2001’de ‘abandone olmuştuk’ şimdi 10 yıl sonrayı planlıyoruz

İnsan ilişkilerinde güven karşılıklı kahve içerken en mahrem sırları, bir dosta anlatmaksa, ülkeye güven de herhalde ‘o topraklara yatırım yapmak’ta ifade ediyor kendisini.
Önceki gün Kahramanmaraş’ta Koçtaş açılışı sonrasında bir araya geldiğimiz Koçtaş Yönetim Kurulu Başkanı Ali Koç’un sözleri özelleştirme hatıralarımızı canlandırdı. Özellikle Tüpraş özelleştirmesini...
Öyle bir çağda yaşıyoruz ki, büyük büyük yatırımlar yapmak için kasanızdaki nakit, bankalar nezdindeki itibarınız, devasa aktifleriniz yetmiyor. Adına rating kuruluşları denen birtakım ajansların sizi inceleyip, “Güçlü bir finansal yapısı, dengeli bir yatırım porftöyü, güçlü bir nakit akışı, sağlam, başarılı bir yönetimi var” demesi gerekiyor.
Geçtiğimiz günlerde Koç Holding’in kredi notu, Moody’s ve S&P tarafından aynı anda en yüksek mertebe olan ‘yatırım yapılabilir seviyeye’ yükseltildi.
Bu uluslararası finans çevrelerine gözünüz kapalı, ‘Koç’la iş yapabilir, uzun vadeli borç verebilir, ortaklıklar kurabilirsiniz’ mesajı idi.

Müthiş para havuzu...
Bu anlamda Koç ve benzeri şirketlerin yatırım yapılabilir seviyeye gelmesi sadece onlar için değil Türkiye için de çok önemli. Nitekim not artışlarını, Türkiye ve Türk şirketleri perspektifinde değerlendiren Ali Koç şu değerlendirmeyi yaptı:
“Yatırım yapılabilir seviyeye geldiğinizde, size hiç bakmayan bir para havuzu bakmaya başlıyor.
Müthiş bir para var dünyada ve bazı para akışı sadece yatırım yapılabilir ülkelere kayar. Şimdi siz yepyeni bir radara giriyorsunuz. Bu not artışları sizin borçlanmanızın maliyetini azaltırken, uzun vadeli borçlanmanızı sağlıyor. Not artışı Türkiye için çok önemli. Bizim yanımıza bile yaklaşamayan ülkelere daha iyi notlar verildiğini düşünürsek not artışını geç kalmış bir karar olarak görüyorum.
Koç topluluğu olarak biz Türkiye’nin geleceğine bugüne kadar en çok inanan grupların başında geliyoruz. Bakın kaç tane büyük kurum özelleştirildi ve kaçı Türk kaldı. Akaryakıt sektörüne bakın kaç Türk var. Otoyol ihalesine inanmasak bu kadar büyük bir rakam vermezdik.”

‘Sürdürülebilirlik önemli’
Ali Koç, “2001 krizinde herkes abandone oldu. Değil kafamızı burnumuzu suyun üstünde tutmaya çalışıyorduk. Nereden nereye? Şimdi 8-10 sene sonrasının planlarını yapıyoruz deyince, kendisine, ‘Böyle devam eder mi? diye sorduk. Koç’un bu yöndeki değerlendirmesi ise şöyle oldu:
“Sürdürülebilirlik çok daha zorlaşıyor. Türkiye son 10 yılda müthiş değişim yaşadı. 10 bin 500 dolar kişi başına milli gelir seviyesine geldik. 25 bin dolar gelir hedefini ikinci seviye olarak görüyorum. Bizim gibi büyük sıçramalar yapan ülkeler, genelde 19 bin dolarda takılmış. İnşallah biz takılmayız.”

