İzmir'i uçuracak

Şimdi bu alt başlığı okuyunca, Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu kesin kızmıştır. "Daha geçen çarşamba açıkladık. `Her aklına esen önümüze bir proje koymasın. Kimse boş konuşup İzmir halkının kafasını karıştırmasın' dedik. Ama dinleyen kim? Sanki inadına yapıyorlar" diye söylenerek... Aslında sinirlenmekte haklı. İş proje üretmeye gelince, maşallah üstümüze yok! Zihni Sinir'i bile kıskandıracak fikirler hep bizde! Ama somut bir iş söz konusu olunca, etrafta fazla kimseyi bulamıyorsunuz. Tipik bir "Sen ağa ben ağa, bu ineği kim sağa?" vakası... Fakat bizim aktaracağımız, Bay Başkan'ın tansiyonunu fırlatacak türden, ayakları yere basmayan bir proje değil! Tabii önce projenin sahibinden söz etmek gerekiyor:İzmir'in yetiştirdiği en ünlü yönetim danışmanlarından biri olan Ali Nail Kubalı... Kubalı, İstanbul'daki müşterilerinin önemli bir bölümünden "müsaade" isteyerek bütün enerjisini yeniden İzmir için harcamaya başladı. "Suyu çekilmiş değirmene dönen" kentin kalkınma hamlesini yeniden başlatacak bir marş motoru bulabilmek, zaten yıllardır kafa yorduğu bir konuydu. Ve sonunda o motoru buldu: "İzmir Dünya Medeniyetleri Tarih ve Arkeoloji Müzesi" projesi. Dönüşü muhteşem oldu Kubalı söze, "İzmir'i liman kenti olmak kurtarmaz. Avrupa'da çok daha büyük limanlar var" diye başladı."Avrupa'nın pek çok kentinde devasa sıcak su banyoları varken, kaplıca turizmi de tek başına kurtarıcı olamaz. Kongre ve konferanslar deseniz, kimse salonları güzel diye bir kente gelmez" diye de devam etti. (Binin yarısı beşyüz, o da bizde yok diye düşündüm. Kongre salonumuz olmadığı için, böyle bir ihtimal zaten yoktu.)Ali Nail Kubalı'ya göre kentin taklit edilemeyecek en büyük zenginliği arkeolojik potansiyeliydi. Bu aynı zamanda, Batı medeniyetinin de bir mirasıydı.Dolayısıyla İzmir'in makus talihini yenmesinde lokomotif olacak projenin odak noktasında da bu zenginlik olmalıydı:"Bu projeyi çekim merkezi haline getirecek şey müzenin mimarisi olacak. Dünyanın 1 numaralı mimarına hazırlatacağız. Çağın Mikelanjelosu sayılan birine... Tekrarı ve taklidi zor, sadece Türkiye'de değil dünya sanat ve mimari çevrelerinde çok konuşulacak ve bölgeye özel bir mimariyle yapılacak dev müze binası, İzmir'in sembolü olacak."İyi de, Ali Bey'in hayalindeki müzenin içi nasıl dolacaktı? Daha da önemlisi, kaba taslak 200 milyon dolar olarak hesaplanan bu işin maliyetini kim karşılayacaktı? Sonra yine "Sen ağa ben ağa, bu ineği kim sağa?" vaziyetleri olmasındı! Dünyanın "1 numarası" Cevaplar hayli makul geldi. İzmir'deki müze müdürleriyle görüşen Kubalı, yer yokluğundan depolarda tutulup sergilenemeyen arkeolojik eserlerin bolluğu karşısında şaşkına döndüğünü söylüyor. Finansmana gelince... (İşte zurnanın zırt dediği yer tam burası.)Kubalı diyor ki, "Araziyi belediye temin edebilir. Kültür Bakanlığı, bütçesinde bu iş için 5 yıl süreyle 20'şer milyon dolar ayırır. Zaten proje 4-5 yıl sürer. Kalan parayı da AB ve ABD fonlarından kolaylıkla bulabiliriz. Bunu ben taahhüt ediyorum."Ana hatlarıyla proje böyle!Detay isteyenler merak buyurmasın. Çünkü bu proje daha çok konuşulacak. Para nereden gelecek? Ali Nail Kubalı'nın bu projeyi hazırlamasındaki en büyük etken, ABD'nin St. Louis ve İspanya'nın Bilbao kentlerindeki örnekler olmuş.Tıpkı İzmir gibi kaliteli insan gücünü, sermayesini, şirketlerini ve kaynaklarını civar megapollere kaptıran bu iki şehir, dünyada ses getiren dev mimari projeleri sayesinde makus talihlerini yenmiş.St. Louis halkı, Missisippi Nehri kıyısına tamamı paslanmaz çelikten dünyanın en yüksek abidesini dikerek turizmde müthiş bir ivme kazanmış. Bilbao kenti ise çok radikal bir mimari harikasının içine yerleştirdikleri müze ile dünyanın ilgisini çekmiş.Kubalı, her iki yapının da bölgeye milyonlarca turist çektiğini, bu sayede yatırımların katlandığını ve ekonominin kısır döngüyü kırdığını söylüyor. St. Louis ve Bilbao örnekleri var