İstanbul'un heykellerini tanıyor musunuz?

Oysa ki İstanbul'un yeniden tasarlanacak, yapılacak bir simgeye değil şehri zenginleştirecek meydanlara ve çağdaş heykellere ihtiyacı var. İstanbul bir metropole yakışmayacak şekilde hem meydan hem de heykel açısından oldukça fakir bir şehir. Varolan heykellerin bir kısmı estetikten uzak. Elimizdekilere de pek sahip çıktığımız söylenemez. Kırık dökük, bakımsız olanların yanında bazılarının belediyelerde kayıtları bile yok. Çağdaş eserlere pek sık rastlanmazken belediye başkanı tarafından tasarlanan heykel bile var. İstanbul'da, her gün önünden geçtiğimiz heykelleri çoğumuz zaten tanımıyoruz. Neyi simgelediklerini de, heykeltraşlarını da bilmiyoruz. İşte İstanbul'da en çok bilinen heykellerden bazıları... İstanbul'un şehri anlatabilecek birbirinden değerli pek çok anıtı varken şehrin simgesi olması amacıyla Sivriada'ya 110 metrelik bir semazen heykeli dikilmesi düşünülüyor. Geçtiğimiz hafta çıkan haberlerde Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Mevlana'nın "Ne olursan ol yine gel" sözünden yola çıkıp semazen heykelini seçtiklerini, bu heykelin etrafına üç ilahi dini simgeleyen birer cami, kilise ve sinagog yerleştireceklerini de ifade etti. Simavi Ödülü'nü aldı İlhan Koman'ın Türkiye'deki en önemli eseri Akdeniz Heykeli, Halk Sigorta'nın (şimdiki adı ile Yapı Kredi Sigorta) siparişiyle 1978-1981 yılları arasında tamamlandı. İlk tasarlandığında 7 metre boyunda ve Akdeniz'in 17 çeşit mavisinden oluşan bir heykel olarak planlanmıştı. Fakat Halk Sigorta mimarı binanın önünü kapatacağı endişesiyle heykelin yarı yarıya küçültülmesine karar verdi. Koman mavinin 17 farklı tonunu heykelin üzerinde kullanmayı ve beyaz bir zeminin önünde hareket ediyormuş etkisini yaratmayı düşünüyordu. Ne yazık ki yeterli sayıda ve renkte boyanın bulunamaması nedeniyle heykelin renginin beyaz kalmasına karar verildi. Heykelin açılışından bir yıl sonra İlhan Koman, Simavi Ödülü'nü aldı. Akdeniz Heykeli - İlhan Koman "Heykelin bazı parçaları kırıldı ve çalındı" "Maçka Parkı'nda yer alan heykelimi 1993 Mart'ında tamamladım. Anka kuşunun heykelini yaptım. Çünkü anka kuşu dünya efsanelerinde adı geçen bir semboldür. Bu kuş çok uzun yıllar yaşar, sonra kendi kendini yakar. Ardından da küllerinden yeniden doğar, bu böyle devam eder. Ülkeler de böyledir. Uzun yıllar varlıklarını sürdürürler, bir zaman gelir kendi hatalarıyla kendilerini bitirirler. Sonra bir yerde bu ülke insanları yeni bir ülke oluşturmaya başlar. Ancak heykelin bazı parçaları insanlar tarafından kırıldı, bazı parçaları da çalındı. Bunları yenileyemiyorum. Hem maddi açıdan hem de aynı rengi, dokuyu tutturabilmem açısından çok zor." Zümrüdü Anka Kuşu Heykeli-Rahmi Aksungur (Mimar Sinan Üniversitesi Heykel Bölümü Dekanı) "Atatürk'ün atlara olan sevgisi yüzünden böyle bir heykel yaptım" "Atatürk Anıtı'nı 1981 yılında yaptım. Atatürk'ün ilgilendiği her sektörde onu hatırlatan bir heykeli bulunuyordu. Atatürk'ün de atlara olan ilgisinden ve Türkiye Jokey Kulübü'ne verdiği destekten dolayı böyle bir heykel yapmamı istediler. Heykeli bronzdan yaptım, 300 yıl dayanıklıdır." Atatürk Anıtı-Tamer Başoğlu "Fikir ve tasarım belediye başkanından..." "Barış ve Kültür Heykeli 2001'de yapıldı. Böyle bir heykel yaptırma fikri Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın'dan çıktı. Ayrıca heykelin tasarımını da Murat Aydın yaptı. 