Duymuyor ama bale yapmasına engel değil

Eda Tavacı 19 yaşında gencecik, pırıl pırıl bir balerin. Doğuştan işitme engelli olması bale sevgisine, azmine engel olmamış. Tam tersine hep çalışmak, daha iyisini yapmak var hedefinde. 9 yaşındayken başladığı balede 11. senesinde şimdi. Resitallere çıkıyor, dans gruplarıyla yurt dışında sahne almışlığı var. İşaret dili tercümanı Ceren Ay’ı da yanımıza alıp Nilay Bale Stüdyosu’nda buluştuk Tavacı’yla. Sohbetimize de Eda’nın birbirinden estetik bale figürleri eşlik etti...

- 9 yaşında başlamışsınız baleye. Neden baleyi seçtiniz?

O zaman bir film izlemiştim. Bir balerin vardı, o kadar güzeldi ki... Çok etkilendim. “Baleye gitmek, sertifikamı almak istiyorum” dedim anneme. Çok destek verdi. Bakırköy İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği’ne gidiyordu. Orada yolları bale hocamla birleşti.

- Baleye başlarken herhangi bir çekince yaşadınız mı?

Başta çevredekilerin tepkisi nasıl olacak diye utandım biraz. Hareketlerde zorlandım duyamadığım için. Doğuştan işitme engelliyim. Baleye başladığımda hiç duymuyordum. Dokuz yıl önce implant ameliyatı oldum, cihaz takıldı. Şimdi yavaş yavaş sesleri duyuyorum, daha doğrusu titreşimleri ya da çok net sesleri algılıyorum.

- Hareketlerinizi müzikle nasıl koordine ediyorsunuz bale yaparken?

Bale yaparken müziği titreşim ve ritimlerle hissediyorum. İlk olarak ne yapmam gerektiğini hocalarımdan öğrendim. Onların yaptıklarının aynısını yapıyordum. Sonra arkadaşlarıma bakarak yapmaya başladım. Tabii çok dikkat etmem, ritmi kaçırmamam gerekiyordu. Aynı hareketi yapabilmek için diğer arkadaşlardan çok daha fazla çalıştım.

- Sanıyorum başka işitme engelli balerin yok Türkiye’de.

Evet, bildiğim kadarıyla başka yok Türkiye’de. Ben evde oturmuyorum. Üniversiteye gidiyor, bale yapıyorum, eğitimler alıyorum. Üniversite bittikten sonra da çalışacağım. Evet işitme engelliyim ama bu benim için bir engel değil ve olmayacak.

“Benden sonra dansa başlayan işitme engelli arkadaşlarım var”

- Bale size ne ifade ediyor?

Bale yaparken hâlâ çok heyecanlanıyor, çok mutlu oluyorum.

- Resitallere de çıkıyorsunuz.

Şimdiye kadar beş-altı resitale çıktım. Bu yaz da “Deaf Dance” isimli işitme engelli topluluğuyla Amerika’ya gittim, birlikte dans ettik.

- Sizi izleyenler “Sahnede işitme engelli bir balerin olduğu hiçbir şekilde anlaşılmıyordu” diyorlarmış.

Resitallerimi izlediklerinde işitme engelli olduğumu anlamamışlar. Aynı dans ettiğimizi söylediler. Bu konuda Nilay hocama teşekkür ederim, bana çok yardımcı ve manevi destek oldu. O yüzden kimse anlamıyor sahnedeyken işitme engelli olduğumu...

- İşitme engelli gençler için bir örnek oluşturmuştur başarılarınız.

“Ben de balerin olmak, dans etmek istiyorum” diyenler oldu. Farklı danslarda eğitim almaya başlayanlar var. O anlamda örnek oldum. Resitalime gelen işitme engelli arkadaşlar çok başarılı olduğumu söyledi, tebrik ettiler. “Biz de senin gibi olmak isteriz” dediler.

- Ailenizin desteği de etkili olmuştur.

Annem, babam hep destek oldular. Annem her zaman arkamda, takip ediyor gelişimimi.

“İşitme engelli çocuklara bale öğretmek istiyorum”

- Bu anlamda işitme engelli genç arkadaşlara neler söylemek istersiniz?

Korkmasınlar. Evde oturmakla, kendini kapatmakla olmaz. Duymuyorlar diye korkmalarına gerek yok. Çalışsınlar, istediklerini onlar da başarabilir.

- Sizin hayaliniz nedir?

Daha çok çalışacağım, çok çalışmam gerekiyor. Şu an üniversitede farklı bir bölümde eğitim alıyorum, Bilgi Üniversitesi’nde mimari restorasyon okuyorum. 2. sınıftayım. Ama üniversite bittikten sonra işitme engelli çocuklara bale eğitimi vermek istiyorum. -