Körfez’de tansiyon yükseliyor

Son dönemde ABD ile İran arasındaki gerilimde bir koz olarak kullanılan Hürmüz Boğazı ve Basra Körfezi, yeni bir gerilimle yeniden gündeme geldi.

Hürmüz yakınlarında, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) açıklarında bulunan El-Fuceyra limanı açıklarında 4 kargo gemisi sabotaja uğradı. Gemilerden 2’sinin Suudi Arabistan, diğer 2’sinin BAE ve Norveç bandıralı olduğu açıklandı.

Suudi Arabistan Enerji Bakanı Halid el-Falih, “Pazar günkü bu saldırı, deniz yolu taşımacılığını ve tüm dünyadaki tüketicilerin petrol tedarik güvenliğini tehdit etmeyi amaçlıyor” ifadesini kullandı. Tankerlerden birinin petrol yüklemesi yapmak üzere Suudi Arabistan’ın Ras Tanura Limanı’na gitmekte olduğuna işaret eden Falih, sabotajın herhangi bir can kaybı veya yakıt sızıntısı ile sonuçlanmadığını ancak iki geminin yapısında ciddi hasara yol açtığını kaydetti.

Karşılıklı suçlamalar

BAE de önceki gün aynı bölgede farklı ülkelerden 4 sivil ticari kargo gemisinin sabotaja uğradığını duyurmuştu. BAE Dışişleri Bakanlığı’ndan önceki gün yapılan açıklamada, 4 sivil ticari kargo gemisinin, ülkenin doğu sahilinde yer alan El-Fuceyra Limanı yakınlarında sabotaja uğradığı belirtilmişti.

Suudi yönetimi dolaylı yoldan İran’ı işaret ederken, Tahran ise iddia edilen olayla arasında mesafe koyan açıklamalar yaptı. İran Dışişleri Bakanlığı olayı “endişe verici” ve “dehşet verici” diye nitelerken, bağımsız-tarafsız soruşturulma açılmasını talep etti. ABD Denizcilik İdaresi de, Fuceyra’daki olayın teyit edilemediğini ve temkinli davranılması gerektiğini açıkladı. Suudi Arabistan, Mısır, Bahreyn, Ürdün ve Yemen’in yanı sıra Körfez İşbirliği Konseyi (KİK), Arap Parlamentosu ve Arap Birliği, farklı ülkelerden 4 geminin BAE kara suları yakınlarında sabotaja uğramasına tepki gösterdi.

Stratejik bir nokta

Fuceyra Limanı, dünyanın en büyük yakıt ikmal hattı olan Hürmüz Boğazı’nın girişinde yer alıyor. Bölgede ABD’nin de önemli askeri varlığı mevcut. İran-Irak savaşı sonrası ABD’nin Bahreyn’deki 5. filosu bölgedeki ticari gemileri korumakla görevlendirilmişti. ABD son dönemde bölgedeki askeri varlığını artıracak adımlar atmış ve bazı savaş gemilerini buraya göndermişti.

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Sözcüsü Albay Bill Urban, ABD Hava Kuvvetlerine bağlı F-15 ve F-35 uçaklarının, Basra Körfezi’nde İran’a yönelik “caydırma devriyeleri” gerçekleştirdiklerini açıkladı.

ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın ABD’ye karşı herhangi bir adım atması durumunda karşılığının “ağır” olacağını söyledi. İran ile artan tansiyonun nasıl bir noktaya evrileceğinin zaman içinde ortaya çıkacağını ifade eden Trump, “İran’la neler olacağını göreceğiz. Eğer bir şey yaparlarsa bu çok kötü bir hata olur. Eğer (ABD’ye karşı) bir şey yaparlarsa karşılığı ağır olur” dedi. ABD, geçen hafta İran’dan gelebilecek tehditlere karşı tedbir amacıyla “USS Abraham Lincoln” Uçak Gemisi Taarruz Grubu ile 4 nükleer kapasiteli B-52 bombardıman uçaklarından oluşan Bombardıman Görev Gücü’nü körfeze sevk etmişti.