Kadınları çizgiyle anlatan kadınlar

Kadınların karikatür dünyasında çok az temsilcisi var. Bu temsilciler kendi deneyimlerinden yola çıkarak kadın-erkek ilişkilerini muhalif bir gözle çiziyorlar. Gülay Batur, Ramize Erer ve Meral Onat gibi kadın çizerler ilk olarak Gırgır dergisinde “Biz Bıyıksızlar” başlığı altında bir araya geldiler; ilişkileri ve
kadın cinselliğini karikatürlerinde çizdiler.
Kadın çizerler ilişkileri konu etme geleneğine devam etti. Örneğin Piyale Madra “Ademler ve Havvalar” serisiyle ilişkilerdeki zıtlıkları anlatıyor. Feyhan Güver ise “Bayır Gülü” isimli karikatürleriyle ilişkileri köy ortamında ele alıyor.
Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla dört kadın çizerimizle görüştük, bu özel gün ve kadın karikatürist olma konusunda düşücelerini öğrendik.

“İki cins arasında olup bitenlerde o kadar çok gülünç malzeme var ki”

Piyale Madra
Dünya Kadınlar Günü’nün olması önemli ama inşallah böyle bir güne ilerde gerek kalmaz.
Çizerken hayattaki her şeyden esinleniyorum.
Kadın-erkek ilişkileri hayatımızda ne derece önemliyse -ki oldukça önemli bir yeri var- karikatürlerde de o kadar işleniyor. Ayrıca karikatürün ana malzemesi zıtlıklar olunca, bu iki cins arasında olup bitenlerde o kadar çok gülünç malzeme var ki.
Sanatı bırakın, politikada da kadının varlığı en gelişmiş ülkelerde bile çok az. Genel olarak kadınlar siyasete erkekler kadar yakın değil. Dolayısıyla bu karikatürde de böyle. Günlük siyasi çizen karikatüristimiz yok. Ama sanmayın ki Avrupa’da durum farklı.
Kadın-erkek ilişkilerini konu alan erkek karikatüristler bizim kadar değil ama iyiler!
Karikatürün özü başkaldırı, tabuları ve mitosları yıkmak, insanları rahatsız etmek, toplumdaki tutarsızlıkları ortaya koymaktır.

“Kendi yaşantımdan esinlenerek çiziyorum”

Feyhan Güver
 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kadın hakları hareketi açısından önemli. Fakat bizdeki diğer bütün günler gibi içi boşaltıldı. 10-15 YTL’lik güllerle geçiştirilen bir gün haline geldi.
Kendi yaşantımdan, geçmişimden esinlenerek karikatür çiziyorum.
Kadın karikatüristler daha çok kadın-erkek ilişkileri hakkında karikatür çizmeyi seçiyor çünkü en çok yaşadıkları, içlerinde olan konu bu. 
Politik konuları çizen kadın sayısı az çünkü kadın karikatürist sayısı az. 1000 tane kadın karikatürist olsaydı politikayla ilgili de çizenler olurdu.
Ben karikatürleri içimden geldiği gibi çiziyorum. Başkaldırayım, tabuları yıkayım diye özel bir çabam yok.

“Erkek egemenliğine karşı yapılacak çok şey var”

Meral Onat
Dünya Kadınlar Günü’nün olması çok önemli.  Çünkü erkek egemenliğine karşı yapılması gereken çok şey var.
Dönem dönem değişik konularda karikatürler çizdim. Penguen, Hayvan ve Öküz dergilerinde siyasi tarih konularını işledim. Fakat toplumda kadın-erkek arasındaki çatışmalar beni sinirlendirdiği için bu konularda da çizmeye devam ettim.
Erkek karikatüristler tarafından tam karşı olduğumuz şekilde yansıtılıyoruz. Biz kendimizi anlatalım istedik. Ben eşimle tartıştığımda o konudaki haksızlıktan dolayı eskiz  defterine koştuğum çok oldu.
Türkiye’de karikatür dergilerinde bir-iki sayfa günlük politikalardan bahsediliyor fakat politika yazmak istediğiniz zaman şu an akacak bir mecra yok. Kadın karikatürist sayısı da çok az. 
Kadın-erkek ilişkilerini konu alan erkek karikatüristlerden bazılarını hayranlıkla izliyorum.
Karikatür tabuları yıkabileceği gibi bunları yeniden de üretebilir.

“Bizden önce ‘ilişkiler’ eksik veya yanlış çiziliyordu”

Gülay Batur8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olması, kadınların bu günde hatırlanması önemli ama kadın sorunlarının senede sadece bir gün hatırlanması yetersiz. Kadınların sorunlarıyla ilgili her gün bir şeyler yapılmalı, çaba sarf edilmeli. 
Yaşamın algıladığım her yanını, özellikle de ters giden, can sıkan, kavga etmek istediğim her türlü durumunu konu edinebilirim.
Kadın-erkek ilişkileri daha önce çizilmediği ya da eksik, yanlış, yalan çizildiği ve bu konuda sanıldığından farklı görüş ve yaklaşıma sahip olabileceğimiz için, kadın karikatüristler olarak kadın-erkek ilişkilerini çiziyoruz. 
Politik konuları ele alan kadın karikatürist sayısı çok az. Dergilerde, zaten sembolik sayıda olan kadın çizere sembolik oranda köşe ayrılınca ona da kadın konularında çizmek düşüyor. Bir tür işbölümü yani. Yoksa günlük siyasetle ilgilenmeyen bir insanın mizahla alakası olabileceğini sanmıyorum.
Kadın-erkek ilişkileri konu alan erkek karikatüristler eskiye oranla daha gerçekçi çiziyor.
Karikatür tartışmasız bir başkaldırı biçimi. Zaten mizahın düşünsel boyutu, itiraz etme ve köhneleşmişi yıkma eylemidir.