Bankaların ayıplı listesine tepki

TEKSTİL ve konfeksiyon sektörünün aylardır başını ağrıtan "liste" sorunu bankacılarla sektörü karşı karşıya getirdi. Özellikle Tiffany & Tomato'nun sahibi Sedat Onur'un piyasayı ve bankaları trilyonlarca lira dolandırarak yurtdışına kaçması üzerine bankalar Türkiye'de ilk kez "Kredi İlişkisine Girilmesinde Sakıncalı Firmalar" adı altında bir liste oluşturarak, bazı firmaların isimlerini alt alta getirdiler. Üzerinde uzun tartışmalar yapılan listede ise neler olduğu, hangi gerekçelerle yer aldıkları ise açık değildi. Sonunda uzun süre sözü edilen liste Milliyet'te yayınlanınca tekstil sektörü ile bankacılar arasındaki kavganın boyutları da ortaya çıktı.
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Ekim ayında yapılan toplantılarda böyle bir listenin oluşturulmasının yanlışlığını bankalara anlattı.
TGSD Başkanı Turan Sarıgülle ile Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Okan Oğuz, konuyla ilgili olarak yaptığımız görüşmede, bankaların tutumunu eleştirerek, böyle bir listenin oluşturulmasının yanlış olduğunu vurguladılar.
Türkiye'de yıl içinde üç hükümet değişikliği olmasına, Avrupa piyasalarında resasyon yaşanmasına ve parite sorunlarına rağmen tekstil ve konfeksiyon sektörünün ihracatında artış kaydedildiğini vurgulayan TİM Başkanı Okan Oğuz, Ocak - Ekim döneminde hazır giyim ve konfeksiyon sektörünün tamamında yüzde 17 oranında ihracat artışı yaşandığını söyledi.
Bütün sorunlarına rağmen, bankaların listeler oluşturarak sektördeki firmaların geleceği ile oynadığını vurgulayan Oğuz gibi Turan Sarıgülle'de bankaların tutumunu eleştirirken, "Biz iki aya aşkın bir süredir sektörün krizde olmadığını firma bazında sıkıntılar olduğunu birçok kereler dile getirdik. Bu konuyla ilgili banka genel müdürleri hem kamu hem özel banka müdürleriyle bir seri toplantılar yaptık. Sorunu aşmaya çalıştık" dedi.
Sektörde çeşitli spekülasyonlar yapıldığını vurgulayan Sarıgülle, sektörde kriz olmadığını, firma bazında sorunların yaşanabileceğini belirtti. Bankaların yeterince istihbarat yapmadan kredi açtığını, daha sonra çıkan sorunlar nedeniyle sektöre olan kredileri durdurma yoluna gittiklerini ifade eden Sarıgülle, "Sadece biz değil, birçok sektör 1997'nin ilk altı ayında sorun yaşadı. Türkiye'nin ekonomisinde problem var. Türkiye'nin ekonomisinden kaynaklanan probleminden bizim sektörümüz de nasibini alıyor. Sektörün içinde bazı firmalarda problem olabilir. Vardır da dolayısıyla siz kredilendirdiğiniz bu firmaları nasıl kredilendirdiyseniz nasıl para verdiyseniz onun hesabını siz vereceksiniz" diye konuştu.
Lokomotif olan sektörde 2.5 milyonun doğrudan, 10 milyon insanında dolaylı olarak iş sağladığını belirten Sarıgülle, bankalara seslenerek, "Eğer bir şirket sıkıntıdaysa destek vermek mecburiyetindesiniz" dedi.
TİM Başkanı Okan Oğuz'da yaptığı açaklamada, bankaların hazırladığı listenin aylardır piyasada el altından dolaştığını belirterek, bunun kanun dışı olduğunu söyledi. Oğuz bu tür listelerin sektörün tümüne karşı alınmış bir tavır olarak yorumlandığını ifade ederken, "Bu tür listelerle karşı bir tavır alınması aslında ülkenin bütününe karşı tavır alınması demektir. Yani sen zor durumda olduğu yargıca ispatlanmamış ya da bu ülkede batışı resmen teyit edilmemiş firmalar hakkında sakıncalı diyemezsin. Böyle birşey yok dünyanın başka bir yerinde yapsanız bunu yer yerinden oynar. Bu durum bizim Bankalar Birliği nezdinde girişim yapmamızı gerekli kıldı ve bu girişimlere başladık. Bankaların kanuna ve ticari teamüllere aykırı davranışı kabul edilir gibi değil. Bu ülkenin dibine dinamit koymaktır. İstihdamda, ihracatta, sanayi üretiminde böylesine yüksek payı olan sektöre, ülkenin şok programlar arifesinde olduğu bir dönemde tavır alınması son derece yanlıştır"
Açıklamasında KOBİ'lerin Türkiye için önemine işaret eden Oğuz, şunları söyledi: "Sanayinin dinamiği olan küçük ortaboy işletmelerin öz kaynaklarında bir sıkıntı var. Tabiki enflasyonla mücadelede edebilmeleri için kredi desteğine ihtiyaçları var. Ama bunları kökünden kaldıracak tek olayda 55. hükümetin açıkladığı enflasyonla mücadele programıdır. Ve biz de bu programa sonuna kadar destek olacağız.
Bankaların bu yaptığı yalnıştır. Zaten kolay yolu seçip devlete para veren bir kesimdir. Ama devlete para vermenin sonunu kesmek enflasyonla mücadele etmektir. O zaman bankalar asli işlevine döneceklerdir. Şu ara sadece Eximbank'ın desteğiyle ayakta durmaya çalışan sektörün önünün açılması lazım. Ancak hiçbir tane siyasi sorumlu çıkıp siz ne yapıyorsunuza arkadaş demiyor"

