksiyonlarında sıklıkla görülür. Aniden gelen idrar hissi, tuvalete gidildiğinde sadece birkaç damla idrar yapma ve bu esnada da şiddetli yanma hissetme, kan görülmesi, idrarın koyu, bulanık ve kötü kokulu olması enfeksiyon belirtilerinden.

Bebeklerde belirtiler farklı Bebekler ve özellikle 2 yaşından küçük çocuklarda bulgular genellikle üriner sistemle ilişkili değildir. Huzursuzluk, kusma, ishal, karında şişkinlik, iştahsızlık, beslenme bozukluğu ve kilo alamama, sebepsiz yükselen ve düşmeyen ateş gibi belirtiler, farklı birçok hastalıkla benzerlikler gösterdiği için gözden kaçabilir.”

BU YÜZDEN ORTAYA ÇIKIYOR- En sık nedenlerden biri, okul çocuklarında sık görülen idrarı tutma ve eve saklama alışkanlığı- Doğuştan gelen anatomik ve fonksiyonel bozukluklar - İdrar akımının engellendiği durumlar, tıkanıklıklar ve taş hastalıkları - Yabancı cisimler, mesaneye ve idrar yollarına yerleştirilen sondalar - Genital temizliğin doğru yapılmaması - Nörolojik olarak mesanenin boşalamaması - Banyo köpükleri ve şampuanların idrar yollarını tahriş etmesi ve mesanenin bakteriyle temasına neden olması - Sağlık için gerekli şartlara sahip olmayan havuzlar.

KORUNMAK İÇİN NELER YAPILMALI?

Çocuklara idrarın açık renk olmasını sağlayacak düzeyde yeterli miktarda (günde en az 2 litre) sıvı verilmeli.

Kahve, koyu çay gibi içecekler ve acılı baharatlı yiyeceklerden uzak durulmalı.

Mümkün olabildiği kadar sık idrara çıkılmalı. Çocuğun günde en az 4 defa idrar yapması sağlanmalı.

Çocuk tuvalette yeterli süre kalmalı. Çocuklar klozetli tuvaletlere düzgün oturmalı, ayakları yerden tam destek alamayacak kadar havada asılı kalıyorsa mutlaka ayaklarının altına bir destek bırakılmalı. Kabızlığa karşı önlemler alınmalı. Tuvaletten sonraki temizlik doğru yapılmalı. Genital bölgede deodorant, parfümlü sabun kullanılmamalı.

Sıkı, dar pantolonlar ve naylonlu iç çamaşırları tercih edilmemeli.

Kalabalık ve kirli havuzlara girmekten kaçınılmalı.

YARIN: iDRAR KAÇIRMA