Ünsüz İkizleşmesi Nedir? Örnek Cümleler İle Ünsüz İkileşmesi
20.05.2021 - 15:36 | Son Güncellenme:
Ünsüz ikizleşmesi Türkçe'nin önemli konuları arasında yer almaktadır. Sınavlarda sıklıkla çıktığı için özellikle öğrenciler tarafından bu konunun iyi bir şekilde öğrenilmesi gerekmektedir. Ünsüz ikizleşmesi nedir? Ünsüz ikizleşmesi ile alakalı örnek cümleler nelerdir? İşte, merak edilen tüm detaylar.
Bir kelimenin sonuna bir ek gelmesi halinde kelime sonunda bulunan ünsüz harfin tekrar etmesi ünsüz ikizleşmesi olarak isimlendirilmektedir. Ünsüz ikizleşmesi pek çok kelimede meydana gelebilmektedir. Bu ses olayı neticesinde kelimelerin daha vurgulu olarak söylenmesi sağlanmaktadır.
Ünsüz İkizleşmesi Nedir?
Ünsüz ikizleşmesi durumu iki farklı şekilde meydana gelmektedir. İlk ikizleşme durumu kelimelerin yapısı gereği meydana gelmektedir. Bu durumda baskın bir şekilde ve vurgulu olarak kelimelerin sonunda bulunan harfin iki kere tekrarlanması şeklinde olmaktadır. Dilimizde en fazla ünsüz ikizleşmeleri ş ile m harflerinde meydana gelmektedir.
Ünsüz ikizleşmesi kelimelerde nadir görülen bir ses olayıdır. Özellikle Türkçeye Arapça ile Farsçadan geçen sözcüklerde çok sık görülmektedir. Vurgulu olarak söylenmek istenen sözcük köklerine veya gövdelerine sonraki harfin tekrar eklenmesi ünsüz ikizleşmesi olarak isimlendirilmektedir.
Ünsüz ikizleşmesi durumu bazı kelimelerde sonda bulunan harflerin tekrar edilmesi şeklinde olmaktadır. Ünsüz ikizleşmesi diğer ses olaylarından farklı olarak yalnızca günlük konuşma dilinde görülmektedir. Örneğin aşağı olarak yazılan bir kelime günlük konuşma dilinde aşşağı şeklinde iki ş ile vurgulanabilmektedir. Bu durum ünsüz ikizleşmesi olarak bilinir.
Ünsüz İkizleşmesi Örnekleri Nelerdir?
Red kelimesinin sonuna ol eki getirildiği zaman reddol olarak yazılır. His ve et kelimeleri birleştirildiğinde His sonunda bulunan s harfi iki tane olur hisset şeklindedir. Zan ve et kelimeleri birleşerek zannet şeklinde yazılmaktadır.
Özellikle günlük konuşma dilinde daha sık ünsüz ikizleşmesine yer verilmektedir. Örneğin; yeddi, anne, eşşek gibi.
Örneğim sır kelimesine -ım eki getirildiği zaman r harfi ikizleşme gösterir ve sırrım şeklinde yazılır.
Halletmek kelimesi genellikle ünsüz ikizleşmesi ile karıştırılmaktadır. Ancak bu kelimede ünsüz ikizleşmesi yoktur. Çünkü halletmek kelimesi Arapçadan Türkçeye geçmiş olan bir kelimedir. Orijinal olarak da hall şeklinde yazılmaktadır. Bu sebeple bu kelimede ünsüz ikizleşmesinden bahsetmek mümkün değildir.
Bunun dışında ünsüz ikizleşmesi, ünsüz türemesi olarak bilinen ses olayının özel bir şekli olarak da bilinmektedir.
