Türkiye ve Brezilya'dan toplantı çağrısı

Türkiye ve Brezilya’nın isteğiyle BM Güvenlik Konseyi bugün tekrar toplanarak, İran’ın nükleer programıyla ilgili danışma toplantıları yapacak.

Konseyin, İran’a yeni yaptırımlar getirilmesi çabalarının öncesinde Türkiye ile Brezilya’nın öncülüğünde yapılan danışma toplantısı sona erdi.

Toplantının sonunda yabancı gazetecilere açıklama yapan Türkiye’nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Ertuğrul Apakan, İran’la ilgili nükleer sorunun tartışılmaya devam edeceğini, şu anda başka bir yorumda bulunmasının doğru olmayacağını belirtti.

Türkiye’nin bu meseleye yönelik görüşlerinin iyi bilindiğini ifade eden Apakan, "Bu danışma toplantıları bizlere konunun her yönüyle ele alınması imkanını sağladı" dedi. Bu konuda basına açık bir toplantı yapılıp yapılmayacağını soran bir gazeteciye ise Apakan, bu konunun görüşülmekte olduğunu söyledi.

Apakan, Gazze’ye yardım götüren Mavi Marmara gemisine yapılan İsrail saldırısı konusunda BM tarafından başlatılması beklenen soruşturmaya yönelik bir soru üzerine ise BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun’un bu yöndeki çabalarının devam ettiğini belirtti.

-BREZİLYA BÜYÜKELÇİSİ- Brezilya’nın BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Maria Luiza Ribeiro Viotti de gazetecilere yaptığı açıklamada, İran’a yönelik yaptırım tasarısı üzerinde bugüne dek teknik düzeyde danışma toplantılarının düzenlendiğini belirterek, "Şimdi bu konuda siyasi tartışmanın yapılması gerekmektedir, yarın bu tartışmayı yapacağız, sonra da nereye gideceğimizi göreceğiz" dedi.

Viotti, bu danışma toplantılarının İran’a yönelik yaptırım kararını geciktirmeye yönelik olup olmadığının sorulması üzerine ise "Biz bir şeye engel olmak ya da geciktirmek istemiyoruz, biz sadece siyasi bir tartışma yapılsın istiyoruz. Bu tartışmanın yaptırım konusuna odaklanmasını istemiyoruz. Biz daha geniş kapsamda konuyu görüşmek istiyoruz" diye konuştu.

-DİĞER GÖRÜŞLER- Konseyin dönem başkanı Meksika’nın BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Claude Heller de yaptığı açıklamada, Konseyde bu hafta içinde İran’a yeni yaptırımlar getirilmesini isteyen karar tasarısını oylamaya sunulması konusunda değişiklik olmadığını, oylamayı bu hafta içinde beklediklerini ifade etti.

ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Susan Rice da yaptığı açıklamada, "Danışma toplantımız devam edecek, yeni bir tur danışma toplantısı yapılacak" dedi. Rice, gazetecilerin oylamanın bu hafta yapılıp yapılmayacağı sorularını ise "evet" anlamında başını sallayarak yanıtladı.

Batılı diplomatlar oylamanın en erken Çarşamba günü yapılabileceğini düşündüklerini belirtti. Ancak diplomatlar, tasarının ekinde yer alan, İran’ın nükleer programıyla ilişki içinde olan, İran Devrim Muhafızları tarafından kontrol edilen firmalara ve diğer kişilere yönelik yaptırımlar listesi konusunda henüz tam anlaşma sağlanamadığını da belirtti. Yaptırım listesinde yer alacak kişiler ve firmalar, "mallarının dondurulması ve uluslararası seyahat yasağı" gibi yaptırımlara maruz kalacak.

BM kulislerinde tasarıda, İran’ın nükleer programıyla ilgili olan İran bankalarına yönelik yeni yaptırımlar getirildiği, tüm İran bankalarıyla olan alım-satım işlemlerinin sıkı denetiminin ve BM’nin Tahran’a karşı silah ambargosunun genişlemesinin de öngörüldüğü konuşuluyor.

Konseyin beş daimi üyesi olan ABD, İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ile Almanya arasında beş aydır müzakere edilen ve İran’ın nükleer programına yönelik yeni ve daha sıkı yaptırımlar getiren tasarıya karşı Türkiye, Brezilya ve Lübnan’ın soğuk baktığı iyi biliniyor.

Karar tasarısının 15 üyeli Konsey’den geçmesi için beş daimi üye tarafından veto edilmemesi ve en az dokuz üyenin "evet" oyunu alması gerekiyor.