ABD-İran gerginliği Irak üzerinden sürüyor

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Irak’taki koalisyon güçlerine ait bir üsse saldırılmasının ardından yapılan ABD hava saldırılarını İran’a verilen “net bir cevap” olarak nitelendirdi. Irak’taki gelişmeler üzerine Florida’da ABD Başkanı Donald Trump ile görüşen Pompeo, ABD Savunma Bakanı Mark Esper ve Genelkurmay Başkanı Mark Milley, görüşme sonrasında basına açıklamalarda bulundu. Pompeo, İran’a yakınlığıyla bilinen Ketaib Hizbullah örgütünün Irak’ın Kerkük bölgesindeki koalisyon güçlerine ait bir üsse düzenlediği saldırı ve sonrasında ABD kuvvetlerinin yaptığı hava saldırılarına değindi. Pompeo, “Irak’ta attığımız adım, Başkan Trump’ın da aylardır belirttiği gibi, İran’ın Amerikan askerinin hayatını tehlikeye atması durumunda kendilerine vereceğimiz net bir cevap konusundaki kararlılığımızı göstermektedir” dedi. Benzer bir olayın tekrarlanması durumunda askeri olarak cevap vermekten kaçınmayacaklarını belirten Pompeo, ABD’nin bölgedeki çıkarları için “ilave adımlar” atabileceklerini belirtti.

İran’dan ‘terör’ benzetmesi

Saldırının ardından İran’ın tepkisi sert oldu. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Seyid Abbas Musevi, ABD’nin Irak’ta Haşdi Şabi’nin üslerine düzenlediği hava saldırılarını sert biçimde kınadı ve ‘terör saldırısı’ yorumu yaptı. İran’ın resmi haber ajansı İRNA’ya göre, Musevi yaptığı yazılı açıklamada, “ABD’nin Irak toprakları ve Haşdi Şabi üslerine saldırması terör saldırısıdır. Şiddetle kınıyoruz” ifadelerini kullandı. Musevi, Washington yönetimine Irak’ın toprak bütünlüğüne saygı göstermesi ve iç işlerine müdahale etmeyi sonlandırması çağrısında bulundu. Açıklamada ABD’nin Haşdi Şabi’ye saldırması ‘terörün açık bir örneği’ diye nitelendi.

İran Hükümet Sözcüsü Ali Rebii, Irak’ta ABD kuvvetlerine yönelik saldırıda rollerinin bulunmadığını söyledi. Fars Haber Ajansı’na konuşan Rebii, “Irak’ta ABD kuvvetlerine yapılan saldırıda İran’ın rolünün olmasına ilişkin iddiaları şiddetle reddediyoruz” dedi. ABD’nin kanıtı olmayan iddiaya dayanarak uluslararası hukuka aykırı bir şekilde insanları bombalamayı ve öldürmeyi haklı göstermeye çalıştığını savunan Rebii, “ABD, (Haşdi Şabi’nin üslerine düzenlediği) mütecaviz saldırısını ‘savunma operasyonu’ olarak lanse ederek dünya kamuoyunu aldatmayı  amaçlamaktadır” ifadesini kullandı.

Saldırı Irak’ta da tepkiye neden oldu. Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih ve görevinden istifa eden Başbakan Adil Abdulmehdi, ABD’nin düzenlediği hava saldırısını “egemenlik ihlali” şeklinde nitelendirdi. Cumhurbaşkanlığı Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre Salih, ABD savaş uçaklarının Haşdi Şabi’nin karargahlarından birini hedef almasının iki ülke arasındaki (askeri) anlaşmaya ters düştüğünü, bunun Irak’a zarar verdiğini kaydetti.

5 üsse saldırı

ABD Savunma Bakanlığı önceki gün Ketaib Hizbullah’ın Irak ve Suriye’deki toplam 5 üssüne hava saldırısı düzenlendiğini açıklamıştı. Haşdi Şabi Harekât Dairesi Başkanı Cevad Rubayavi açıklamasında, ABD’nin Enbar’daki askeri üslerine düzenlediği saldırıda 25 kişinin öldüğünü, 51 kişinin yaralandığını duyurmuştu. Ketaib Hizbullah (Hizbullah Tugayları) ya da “Irak Hizbullah’ı” olarak bilinen İran destekli örgüt, Haşdi Şabi’nin unsurlarından birini oluşturuyor. Ketaib Hizbullah örgütü, geçen hafta Irak’ın Kerkük bölgesinde bulunan koalisyon güçlerine ait bir üsse saldırmıştı. Atılan 30’un üzerinde roket sonucunda bir ABD vatandaşı ölmüş, dört ABD askeri yaralanmıştı.