BM’de skandal tören

Birleşmiş Milletler’in (BM), terör örgütü YPG’yi de bünyesinde barındıran Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile “bünyesindeki çocuk savaşçıları bırakması” için resmi törenle anlaşma imzaladığı ortaya çıktı. Anadolu Ajansı’nın haberine göre, BM Genel Sekreteri’nin silahlı çatışmalarda çocuklar konusundaki özel temsilcisi Virginia Gamba, 29 Haziran’da BM Cenevre ofisinde bir araya geldiği SDG yöneticisi Mazlum Abdi ile örgütün “bünyesindeki çocuk savaşçıları bırakması için” eylem planına resmi törenle imza attı. BM’den yapılan açıklamada, “SDG’nin, bu anlaşma ile çocukları savaşçı olarak kullanmamayı, bünyesindeki kız ve erkek çocuklarını belirleyerek ayırmayı ve bu konuda önlemler almayı taahhüt ettiği” bildirildi.

‘Meşruiyet tanımıyor’

Özel temsilci Gamba ise “eylem planı” olarak tanımlanan anlaşmaya ilişkin, “Suriye’deki çocukların korunması için önemli bir gün ve SDG’nin şemsiyesi altında faaliyet gösteren hiçbir örgütün bundan sonra çocukları savaşçı olarak kullanmayacağına dair sürecinin başlangıcı” değerlendirmesinde bulundu. Yapılan açıklamada da eylem planının, “Birleşmiş Milletler ve Suriye Demokratik Güçleri arasındaki aylarca süren istişareler sonucu imzalandığı” ifade edildi. Eylem planı, BM Cenevre Ofisi’nin tatil olduğu cumartesi günü ve sadece birkaç kişinin bilgisi dahilinde, gizlice imzalandı. BM Cenevre Ofisi Genel Direktörü’nün Basın Sözcüsü Alessandra Vellucci, planın “güvenlik sebeplerinden dolayı kamuoyuna duyurulmadığını” savundu. BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric ise günlük brifinginde anlaşmaya ilişkin “Özel Temsilci’nin (Virginia Gamba) eylemleri, SDG ya da daha önce de görüşmeler yapmış olduğu hiçbir silahlı gruba siyasi meşruiyet tanındığı anlamına gelmiyor. Onun görevi çocukları çatışmalardan kurtarmak ve kendisi buna odaklanıyor. (Örgütle) etkileşimi hiçbir şekilde herhangi bir gruba meşruiyet tanımıyor” ifadesini kullandı. Dujarric, ABD’nin sürece dahil olup olmadığına ilişkin ise eylem planının BM ve SDG arasında imzaladığını kaydetti.

‘Savaş suçu’

BM raporuna göre YPG, 2016’da bünyesinde 46 çocuk savaşçı bulundururken, bu sayı 2017’de 224’e çıkmıştı. Uzun süredir 11-16 yaş çocukları savaştırdığı bilinen YPG/PKK, skandal anlaşmayla bu durumu ilk kez kabul etmiş oldu. Uluslararası insan hakları örgütlerinin defalarca gündeme getirdiği konu, Anadolu Ajansı tarafından da belgelenmişti. 1949 Harp Zamanında Sivillerin Korunmasına İlişkin Cenevre Sözleşmeleri, çocukların asker olarak kullanılmasını yasaklıyor.

Türkiye olayı kınadı

Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, BM Çocuklar ve Silahlı Çatışma Özel Temsilcisi Virginia Gamba’nın, terör örgütü PKK/PYD/YPG güdümündeki sözde SDG’ye komutanlık eden PKK teröristi “Ferhat Abdi Şahin” ile BM’nin Cenevre Ofisi’nde üyelerin bilgisi dışında anlaşma imzalamasının şiddetle kınandığı bildirildi. Türkiye’nin, söz konusu gelişme üzerine BM makamları nezdinde derhal gerekli girişimlerde bulunduğu vurgulanan açıklamada, “Terörle mücadelede ön sırada bulunması gereken BM’nin, bir terör örgütüyle anlaşma yapması hiçbir şekilde izah edilemez. Bu durum aynı zamanda BM’nin terörizmle ilgili aldığı kararların bizzat BM tarafından açık bir ihlalidir” değerlendirmesi yapıldı.

BM’nin terör örgütü PKK/PYD/YPG’nin çocuklara karşı zorla silah altına alma dahil en ağır insancıl ve uluslararası hukuk suçlarını işlediğini teyit etmesinin, terör örgütünün sicilinin bir kere daha gözler önüne serilmesi bakımından önemli olduğuna işaret edilen açıklamada, “Ancak BM’nin bu sorunu çözmek için eli kanlı terör örgütünü muhatap alması asla kabul edilemez” ifadesine yer verildi.