Ekonomi Denizciler borçta boğuldu

Denizciler borçta boğuldu

27.11.2000 - 00:00 | Son Güncellenme:

Armatörler Emlak Bankası ve Alman Landesbank’a olan 350 milyon dolarlık kredi borçları için ‘kurtarma timi’nden destek istiyor. Talep, borcun 10 yıl vadeye yayılması

Denizciler borçta boğuldu




Denizcilik sektörü, Emlak Bankası’na olan 350 milyon dolarlık kredi borçlarının geri ödenmesi için hükümetten erteleme istiyor. Denizcilerin Alman Landesbank’a da 100 milyon dolara yakın borçları var. Bu borç hükümetin isteğiyle Emlak Bankası’nın garantisiyle denizcilere sağlanmış. Şimdi bu borç da Emlak Bankası’nın üzerinde görülüyor.
İstanbul Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu üyesi Halim Mete, kredilerin Lundesbank’tan Emlakbank garantisiyle bu kanaldan alındığını belirterek, “Dolayısıyla ödeme yükümlülüğü Emlak Bankası’ndadır" diye konuştu.

Emlakbank garantör oldu
Armatörler 1990 ile 1997 yılları arasında Alman Landesbank’tan 1 milyar dolara yakın kredi temin ettiler. 1997 yılında ise gerek dünyadaki deniz ticaret hacminin daralması gerekse faizlerin yükselmesiyle zor duruma düştüler ve kredi sıkıntısı çekmeye başladılar. Dönemin hükümeti Yüksek Planlama Kurulu’nda aldığı kararla Emlak Bankası’nın Landesbank’tan denizciler için alınacak kredilerde garantör olmasını sağladı.
Ancak denizcilik sektörü Emlak Bankası kanalıyla alınan 169 milyon dolarlık kredinin 60 milyon dolarını ödeyebildi. Geçtiğimiz yıl Emlak Bankası denizcilerin borcunu bir yılı ödemesiz, yüzde 12 faizle dört yıla yaydı. Ancak yeterli olmadı. Halim Mete içinde bulundukları durumu şöyle açıkladı:

Üçte birini ödediler
“Türk armatörleri borçlarının bir kısmını 30 Haziran’da ödedi. Ancak 31 Aralık’ta ödenmesi gereken dönem faiziyle, 31 Ocak ve 31 Mart’ta normal taksit ödemelerinin yapılması zor gözüküyor. Bu yüzden yeni bir ödeme planı istiyoruz. İki yılı ödemesiz, 10 yıl vadeye yayılması ve libor artı 1 faiz uygulanmasını istiyoruz. Teklifimiz kabul edilmezse Türk denizcilik filosu 8 milyon DWT’den 4 milyon DWT’ye düşecek. Gemilerin bir çoğu hurdaya düşecek ve bağlanacak. Biz para değil borcumuzun ödeyebileceğimiz bir vadeye yayılmasını istiyoruz."
Denizciler için son kararı hükümette ‘kurtarma timi’ olarak da adlandırılan altı bakandan oluşan kurul verecek. ‘Kurtarma timi’ Hüsamettin Özkan, Recep Önal, Faruk Bal, Sümer Oral, Tunca Toskay ve Yaşar Okuyan’dan oluşan altı kişilik kurtarma komitesi verecek.

‘Kredilerin faizi yüksek’
İstanbul Deniz Ticaret Odası Başkanı Cengiz Kaptanoğlu, denizcilik sektörünün dünyada destek gören bir sektör olduğunu söyleyerek, hükümete sektör sorunlarıyla ilgili olarak makro öneriler sunduklarını kaydetti. Emlak Bankası’yla ilgili alınan denizcilik kredilerinin yüksek faizli olduğunu belirten Kaptanoğlu, bunun ödenebilir hale getirilmesi için plan hazırladıklarını anlattı. Bugüne kadar denizcilik sektörünün Landesbank’tan 600 milyon dolara yakın kredi aldığını belirten Kaptanoğlu, şu anda da denizcilerin bankaya 100 milyon dolar borçları bulunduğunu kaydetti. Bu borcun 2 sene evvel 5 yıl vadeli libor artı bir faizle alındığını hatırlatan Kaptanoğlu, 56 firma için alınan kredinin 10 yıl vadeye yayılmasını istediklerini belirtti.
“Denizciler borçlarımızı ödemeyeceğiz demiyor, sadece ödenebilecek gibi uygun vadeye yayılsın istiyor" diyen Kaptanoğlu, tedbir alınmazsa Türk gemi filosunun zor duruma düşeceğini belirtti.

Kurtarma timi devrede

  • 1997 yılına kadar kredi ve ödeme konusunda sorun yaşamayan denizcilik sektörü, aynı yıl deniz ticaret hacminin küçülmesi ve faizlerin tırmanmasıyla güç duruma girdi.
  • ürk denizcilik sektörünün yurtdışında sürekli olarak çalıştığı Alman Landesbank aynı yıl yeni kredi için garanti isteyince hükümet kararıyla Emlak Bankası garantör oldu. Ve 350 milyon dolarlık kredi alındı.
  • Ancak işler yine de iyi gitmedi. Ve 350 milyon dolarlık garantili borç şimdi Emlak Bankası tarafından ödenecek. Armatörler de ödemelerini Emlak Bankası'na yapacaklar.
  • Ve armatörler şimdi hükümeteki altı bakandan oluşan 'kurtarma timi'nden Emlak Bankası'na olan 350 milyon dolar borçlarının 2 yılı ödemesiz 10 yıl vadeye yayılmasını istediler.
  • Alman Landesbank'tan Emlak Bankası garantisiyle alınan 165 milyon dolarlık kredinin 100 milyon doları için de ödeme güçlüğü içinde olduklarını bildirdiler.
  • İstanbul Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu üyesi Halim Mete 'kredi Lundesbank'tan Emlakbank kanalıyla alındı. Dolayısıyla ödeme yükümlülüğü Emlak Bankası'ndadır" diye konuşuyor.
  • İstanbul Deniz Ticaret Odası Başkanı Cengiz Kaptanoğlu ise 'erteleme olmazsa sektör büyük bir krize girer' diyor.