29.09.2017 - 02:30 | Son Güncellenme:
Mithat Yurdakul / Ankara
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) bağımsızlık referandumu yapmasıyla yaşanan gerilimin ardından, Irak merkezi hükümeti ile Türkiye arasındaki yakınlaşma, enerjide de yeni alternatifleri gündeme getirdi. Buna göre, Türkiye ile Irak arasındaki petrol işbirliği, İran-Irak anlaşmasını rafa kaldırabilir.
IKBY referandumu ile başlayan gerilimin ardından, Türkiye - Irak ilişkilerinde enerji işbirliği ihtimali öne çıkmaya başladı. Irak Başbakanı Haydar el İbadi’nin ofisinden dün yapılan açıklamada, İbadi’nin Başbakan Binali Yıldırım’la görüştüğü belirtildi.
Görüşmede petrol ticaretinin de gündeme geldiği belirtilen açıklamada, Başbakan Yıldırım’ın bu konuda Bağdat hükümetini muhatap alacaklarını belirttiği ifade edildi. Yıldırım da dün yaptığı konuşmada, “Sınır kapılarında, havaalanlarında, bütün ekonomik faaliyetlerimizde birinci derecede muhatabımız Irak’tır” dedi.
Türkiye’den dünyaya
Enerji Ekonomisi Derneği Başkanı, Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, Irak’tan Türkiye’ye gelen iki paralel boru hattı bulunduğunu belirterek, “Boru hattı üzerinden son 1 yıl içinde Irak’tan Türkiye’ye taşınan ham petrol miktarı 208 milyon varil. Bunun yüzde 65’i Türkiye’den dünya pazarlarına gönderiliyor” dedi.
Irak’tan taşınan ham petrolün bugünkü fiyatlardan yıllık 12 milyar dolar tutarında bir ticaret hacmine denk geldiğine dikkati çeken Kumbaroğlu, şöyle devam etti:
“Boru hatlarının toplam kapasitesi 553 milyon varil düzeyinde. 208 milyon varil kullanılıyor, bu da 345 milyon varillik bir potansiyelin atıl olduğunu gösteriyor. Kaldı ki 345 milyon varil demek bugünkü fiyatlardan 20 milyar dolar gibi çok ciddi bir kalem anlamına geliyor ve bu potansiyel atıl durumda. Irak ve Türkiye arasında geliştirilecek işbirliği ile sadece petrolde, altyapısı hazır, yılda 30 milyar dolarlık bir potansiyel değerlendirilebilir.”
İran yerine ‘Türk hattı’
Geçen şubatta İran ile Irak merkezi hükümeti arasında Kuzey Irak petrollerinin İran üzerinden dünya pazarlarına ulaşmasını sağlayacak boru hattı inşası için bir mutabakat anlaşması imzalandığını hatırlatan Kumbaroğlu, “Daha ortada boru hattı yok. Türkiye’yle mutabakat olursa İran’la yaptıkları bu anlaşma rafa kalkar” diye konuştu.
Irak’ın, İran ile Türkiye’yi baypas etmek için petrol anlaşması yapmak istediğini vurgulayan Kumbaroğlu, “Bağdat’ın yaptığı son açıklama günah çıkaran bir açıklama” dedi.