Kollarıyla dans eden adam

‘3 yaşındayken ellerimle yürümeyi öğrendim’

Cirque du Soleil ekibine katılmış, Almanya’daki yetenek yarışmasında yarı finale çıkan engelli dansçı Dergin Tokmak’ın hayatını anlattığı kitap yakında çıkıyor

Dergin Tokmak 60’lı yıllarda Almanya’ya işçi olarak göç etmiş bir ailenin çocuğu. Bu ailelerin tipik özelliğidir; yazın Türkiye’deki anneanneler, dedeler, halalar ziyaret edilir. Dergin de 1 yaşındayken Amasya’daki dedelerini ziyarete gidiyor ailesiyle birlikte. Burada çocuk felci geçiriyor. “O zamanlar Almanya’da kalmamıştı bu hastalık, çok sıkı bir şekilde aşılama yapılıyordu ama ailem beni aşılatmamış bir şekilde” diyor. Sol bacağını tamamen kaybediyor, sağ bacağını ise kısmen kullanabiliyor. Bu durum, onun dansçı olmasına engel olmuyor. Herhangi bir dansçıdan da söz etmiyorum. Biletlerinin hiç de ucuz olmadığı, gösterileri hıncahınç dolan, çıktıkları dünya turnelerinden birinde geçtiğimiz yıl Türkiye’de de unutulmaz bir gösteri sunan Cirque Du Soleil grubunda altı yıl boyunca dans etmiş bir dansçı o. Neden benim başıma böyle bir şey geldi diye düşünmemiş hiç. Bebekken akranları ayakları üzerine kalkıp yürümeye çalışırken o elleriyle yürümeyi öğrenmiş. Hayallerinizi gerçekleştirmenize hiçbir şeyin engel olamayacağını söylüyor. Bunu bütün herkese göstermek için de Almanya’nın “Yetenek Sizsiniz”i “Supertalent” yarışmasına katılmış. Mayıs ayında da hayat hikayesini anlattığı kitabı çıkıyor. Tokmak’la dans hayatı üzerine sohbet ettik.

* Dans etmeye nasıl başladınız?

10 yaşıma kadar her iki bacağımdan da birçok operasyon geçirdim. Çocukken zamanımın çoğu hastanede geçerdi. Sol bacağımda protez var, kalçama kadar takma bacak. Sağ bacağım iyi sayılır. Çalışır durumda kaslarım var, bu yüzden sağ bacağımın üstünde durabiliyorum biraz. Ama takma bacak ve değneklerim olmadan yürüyemiyorum. Break dans Almanya’ya geldiğinde kuzenim de bu akımdan etkilendi. Aynı bahçedeydi evlerimiz. Bahçede dans ederken görürdüm onu hep ve ne yapıyor acaba diye meraklanırdım. Başının, ellerinin üstünde dönüyordu. Ne yaptığını sordum, “Break dans, gel sana göstereyim” dedi. Ellerinin üstünde dönme hareketini gösterdi. Bacaklarımı kullanamadığım için üst bedenim çok gelişti. Bebekler ayaklarıyla yürümeye başlar ya, ben de ellerimle yürümeyi öğrenmeye başladım küçükken. Biraz garip ama 3 yaşındayken ellerimle yürümeyi öğrendim. Yani break dans benim için mükemmel bir dans stiliydi. Kuzenim bana bu dansı gösterdi ve beni inanılmaz motive etti. Bana değnekler üzerinde dans eden bir adamın görüntülerini izletti. “Breakin’” isimli filmden bir sahne... Çok şaşırdım, bu adam başka bir gezegenden geliyor olmalı dedim. Eğer bu adam değneklerinin üzerinde dans edebiliyorsa ben de edebilirim diye düşündüm. Bu şekilde başladım dans etmeye. Zaman içinde yeni bir break dans türü geliştirdim kendi stilimle.

“Cirque du Soleil beni beğendi ama 2 ay bekletti”

* Dansçı olmak istediğiniz söylediğinizde ailenizin tepkisi nasıl oldu?