5 metre boyundaki Barış ve Kültür Heykeli, Abdi İpekçi Spor Salonu'nun önünde yer alıyor. Heykelde üç el üstünde bir dünya figürü yer alıyor, dünya figürünün içinden de üç tane zeytin dalı uzanıyor. Zeytinburnu; Türk, Rum ve Ermeni olmak üzere üç farklı kültürün buluştuğu bir ilçe. Heykeldeki üç el de Zeytinburnu'nun bu kültür çeşitliliğini simgeliyor." Barış ve Kültür Heykeli-Volkan Çıtak (Zeytinburnu Belediyesi Basın Danışmanı İsmail Uluhan anlatıyor) Şadi Çalık'ın Cumhuriyet'in dinamizmini anlatan anıtı "1979'da kaybettiğim babam Prof. Şadi Çalık'ın Türk heykel sanatında dönüm noktası olarak değerlendirilen heykellerinden biri olan eser 1973'te yapıldı. Cumhuriyet'in 50'inci yılı dolayısıyla hazırlanan heykel aydınlanmayı ve Cumhuriyet'in dinamizmini simgeliyor. Ayrıca ilk defa bir heykelin yapımında paslanmaz çelik kullanıldı. 50. Yıl Anıtı Beyoğlu'nda, Galatasaray Lisesi'nin yanında yer alıyor." 50. Yıl Anıtı-Şadi Çalık (Profesör Şadi Çalık'ın mimar kızı Siren Çalık anlatıyor) Dünya Barış Günü için yapıldı "Beşiktaş Belediyesi, 1 Eylül Dünya Barış Günü nedeniyle, Ihlamur'da bulunan boş bir alanı Dünya Barış Parkı olarak düzenledi. Parka 2003'te Orhan Algök tarafından barışı simgeleyen bir anıt yapıldı. 4,5 metre yüksekliğinde." Barış Anıtı-Orhan Algök (Beşiktaş Belediyesi Başın Danışmanı Ejdar Narsap anlatıyor) Yarışmayı kazanan 20 heykelden biri "1994 yılında belediyenin düzenlediği bir yarışma sonucu Tünel Heykeli'nin yapılmasına karar verildi. İstanbul'un çeşitli semtlerinde değişik sanatçılara 20'ye yakın heykel yaptırıldı. Ödüllü sanatçı Ayşe Erkmen'in yaptığı eser de bunlardan biriydi." Tünel Heykeli - Ayşe Erkmen (Galerist'ten Kaan Çongaralı anlatıyor) Denizcilik Bayramı her yıl bu meydanda kutlanıyor Anıtı, 1944'te heykeltıraş Zühtü Müridoğlu tarafından Barbaros Hayreddin Paşa'nın anısına yapıldı. Anıt Beşiktaş Meydanı'nda, Barbaros Hayreddin Paşa'nın türbesinin yakınında yer alıyor. O dönemde 52 bin liraya mal olan heykel üç kısımdan meydana geliyor: Kaide, heykel ve sütun. Anıtın diğer yüzlerinde bronzdan oluşan ve Preveze Deniz Savaşı'nı anlatan mısraların yer aldığı plakalar bulunuyor. Anıtın tümü 11,5 metre yüksekliğinde, bronz kısımlar da 6.9 ton ağırlığında. Barbaros Parkı'nda duran anıtın önünde her yıl 1 Temmuz'da Denizcilik Bayramı, 27 Eylül'de de Deniz Kuvvetleri Günü kutlanıyor. Beşiktaş Barbaros Anıtı-Zühtü Müridoğlu Beşiktaş Barbaros Bu anıt Taksim'in simgesi 1925'in sonunda Taksim Cumhuriyet Anıtı için bir komisyon kurulmuş ve eser İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica'ya havale edilmiş. 1928'de tamamlanan heykel dönemin parasıyla 140 bin liraya mal oldu. Atatürk'ün de çok beğendiği anıt yıllardır Taksim'in simgesi. 10-12 metre yüksekliğinde büyük bir kapıyı temsil eden anıtın bir tarafında Atatürk'ün heykeli, arkasında da Cumhuriyet'in ilanını anlatan insan figürleri var. Taksim Cumhuriyet Anıtı-Pietro Canonica "Bayrampaşa enginarıyla meşhurdur" "Enginar Heykeli, 2001'de Bayrampaşa Belediyesi'nin talebi üzerine Ahmet Özcan tarafından yapıldı. Enginarıyla ünlü bir ilçeyiz. Eskiden Bayrampaşa'da enginar tarlaları varmış. Pazarcılar enginara Bayrampaşa dermiş. Özcan'a enginar fotoğrafı verdik, o da aynen uyguladı, 3,5 metrelik bir heykel yaptı." Enginar Heykeli-Ahmet Özcan (Bayrampaşa Belediyesi Başkanı Yardımcısı Muharrem Kavurkacı anlatıyor)