Elvan’dan ‘128 milyar dolar’ açıklaması

Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, tartışma konusu olan 128 milyar dolarlık rezerve ilişkin, “Bu yöntemi tartışabilirsiniz, bir politika aracı olarak kullanılmasında farklı görüşleri ifade edebilirsiniz ama hiç kimseyi burada yolsuzlukla suçlayamazsınız” dedi. Elvan, NTV televizyonunda soruları yanıtladı.

Merkez Bankası’nın (TCMB) 128 milyar dolarlık rezervine ilişkin tartışmalar konusunda konuşan Elvan, bankanın, finansal istikrarı sağlamak için zorunlu karşılıklar ve döviz alım - satım işlemlerini kullandığını anımsattı.

Merkez Bankası’nın doğrudan alım ya da satım müdahalelerinin olağanüstü oynaklık olduğunda gerçekleştirildiğini anlatan Elvan, buna ilave olarak, 2017’den beri o zamanki Hazine Müsteşarlığı ile Merkez Bankası arasında bir protokol imzalandığını ve Hazine hesapları üzerinden Merkez Bankası’nın döviz alım ve satımı yaptığını söyledi.

‘İşlemler tamamen yasal’

Bu protokolün yasal altyapısı için de konuşan Elvan, Hazine Müsteşarlığı’na Türk parasının istikrarını sağlamaya yönelik politikaları oluşturmak için yetki verildiğini, Merkez Bankası Kanunu’nun 4. maddesinde de “Hükümetle birlikte Türk lirasının yabancı paralar karşısındaki değerinin belirlenmesi için döviz ve efektiflerin vadesiz ve vadeli alım ve satımı ile dövizlerin Türk lirası ile değişimi ve diğer türev işlemlerini yapmak” ifadesinin yer aldığını aktardı.

Elvan, protokolün yasal dayanağının bu düzenlemeler olduğunu söyleyerek, “Dolayısıyla bu protokol çerçevesinde yapılan işlemler tamamıyla yasaldır” dedi.

‘Kasımdan beri yok’

Bir muhabir banka aracılığıyla merkez bankalarının alım ve satım işlemi gerçekleştirmesi örneğinin dünyada da bulunduğunu söyleyen Elvan, kasım ayından bu yana böyle bir döviz alım - satım işleminin söz konusu olmadığını belirterek, şöyle konuştu:

“Siz bu yöntemi tartışabilirsiniz, bu yöntemle ilgili görüşlerinizi, düşüncelerinizi ifade edebilirsiniz ama kimseyi yolsuzlukla suçlayamazsınız. Hiç kimsenin burada yolsuzluk yapması söz konusu değildir. Cumhurbaşkanımız Tayyip Erdoğan tarafından talimatlar verildiği gibi birtakım iftiralar, ithamlar kamuoyunda yaygın şekilde yer alıyor. Burada bir yolsuzluk ve usulsüzlük yapıldığı şeklindeki yaklaşımlar doğru değil. Siz bunu konuşabilir, bu yöntemi tartışabilirsiniz, bir politika aracı olarak kullanılmasında farklı görüşleri ifade edebilirsiniz ama hiç kimseyi burada yolsuzlukla suçlayamazsınız.”

İŞLEM NASIL GERÇEKLEŞTİ?

Hazine hesapları üzerinden döviz alım ve satımının Merkez Bankası tarafından yapıldığını belirten Elvan, Merkez Bankası’nın kamu bankası olan muhabir bir banka aracılığıyla alım ve satım işlemlerinin elektronik işlem platformlarında gerçekleştirdiğini aktardı.

“Eşleştirme platformlarında” bu alım ve satım işlemlerinin Merkez Bankası’nın muhabir bankası tarafından gerçekleştirildiğini anlatan Elvan, bu platformda piyasaya yapıcı yerli ve yabancı bankaların yer aldığını söyledi. Bu platformda şahıs olmadığına işaret eden Elvan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Döviz alım - satım işleminde taraflar birbirlerini kesinlikle bilmiyorlar. İşlemden sonra kimin ne aldığını görebiliyorsunuz. Diyelim ki Türkiye’deki yerli ve yabancı bankalarımız o günkü kur üzerinden belirli miktarda alım işlemi gerçekleştirmiş ve bunun karşılığında Merkez Bankası’na Türk lirası ödemesi gerçekleştirmiş. Dolayısıyla şunu özellikle vurgulamak istiyorum: ‘Bu para nereye gitti, acaba bunla ilgili ne tür yolsuzluk var’ gibi birtakım ifadeler kullanıldı. Bu elektronik işlem platformunda bulunan bankalar gerekli ödemelerini Merkez Bankası’na yatırdıktan sonra Merkez Bankası’nda da bir Türk lirası likiditesi söz konusu oluyor. Bu Türk lirasını da doğal olarak bilançolarında görebiliyorsunuz. Bunu tamamen açık ve şeffaf şekilde görmeniz mümkün.”