Türk kültürü nasıldır bilirsiniz, genelde dans çok saygı duyulan bir meslek değildir. Onlar doktor veya avukat olmamı istediler. Ama şimdi benimle gurur duyuyorlar çünkü çok başarılıyım kariyerimde. Önceleri biraz zordu ama onları da anlayabiliyorum. Yaptığım hareketler zaman zaman tehlikeli de olabiliyordu, onlar da benim için endişelendiler doğal olarak.

* Cirque du Soleil ekibine nasıl girdiniz?

Tesadüf oldu. Cirque du Soleil değnek üzerinde dans edebilen birini arıyordu. Benden önceki dansçı engelli değilmiş, sadece değneklerle dans ediyormuş. Sözleşmesi bitince dünya çapında bir arama başlattılar. Beni tanıyan bir meslektaşlarını arayıp “Böyle birini arıyoruz tanıdığınız biri var mı?” diye sormuşlar. Onlara videolarımı ve resimlerimi gönderdim. Daha önce engelli biriyle çalışmadıklarından benimle yüz yüze de görüşmek istediler. Montreal’de deneme yapıldı. Beni çok beğendiler ama yine de “Durumunu direktörlerimizle de konuşmamız lazım çünkü engelli olmayan bir insan için bile zor bir çalışma bu” dediler. İki ay bekledim ve sonunda olumlu cevap aldım. 2003’te ekibe katıldım. Altı yıl boyunca onlarla birlikte dünyayı dolaştım. n

“Bazı insanlar numara yaptığımı düşünüyor”

* İzleyiciler nasıl tepki veriyor?

Gariptir, bazı insanlar numara yaptığımı düşünüyor. Engelli bir insanın bu şekilde dans edebileceğine inanmıyorlar. Çoğu insan “Vay canına bu adam makine olmalı” diyor. Olumlu tepkiler alıyorum çoğunlukla. Bu da bana dans etmeye devam etme gücü veriyor.

* Dans etmek dışında ne yapıyorsunuz?

Seyahat etmeyi çok severim. Arabamla gezmeyi seviyorum. Dünyanın her yerinde arkadaşlarım var. “Hadi Fransa’ya gidelim” diyorum bir anda. Bu aralar bol bol video çekiyorum. Sıradaki amacım belgesel filmimi yapmak. Havanın güzel olduğu güzel ışık alan yerlere gidip videolar çekiyorum.

* Türkiye’ye geldiniz mi hiç 1 yaşından sonra?

18 yaşıma gelene kadar her yıl Türkiye’ye giderdim ailemle birlikte. Orada akrabalarımız var, Amasya, Ankara, İstanbul’da. Sonra çalışmaya başladım ve çok fırsatım olmadı. İki sene önce bir performans için Türkiye’ye davet edildim. Türkiye’ye
ilk kez bir şov için gelmiş oldum. Antalya’da Bedensel Engelliler
Dünya Tenis Şampiyonası’da bir performans sergiledim.

* “Supertalent” yarışmasına katıldınız...

Cirque du Soleil’de uzun süre çalıştıktan sonra tatil yapmayı planlıyordum açıkçası. Sonra “Supertalent”tan şovlarında yer almak ister miyim diye telefon geldi. “İnsanlara yaptıklarını göstermek umut vermek için iyi bir fırsat olur” dediler. “Supertalent” çok fazla insan tarafından izleniyor. Cirque du Soleil’i herkes izleyemiyordu çünkü biletleri pahalıydı. Birçok
çocuğa, aileye örnek oldum, neler yapabileceklerini gösterdim. Engelli olsanız bile hayallerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

* İnternette yaptığım araştırmadan anladığım kadarıyla çok sayıda hayranınız var...

Evet. Her zaman bilgilerimi güncelliyorum, gelecek
planlarımdan bahsediyorum. facebook.com/dergintokmak.stix adresinden beni takip edebilirler.