Bu yazının özetini başta vereyim: (1) Organik diye satılan tarım ürünlerinin organik olup olmadığını kontrol eden yok. Bu nedenle ürünü satanın, organik olup olmadığını bilmesi imkânsız. Organik olup olmadığı, üretenin "sütüne kalmış". Ama daha sonra organik tarım ürünü ile organik olmayan karışmış ise onu da kimse bilemez. Çünkü kontrol eden yok.
(2) Çarşıda, pazarda satılan tarım ürünlerinde sağlığa zararlı madde kalıntısı içerip içermediğini, üreticisi de bilmiyor, satıcısı da, tüketicisi de... Bu konuda üreticiye yol gösteren yok, üretimi ve ürünleri kontrol eden yok.
İhracatta ortaya çıkıyor
Bu sorun, Türkiye'den mal satın alan ülkeler, "tarım ürünü sağlığa zararlı" diyerek malları iade edince gündeme geliyor. Sonra unutuluyor.
Önce tarım ürünlerinde "sağlığa zararlı kalıntı" nedir, onu anlatayım.
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, tarım üretimini artırmak için toprağın kimyasal gübreyle güçlendirilmesine ve de tarım ürünlerine zarar veren canlıların ilaçlarla yok edilmesine başlandı. Yakın yıllarda ise, gene üretimi artırmak için hormon adı verilen kimyasalların kullanımı ve de tohumların genetik yapılarının değiştirilmesi yaygınlaştı.
Kalıntı zehirliyor
Bizim ülkemizde tarım kesiminde, tarım ürünlerinde "sağlığa zararlı kalıntı"nın iki önemli kaynağı "pestisit" denilen tarım ilaçları ile kimyasal gübrenin kalıntısı "nitrat"tır.
"Pestisit", zararlı böceklerin oluşumunu, gelişimini önlemek, böceğin, haşerenin, mantarın, yabanotlarının ve solucanların zararlarını yok etmek amacıyla kullanılan, değişik formüller altında hazırlanan kimyasal ilaçlara verilen isimdir.
Kullanımı yasak pestisitler ile kullanımı serbest, fakat yanlış kullanılan pestisitler tarım ürününün içinde kalıyor ve insanın sağlığını olumsuz etkiliyor.
Nitrat, nitrojen kaynağı olarak topraktan alınan ve bitkiler için gerekli bir besindir. Tüm meyve ve sebzelerin doğal bileşenidir. Günümüzde verimi artırmak için bitkilerin yetiştikleri topraklara nitrat içeren bol miktarda gübre atılıyor. Ölçüsüz miktarda nitratlı gübre, tarım ürününün nitrat dengesini bozuyor. Tarım ürününün içindeki nitrat miktarı artıyor. Bunun ise kanserojen etkisi var.
Sorumlu Tarım Bakanlığı
Bu anlatılanlar pazarda, markette satılan tüm tarım ürünlerini tüketenleri ilgilendiriyor. İyi de... Onların yapabileceği bir şey yok. Bu konuda sorumlu kuruluş Tarım Bakanlığı. Tarım Bakanlığı önce üreticiyi eğitmek, sonra da tarımsal üretimi kontrol etmek zorunda.
Gelelim "organik" diye satılan tarım ürünlerinin durumuna... Organik tarım ürünü demek, ilkel tarım şartlarında üretilen tarım ürünü değildir. Zararlı kalıntı içermeyen toprakta, zararlı olmayan gübre ve zararlı olmayan kimyasallar kullanılarak üretilen toprağı, tohumu, üretimi, tüketiciye ulaşıncaya kadar geçirdiği evreler denetlenen tarım ürünleridir.
Denetim yok
Organik tarımda kullanılacak her tür pestisitin nasıl, ne ölçüde ve ne zaman kullanılacağı kaideye bağlanmıştır. Kaidelere uyulduğunda pestisit, ürünün içinde kalmıyor. Kalsa da sağlığa zarar vermiyor.
Her ülkede olduğu gibi bizde de "organik" üretim için önce üreticinin "belge" alması gerekiyor. Daha sonra üretim döneminde "organik" üretim şartlarına uyulup uyulmadığının denetimi gerekiyor. Daha sonra da tüketiciye "organik" diye sunulan tarım ürünlerinin, satış sırasında da denetlenmesi gerekiyor. Bizde "organik" diye satılan tarım ürünleri bu tür denetimden geçmiyor.
