Bu yaz ne okusak?

Bir, yaklaşmakta olan caz festivali, bir de yaz aylarında okunacak kitapların listesi. Şu sıralar zihinleri en çok meşgul eden iki konu. Caz için söyleyecek fazla söz yok; bu yılın sabırsızlıkla beklenilenleri, Sting ve Nick Cave biletleri tükeneli haftalar oluyor. Fakat okunacak kitaplar tükenmiyor. Çünkü pek çoğumuz, kışın "yoğun gündeminde" yaza okumak üzere biriktiriyoruz kitapları. Biriktirdiklerimiz bir yana, yeni yayımlanan kitaplar da bir köşede adeta pusu kurmuş, bekleşiyorlar. Hâl böyleyken, yazarlarımız, kimi "yazlık", kimi yazlık olmasa da okunması gereken kitapları sıraladı. Hemen hepsi farklı kitap isimleri verdi. Bu yaz, bu kitapları okumaya yetmez; tıpkı diğer yazlar gibi. Dilerseniz bir konu başlığı, dilerseniz bir yazarın tüm kitapları... Keyifli okumalar! DOĞAN HIZLAN "Biyografik roman..." Halide-Frances Kazan - Sistem Yayıncılık Frances Kazanın "Halide"sini okuduğumda, Batılı birinin onun durumunu doğru saptayabildiğini, çelişkilerini birleştirmede, uyuma kavuşturmada daha başarılı olduğunu gördüm. Çünkü Halide Edip Adıvar, böyle bir malzemeyi hayatında taşıyor. Bir kez daha, roman belge, biyografik roman konuları üzerine düşündürdü beni yani. Yazboz-Graphomanieye Dair-Enis Batur Özellikle "Yazboz-Graphomanieye Dair"i okuyun, onun yazma hummasını daha iyi anlayabilirsiniz. Enis Baturun denemeleri, beni isyanla kabul arasında götürüp getirir. Ama her kavram, her düşünce ve beğeni üzerine sizi düşündürmek için bir dünya turuna çıkarır. Kültürün sınırsızlığına inandırır. Hem bildiklerinizi gözden geçirirsiniz hem de bilmediklerinizi öğrenirsiniz. ÇETİN ALTAN "Bizden örnekler..." Kendi edebiyatımızdan örnekler vereceğim. Bunlar bizim roman boyutumuzu ortaya koyan eserler. Bilgi değil bu, haşır neşir olmak. Aklıma şu anda gelenleri söylüyorum. Bunlar seçme değil yani. Kendi diline layık olmayan insan az yaşar çünkü. Recaizade Mahmut Ekrem, "Araba Sevdası"; Halit Ziya Uşaklıgil, "Mai ve Siyah"; Memduh Şevket Esendal, "Ayyaşlı ve Kiracıları"; Hüseyin Rahmi Gürpınar, "Utanmaz Adam"; Mahmut Yesari, "Tipi Dindi"; Ercüment Erkmen, "Beyaz Şemsiyeli"; Reşat Nuri Güntekin, "Acımak"; Abbas Sayar "Yılkı Atı", Füruzan, "Parasız Yatılı"; Yaşar Kemal, "Yer Demir Gök Bakır"; Sabahattin Ali, "Kürk Mantolu Madonna"; Fakir Baykurt, "Kaplumbağalar"; Orhan Kemal, "Baba Evi"; Kemal Tahir, "Köyün Kamburu"; Haldun Taner "Şişhaneye Yağmur Yağıyordu". MURATHAN MUNGAN "Yaz olsun!" Sonra Cortazarın "Yaz" adlı ürpertici güzellikte bir öyküsü vardır. Bir gün yazla ilgili bir seçki yapacak olursam, kitaba onunla başlamak isterim. Diğer yazdıklarımdan geçtim, "Yaz Sinemaları" ve "Yaz Geçer" diye iki kitap yazmış olmak bana bu hakkı vermiş olmaz mı? "Bütün kış kitap okumayanlar yazın ne okusunlar?" diye soranlara, adalet duygum gereği, konusu yaz olan, yaz mevsiminde geçen ya da yazı anlatan kitaplar okusunlar demek isterim. Herman Raucherin "42 Yazıydı" gibi hafif bir kitap da olabilir bu, Aldous Huxleyin "Nice Yazlardan Sonra" gibi edebi bir kitap da; maksat yaz olsun! HİLMİ YAVUZ "Tatilde şiir okurum" Şiirle ilgilenmeyenler için de önerilerim var: Biyografi okusunlar... Mesela Beşir Ayvazoğlunun "Ahmet Haşim"i, Turan Alptekinin "Ahmet Hamdi Tanpınar"ı ve Ayşe Durakbaşanın Türk modernleşmesi ve feminizim bağlamında ele aldığı "Halide Edip"ini... Ben yaz aylarında tatile çıkarken yanıma hep şiir kitapları alırım. Tatil okumaları yapmak isteyen herkese bunu öneririm. ORHAN PAMUK "Nostalji okunabilir" Metis Yayınlarından çıkan Müjgan Halisin "Batmanda Kadınlar Ölüyor"u ile Ayfer Tunçun Yapı Kredi Yayınlarından çıkan "Bir Maniniz Yoksa Annemler Size Gelecek"i önerebilirim. Şu sıralar benim de okuduğum bu kitaplar, roman değil. Biri, içime işleyen bir kitap; diğeri, yakın tarihle ilgili bir nostalji kitabı. AYŞE KULİN "Anılar hoşuma gidiyor" Ahmet Altanın "İsyan Günlerinde Aşk"ını bitirmek üzereyim. Tarihi tahrip edip etmemesi önemli değil; bu bir roman; hem de keyifle okunacak bir yaz romanı. Fatma Gürelin Remzi Kitabevinden çıkan "Karşı Kıyının Işıkları" isimli kitabını da önerebilirim. Ayfer Tunçun "Bir Maniniz Yoksa Annemler Size Gelecek" isimli kitabı da, yaz aylarında okunabilecek kitaplardan. Tabii, benim anılarım çok daha gerilere gittiği için hoşuma gidiyor. Bir de Mehmet Turgutun "Siyasetten Portreler"i önerilebilir. Siyasi açıdan ibret alınacak şeyler var. Aynı şekilde "1856-1923 Yılları Arasında Türkler, Ermeniler, Kürtler / Fotoğraf ve Belgelerle", Ersal Yavinin çalışması önerilebilir. Son iki kitap, bütün bir yaza sığdırılabilir; fakat yaz önerisi olması açısından çok zevkli kitaplar olmadıklarını da biliyorum. Bol bol da şiir öneririm.