Son dakika... Suriye için kritik anlaşma!

Reuters'ın dünyaya duyurduğu son dakika haberine göre, İran, Rusya ve Türkiye'nin Cenevre'de buluştuğu zirvede Suriye'de siyasi çözüm konusunda çok önemli bir anlaşmaya varıldı.

Üç ülke Suriye'de yeni anayasayı hazırlayacak komite için uzlaştı. Buna göre, anayasa komitesi yeni yılın başında ilk oturumunu gerçekleştirecek.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, anlaşmayı "Suriye anayasa komisyonu çalışmalarında önemli bir aşamaya geldik" sözleriyle değerlendirdi.

Çavuşoğlu, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ve İranlı mevkidaşı Cevad Zarif ile Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre ofisinde TSİ 13.20'de buluşmuştu.

BM Güvenlik Konseyinin (BMGK) 2254 sayılı kararı çerçevesinde siyasi geçiş sürecinde Suriye Anayasası'nın yeniden yazılması öngörülmüştü.

Ocak 2018'de Soçi'de yapılan Ulusal Diyalog Kongresi'nde BM, Türkiye, İran ve ev sahibi Rusya'nın temsilcileri ile Suriyeli taraflar, Anayasa Komitesi oluşturulması kararı almıştı.

150 kişiden oluşacak Anayasa Komitesinde rejim ve muhalifler 50'şer kişi belirlerken, De Mistura da son 50 kişiyi Suriyeli aydın ve sivil toplum temsilcileri arasından seçecekti. İlk 50'şer kişilik grup üzerinde nispeten kısa sürede uzlaşan taraflar, son grup konusunda rejimin uzlaşmaz tavrı nedeniyle anlaşmazlık yaşamıştı.

De Mistura, sene boyunca Cenevre'de garantör ülkeler, rejim ve muhalefet heyetleriyle toplantılar yaparken, Türk, Rus ve İranlı yetkililer, komiteyi oluşturacak isimler üzerinde anlaşmak için birçok kez bir araya gelmişti.

Türkiye, görüşmeler boyunca komitenin "dengeli ve muteber" nitelikte olması gerektiğini vurgulamıştı.

İstanbul'da 27 Ekim'de düzenlenen Suriye Zirvesi'nde Türkiye, Rusya, Almanya ve Fransa liderleri, komitenin 31 Aralık'a kadar kurulması konusunda mutabık kalmıştı. Bunun üzerine, yıl sonunda görevi devredecek de Mistura, çabalarını hızlandırmıştı.

Ortak açıklama

İran İslam Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanları tarafından yapılan Suriye konulu ortak açıklama:

1.Anayasa Komitesi’nin oluşumu hakkında Suriyeli taraflarla yaptıkları istişarelerin olumlu sonuçlarını sunmuşlardır.

2.Komite’nin verimli ve sürdürülebilir çalışmasını temin edecek usul kurallarının tespitinde temel alınacak genel ve yönlendirici ilkeleri Suriyeli taraflar ve BM Genel Sekreteri’nin Suriye Özel Temsilcisi’yle etkileşim halinde belirlemek suretiyle Anayasa Komitesi’nin faaliyete geçmesini kolaylaştırmaya yönelik kararlılıklarını teyit etmişlerdir. Suriye halkının mümkün olan en geniş desteğini alacak bir sonuç vermesini teminen Anayasa Komitesi’nin faaliyetlerinin, Komite üyelerinin genel mutabakatını amaçlayan uzlaşma ve yapıcı angajman anlayışıyla yürütülmesi gerekmektedir.

3.Anayasa Komitesi’nin ilk oturumunun önümüzdeki yılın başlarında Cenevre’de düzenlenmesi yönünde çaba harcamak hususunda mutabık kalmışlardır.

4.Bu adımların, Soçi’de düzenlenen Suriye Ulusal Diyalog Kongresi kararları ile BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı Kararı doğrultusunda, Suriyelilerin öncülüğünde ve sahipliğinde, BM kolaylaştırıcılığında işleyen ve kalıcı bir siyasi sürecin başlamasını sağlayacağına yönelik inançlarını ifade etmişlerdir.

5.Suriye Arap Cumhuriyeti’nin egemenliği, bağımsızlığı, birliği ve toprak bütünlüğüne olan kuvvetli taahhütlerini teyit etmişler ve bu ilkelere tüm taraflarca saygı gösterilmesi gerektiğini vurgulamışlardır.