OLİMPİYAT ORTAK PAYDA OLACAK

Koç’un sohbetinden yansıyan diğer satırbaşlarına gelince:
* Barış süreci hassas bir konu. İnşallah ülkemiz açısından en iyi sonucu doğurur. Barışın olmadığı yerde ekonomik kalkınma olmaz.
* Türkiye’de ne yazık ki bizi ayrıştıracak futbol vs. gibi çok konu var. Son yıllarda omuz omuza odaklandığımız, topyekün mücadele ettiğimiz fazla bir konu olmadı. O yüzden olimpiyat adaylığına ülkemizin birlik ve beraberliği açısından büyük önem veriyorum. Türkiye olimpiyatlar için 20 milyar dolar’ı taahhüt ediyor. Diğer ülkelerde böyle bir rakam yok. Madrid 5 milyar doları garanti ediyor. Farka bakar mısınız... Olimpiyatları alabilirsek hem Türkiye hem İstanbul dünyanın sayılı merkezlerinden birisi olur. Ekonomik açıdan büyük katma değer sağlar.
* Türkiye’nin bulunduğu bölgede de müthiş bir büyüme olacak. Rusya, Kuzey Avrupa ve Doğu Avrupa gibi büyüme potansiyeli yüksek yerlerin hepsi bizim etrafımızda. Türk işadamının, Türk mühendisinin ve Türk işçisinin müthiş kapasitesi var. Kendimizi küçümsemeyelim, büyük güç sahibiyiz. Ama katma değeri daha yüksek ürünler üreten ve satan bir ülke olmalıyız. Doğru yoldayız, böyle devam etmemiz lazım. Türkiye’nin önü açık ve tünelin ucunda da ışık görüyorum.

MUSTAFA KOÇ’U ZORLA İTSEN DE GİTMEZ, KOÇTAŞ’LA ÖZEL BAĞI VAR

* Hissedarlar değişik şirketlerle değişik bağlar kurabiliyor. Mesela dedem Vehbi Koç’un satılmasını asla istemediği şirket Tat’tı. Koçtaş ise Mustafa Koç için önemli bir şirket. O bu kadar inanmasaydı bugünlere gelemezdik. Ben de Türkiye’ye döndüğümde Koç Topluluğu bir futbol takımı olsa benim Fenerbahçem Ford Otosan olur dedim. Biraz yanlış anlaşıldım ama sonuçta hissedarların bazı markalarla duygusal bağlarının olması normal... Benim de çocuğukluğum Ford Otosan’da geçti çünkü...
Başkanlık rotasyonu ise toplulukta zaman zaman yaptığımız birşey. Aile fertlerinin sorumlulukları zaman zaman değişebiliyor. Mustafa Koç’un Koçtaş’ta yönetim kurulu üyeliği devam ediyor. Zorla itsen de gitmez zaten. Koçtaş’la özel bir bağı var...

SAVUNMA BEŞİNCİ ‘SEKTÖR’ OLABİLİR

Ali Koç, holdingin stratejileriyle ilgili olarak da önemli açıklamalarda bulundu. Koç’un enerji, dayanıklı tüketim, otomotiv ve finans olmak üzere 4 ana faaliyet alanı olduğuna dikkat çeken Koç, “İlla bu alanlarda kalacağız, yeni alanlara girmeyeceğiz diye bir kural yok. Ali Koç olarak sorarsanız bana yeni girilebilecek bir alan savunma olabilir derim. Savunmada ciddi potansiyel var. Karada, denizde ciddi projeler var. İleriye dönük teklif verebileceğimiz projelere baktığımda savuma bir hatta birkaç adım öne çıkıyor.”

ŞORYA: TÜRKİYE'DE BARIŞ SAĞLANSIN, İSTİHDAM ARTSIN

Havalimanında sinema ile ilgili bir konferans için Gaziantep’e gelen Türkan Şoray’la karşılaştım. Daha önce Hüsnü Özyeğin’in davetiyle birlikte Gaziantep’e gittiğimiz Şoray, ‘Bu kez niye geldiniz’ diye sorunca, Koçtaş açılışından bahsettim. Şoray, ‘Ali nerede?’ diye sordu bu kez. Ali Koç, İstanbul’a bizden önce döndüğünden Türk sinema tarihini yazan Şoray’la, Türkiye sanayileşmesinin tarihini yazan Koç ailesinin üçüncü kuşak temsilcisi Ali Koç buluşması gerçekleşemedi.
Koçtaş’larda 3 bin kişinin çalıştığını duyunca, yatırımların artmasının kendisini çok mutlu ettiğini söyleyen Şoray, “Ülkemiz büyüsün. Vehbi Bey hep daha çok insanı çalıştırmak isterdi. İnşallah şimdi daha çok yatırım gidecek Doğu’ya. Barış süreci, barış içinde sonuna kadar götürülebilirse Doğu bölgesi çok çok daha fazla gelişecek. İnsana iş yaratmak çok değerli bir çaba” dedi.