CHP’nin KHK başvurusuna ret kararı!

Anayasa Mahkemesi, CHP’nin OHAL’e ilişkin 668 ve 669 sayılı KHK’lardaki bazı hükümlerin iptal edilmesi istemiyle yaptığı başvuruları esasa girmeksizin “yetkisizlik” gerekçesiyle reddetti. Karar oybirliğiyle verilirken, Anayasa Mahkemesi’nin yeni göreve başlayan iki üyesi Doç. Dr. Recai Akyel ile Prof. Dr. Şevki Hakyemez de ilk oylarını çoğunluktan yana kullanmış oldu. Yüksek Mahkeme, 1991’de OHAL KHK’larının denetlenebileceğine ilişkin içtihatını da 26 yıl aradan sonra değiştirmiş oldu. Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, CHP’nin yaptığı başvuruların ilk incelemesini yapmak üzere dün sabah saatlerinde toplandı. Başvuruyla ilgili ilk incelemesini yapan Genel Kurul, iptal istemlerini, “yetkisizlik” nedeniyle reddetti. Yüksek Mahkeme’nin gerekçesinin gelecek hafta açıklanması bekleniyor.

İlk oyu kullandılar

Karar oybirliğiyle verilirken, Anayasa Mahkemesi’nin yeni göreve başlayan iki üyesi Doç. Dr. Recai Akyel ile Prof. Dr. Şevki Hakyemez de ilk oylarını OHAL KHK’larıyla ilgili kullanmış oldu. CHP, Anayasa Mahkemesi’ne başvurusunda, 1991’de Anayasa Mahkemesi’nce verilen kararı da emsal göstermişti. CHP, Anayasa Mahkemesi’nin OHAL KHK’larını denetleme yetkisi bulunduğunu, aksi bir kararın 1991 kararına da aykırı olacağını iddia ediyordu. Anayasa Mahkemesi verdiği “yetkisizlik” kararıyla, 1991’deki bu kararını da 26 yılın ardından değiştirmiş oldu. Sosyaldemokrat Halkçı Parti, 1990’da OHAL döneminde çıkarılan 424 ve 425 sayılı KHK’ların iptali istemiyle dava açmıştı. Anayasa Mahkemesi, 424 sayılı KHK’nın devamında çıkarılan 430 sayılı KHK ile kaldırıldığından iptali istemi hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına karar vermiş, 425 sayılı KHK’nın bazı hükümlerini ise biçim ve öz yönlerinden Anayasa’ya aykırılığı savıyla dava açılamayacağı öngörülen KHK kuralları niteliğinde olmadığından iptal etmişti.

Anayasa Mahkemesi, 425 sayılı KHK’nın bazı hükümlerinin iptal istemlerinin ise KHK kuralı niteliğinde olduğundan yetkisizlik nedeniyle reddine karar vermişti. 1991 kararında, “Anayasa Mahkemesi, anayasaya uygunluk denetimi için önüne getirilen ve yasama veya yürütme organı tarafından yürürlüğe konulan düzenleyici işlemin hukuksal nitelemesini yapmak zorundadır.

Çünkü, Anayasa Mahkemesi, denetlenmesi istenilen metine verilen adla kendisini bağlı sayamaz. Bu nedenle, Anayasa Mahkemesi ‘olağanüstü hal KHK’si’ adı altında yapılan düzenlemelerin anayasanın öngördüğü ve anayasaya uygunluk denetimine bağlı tutmadığı gerçekten bir ‘olağanüstü hal KHK’si’ niteliğinde olup olmadıklarını incelemek ve bu nitelikte görmediği düzenlemeler yönünden anayasaya uygunluk denetimi yapmak zorundadır.

Anayasanın 148. maddesi yalnızca olağanüstü hal KHK kuralı niteliğinde olan düzenlemelerin anayasaya uygunluk denetimine bağlı tutulmalarına engel oluşturur” deniliyordu.