Soğuk Savaş sonrası en büyük tatbikat

Kuzey Atlantik Anlaşması Örgütü’nün (NATO) Soğuk Savaş döneminden bu yana gerçekleştireceği en büyük tatbikat, dün Norveç’te başladı. İttifak üyesi Türkiye’nin de katıldığı “Trident Juncture”, 29 üye ülkenin yanı sıra ortaklar Finlandiya ile İsveç de katılmakta. Yoğun olarak Norveç’te yürütülecek tatbikat, 50 bin asker, 250 uçak, 65 geminin yanı sıra 10 bin zırhlı askeri araçla icra edilecek. Deniz tatbikatı için Kuzey Atlantik ve Baltik Denizi, hava tatbikatları için de Finlandiya ile İsveç’in hava sahaları kullanılıyor. Katılımcılar, tüm müttefiklere kollektif savunma taahhüt eden ittifakın 5’inci maddesini “hayali” ancak “gerçekçi” bir senaryoyla canlandırıyor. Senaryoda “Güney güçleri” ile “Kuzey güçleri”, müttefik Norveç’e yönelik bir saldırı senaryosu çerçevesinde savaşıyor.

NATO’nun Napoli’deki Müşterek Kuvvet Komutanlığı Komutanı Oramiral James G. Foggo tarafından yürütülen dev tatbikatın, Norveç’i de içine alan Baltık Denizi’nden başlayarak İzlanda’ya kadar uzanan Rusya’ya yakın bölgeleri kapsıyor. Norveç, savaş korkusu yaşadığını belli ederken, olası atom savaşı ya da atom krizine karşın, halka önümüzdeki haftadan itibaren reçetesiz olarak satılacak “iyot tabletleri” alarak evlerinde bulundurmaları çağrısı bile yapıldı.

Rusya’nın 2014’te Kırım yarımadasını istila etmesinden sonra endişe yaşayan Norveç, ülkesinde tatbikat yapan Amerikan Deniz Kuvvetleri askerlerin sayısını iki kat artırmıştı.

‘Bir ülkeye değil’

Foggo, “Tatbikatın amacı NATO’nun sadece belirli bir ülkeye değil her türlü düşmana karşı savunmasının hazır olduğunu göstermek” derken, Norveçli General Rune Jakobsen de, ana tatbikat bölgesinin Rusya sınırından 1000 km uzaklıkta olduğunu, hava manevraları sırasında da sınıra en fazla 500 kilometre yaklaşılabileceğini söyledi. Jakobsen, “Rusya’nın korkmasını veya bunu bir savunma tatbikatından başka bir şey olarak görmesini gerektirecek neden yok” ifadesini kullandı. Bununla birlikte Rusya ve Belarus’tan iki askeri yetkili, tatbikatı gözlem için Norveç’e davet edildi.

Norveç Savunma Bakanı Frank Bakke-Jensen ise “Rusya Norveç’e doğrudan askeri bir tehdit oluşturmuyor. Ancak günümüzdeki gibi karmaşık güvenlik koşullarında, başka bir yerde meydana gelen bir olay Kuzey bölgesinde de tansiyonu yüksektebilir ve biz de İttifak’ı olası talisiz olaylara karşı hazır tutmak istiyoruz” diye konuştu. Rusya, geçen Eylül ayında Çin ve Moğolistan’ın da katılımıyla tarihinin en büyük tatbikatını yapmıştı. 300 bin askerin yer aldığı “Vostok- 2018”in bir benzeri, en son 1981’de “Zapad-81” adıyla Soğuk Savaş sırasında ve daha az askerle gerçekleşmişti.