Tekstil firmaları geçtikleri fakslarla bankaların oluşturduğu kara listeye karşı çıkarken açıklamalarında şöyle dediler:

İnteks Tekstil San Tic AŞ: "Şirketimiz 1984'den beri Türkiye'deki önemli imalatçı, ihracatçı şirketi olup bugüne kadar hiçbir banka ile herhangi bir sorunu olmamıştır"

Pisa Tekstil ve Boya Fabrikaları AŞ: "Bankaların kara listesinde isim benzerliği sonucu adımız geçmektedir. İvedilikle bu listeyi hazırlayanların ortaya çıkmasını istiyoruz"

ART Hazır Giyim San ve Tic Ltd Şti: "Bankalar hukuken iş ilişkisi içinde oldukları firmalar ile ilgili bilgileri gizlilikle değerlendirmekle yükümlüdürler"

Moditeks Tekstil San Tic AŞ: "Bankaların hazırladığı bu liste firmamızın piyasa nezdindeki itibarına gölge düşürecek niteliktedir. Bankaların bilgileri gizli tutmaları gerekir"

Fon Giyim San AŞ: "Bankaların hazırladığı liste asılsızdır ve şu anda yapacağı tahribatı yapmıştır"

Akmoda Tekstil San Dış Tic AŞ: "Listede yeralan Akmoda Tekstil ile isim benzerliği dışında hiçbir ilişkimiz ve bağımız yoktur. Kaldıki hiçbir banka ve ticari kuruluşlarla da herhangi bir sorunumuz bulunmamaktadır"

Gökhan Tekstil San Tic AŞ'den Ahmet Gökşin: "Riskli firmalar adı altında geçen Gökhan Tekstil ile firmamız arasında sadece isim benzerliği bulunmaktadır" dedi.

Görkem Giyim San Tic AŞ: "Tekstil piyasasında Görkem ismini taşıyan birçok firma olmakla beraber, ilk olarak akla bizim firmamız gelir. Görkem Giyim San Tic AŞ olarak listedeki firmayla hiçbir ilgimiz yoktur"

Gökhan Tekstil Ticaret: "Hiçbir banka ile kredi hesaplarıyla ilgili bir ihtilaf ve borcumuz bulunmamaktadır. Adımız isim benzerliğinden dolayı geçmektedir"

Şahinler Holding AŞ: "Şu ana kadar art niyetli insanların hazırladığı listelerin el altından dolaştırıldığı günler de dahil grubumuzun hiçbir çeki yazılmamıştır. Hiçbir bankada sorun olmamıştır"

Görüm Şirketler Topluluğu: "Lokomotif sektörün yıpratılması, ülke ekonomisini ve bileşenlerini de çok zor duruma sokacak nitelikte tehlikeli bir girişimdir"

Merter Sanayici ve İşadamları Derneği: "İstanbul kökenli birkaç firmanın sıkıntısı olabilir ama bu onbinlerce firma için kriz habercisi olamaz. Sektör yoğun bir ihracat artışını ve uluslararası pazarlara girme başarısını göstermektedir"

Kefeli Ltd Inc: "Bankalar hukuken iş ilişkisi içinde oldukları firmalara ait bilgileri gizli tutmakla yükümlüdürler. Bu firmamızın bankalar ve piyasa nezdindeki itibarına gölge düşürecektir"