Plaj dolu, çarşı boş: Turist çok, para az

Türkiye’ye gelen turist sayısında bu yıl yeni bir rekora daha imza atılmak üzereyken, turistik beldelerdeki esnaf memnun değil. Alışveriş merkezlerinin bulunduğu sokaklarının tenha olduğu gözlenen Muğla’nın Marmaris İlçesi’nde esnaf, “Turist gelmiş neyime” sözleriyle işlerinin kötü olmasından yakındı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan yabancı turist konusunda yapılan son açıklamaya göre, Türkiye’ye ocak-haziran döneminde gelen yabancı turist sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 16.36 arttı. 2007 Ocak-Haziran döneminde 9 milyon 108 bin 108 olan yabancı tatilci sayısı, 2008’in aynı döneminde 10 milyon 686 bin 564’e ulaştı. Bu artışın yansımaları; Bodrum, Marmaris, Milas, Fethiye, Dalaman ve Ortaca gibi dünyaca ünlü tatil beldelerine sahip Muğla’da da görüldü. Kente; hava ve deniz yoluyla gelen yabancı turist sayısı, geçen yıla göre yüzde 16 oranında artarak, 947 bin 40’a yükseldi.

Çarşıda ‘pembe tablo’ yok
Ancak rakamların çizdiği pembe tablo, turistik bölgelerdeki çarşılarda iş yapan esnaf arasında gözlenmiyor. Turist artışından fayda göremediklerini savunan işletme sahipleri, tam tersine daha da kötüye gittiklerini iddia etti. Paralı turistin gelmeyişi, ‘her şey dahil’ sistemi, turistleri rahatsız eden hanutçular ve ‘Pazarlık yapın, kimseye güvenmeyin’ telkininde bulunan yabancı rehberler, Marmaris esnafının ortak şikayet konuları... Öyle ki turistlerin; yemek, internet kullanımı gibi hizmetler için bile pazarlık yaptığı dile getirildi.
Muğla Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Şükrü Ayyıldız, “Gemi batmak üzere, elbirliğiyle suyu boşaltmamız lazım” diyerek, yetkilileri göreve çağırdı. Ayyıldız, “Turist çok ama para harcamıyor, harcatılmıyor. Her şey dahil sistemine kısıtlama getirilmeli. Hipermarketler ve otellerdeki dükkanlar kapatılmalı. Hanutçuluk önlenmeli. Türkiye’nin imajını zedeleyen yabancı rehberler denetlenmeli” dedi.

‘Cennet’in bir bedeli var
Esnafın da bindiği dalı kesmemesi gerektiğini vurgulayan Ayyıldız, “Turisti rahatsız edip, kazıklamamalı. Hanutçuluğa izin verilmemeli” diye konuştu.
Marmaris Belediye Başkanı Ali Acar, sorunların kaynağının, yıllardır ayakları yere basan turizm politikası üretilmemesi olduğunu savundu.
Marmaris’te günlük yayımlanan Gündem Gazetesi’nin sahibi ve genel yayın yönetmeni Temel Irmak da esnafı çileden çıkaran gelişmelere, yabancı tur operatörlerinin sebep olduğunu söyledi. Bu operatörlerin, yurtdışında, Türkiye’deki tüm turistik yöreleri ‘ucuz tatil yerleri’ olarak lanse ettiğini kaydeden Irmak, şöyle konuştu: “Her sezon turist sayısı artıyor. Ancak esnaf giderek daha perişan hale geliyor. Bunun en büyük sebebi, peşin ödeme yaptıkları otellerdeki yatakları, neredeyse yok pahasına pazarlayan yabancı tur operatörleri. Ekonomik durumu iyi olmayan turistler getiriliyor, esnaf kan ağlıyor. Yabancıların bu oyunu bozulmalı, fiyatlar yukarıya çekilmeli. Madem ‘cennet’ diyorlar, cennette keyif yapmanın bedelini ödesinler.”

Esnaf, dar gelirli turistten bezmiş
Özlem Sağlam (Restoran işletmecisi): Her şey dahil sisteminin yaygınlaşmasıyla dışarıda yemek yiyenlerin sayısı gün geçtikçe azaldı. Bazı turistlerin davranışları bizi bezdirdi. İki YTL’ye sattığımız tavuk döneri 50 kuruş daha ucuz yiyebilmek için dakikalarca pazarlık ediyorlar.

Eşref Karaca (Kuyumcu): Turistlerle olmadık diyaloglar yaşıyoruz. Kimi, altınların sahte
olup almadığını sorarken, kimisi de
20 Euro’luk ürünü 2 Euro’ya alabilmek için pazarlık ediyor. Dar gelirli turist sayısı arttıkça bu tür garip istekler de artıyor. İşlerimiz ise azalıyor.

M.Ali Ayhan (Minibüs Şoförü): Taksici arkadaşlardan turistlerin her şey dahil sistemle çalışan otellerde konakladıkları için para vermek istemediğini, bu sebeple tartışmalar yaşandığını duyuyorduk. Aynı dert bizim de başımızda. 1.25 YTL’lik dolmuş parasını vermek istemiyorlar.

Halis Ekizoğlu (Market sahibi): “Özellikle her şey dahil sistemi kapsamında gelen turistler, sigara, çakmak ve sakız dışında neredeyse hiçbir şey almıyor. Otellerinden pet şişeye doldurdukları içeceklerle
ekmek arasına koydukları yiyeceklerle dışarıya çıkıyorlar.

Yusuf Keskin (İnternet kafe işletmecisi): Saati 2 YTL olan internet bağlantısını para ödemeden ya da 1 YTL’ye kullanmak için pazarlık eden turistlerle çok sık karşılaşıyoruz. Zaman zaman sert tartışmalar yaşıyoruz. Turist sayısının arttığı söyleniyor. İyi de turist gelmiş neyime!