Murat Ülker, Godiva’nın başında, Cem Kozlu yönetimde

Ülker’de çok önemli değişiklikler var. Ana şirket Yıldız Holding’in, geçen yıl satın alınan Godiva’nın ve Yıldız’ın amiral gemisi Ülker Bisküvi’nin yönetimleri yeniden yapılandırıldı.
Bu yapılandırmanın en dikkat çeken tarafları yönetimlerde profesyonel sayısının artması, İcra Kurulu yapılanmasının kaldırılması...
Murat Ülker, artık Godiva Yönetim Kurulu’nun başında. Cem Kozlu yönetimde. Arkadaşımız Songül Hatısaru’nun haberi ile gruba transferini duyurduğumuz Jim Zaza da yönetim kurulunda.  Godiva’nın CEO’su Jim Goldman ve Christian Von Stieglitz’le birlikte Godiva’da 3 yabancı, 3 yerli dengesi kurulmuş oluyor.
Ülker’e daha önce katıldığını bildiğimiz Mahmut Mahir Kuşçulu da Godiva yönetiminde yer alıyor. Yönetim kurullarında son durum şöyle:
 Yıldız Holding Yönetim Kurulu:
Murat Ülker, Orhan Özokur, Ali Ülker, Atilla Kurama (CEO), Fikret Işık ve Mehmet Köse.
Godiva Yönetim Kurulu: Murat Ülker, Atilla Kurama, Cem Kozlu, Jim Goldman, Jim N. Zaza, Christian Von Stieglitz ve Mahmut Mahir Kuşçulu.
Ülker Bisküvi Yönetim Kurulu: Murat Ülker, Orhan Özokur, Ali Ülker, Necdet Buzbaş, Cengiz Solakoğlu, Mahmut Mahir Kuşçulu.

1 milyar dolar sözü
Özellikle Godiva yapılanmasının önemli hedefleri var. Ülker aldığında şirketin cirosu 450 - 500 milyon dolar civarındaydı. Bu yıl 600 milyon dolar hedefleniyor.  Normalde el değiştirme yıllarında performans kayıpları olur ama Godiva’nın ciddi büyüme hedefi var.
Dahası, geçtiğimiz günlerde Atilla Kurama’nın arkadaşımız Songül Hatısaru’ya anlattığına göre, Murat Ülker, Godiva ekibinden 5 yıl içinde ciroyu 1 milyar dolara çıkarma sözü almış. Özellikle pazarlama tarafının güçlendiren son transferler ve adımlar, bu konudaki kararlılığın göstergeleri... 

Gucci’ye kaptırmadı
Jim Zaza transferi dışında, bu konuda ikinci bir ilginç gelişme daha oldu. Gucci, Godiva’nın Asya Pasifik’ten sorumlu yöneticisi Tom Chu’yu oldukça iyi şartlarda transfer etmek istemiş. Ancak Ülker ve Godiva yönetimi bu önemli kadroyu ikna ederek kalmasını sağlamışlar.
Ülker’de gıda grubunun kaptanlığını yapan Ali Ülker’le görüşmemizden edindiğim izlenime göre, önümüzdeki dönemde de Ülker’den yeni haberler eksik olmayacak... Bilişimde her an önemli bir ortaklık veya satın almalar olabilir. Son iki yılda birçok önemli markayı alan grup, yine parlak, geleceği olan markalar alabilir. Bir de enerji var. Artık eskisi gibi ‘Biz gıdacıyız, konumuz’ değil diyerek uzak durmadıklarını belirteyim. Ali Ülker’le grubu konuştuk:

Ali Ülker kimdir
İş hayatına, 1985 yılında Ülker Gıda’da Kalite Kontrol Departmanı’nda Stajyer olarak başlayan Ali Ülker, 1986-1998 yılları arasında çikolata üretim tesislerinde ve Atlas Gıda Pazarlama’da çeşitli kademelerde görev yaptı. 1998’de Atlas Gıda Pazarlama’da 2001’de Merkez Gıda Pazarlama’da Genel Müdür oldu. 2002’de Gıda Grubu Başkan Yardımcılığı’na atandı. Ali Ülker, 2005 yılından beri Ülker Grubu (Bisküvi, Çikolata, Şekerleme) Başkanı olarak görev yapıyor.
Ali Ülker, Boğaziçi Üniversitesi’nde eğitim aldı. IMD ve Harvard’da çeşitli eğitim programlarına katıldı. De Boccard & Yorke Danışmanlık Şirketi ile Şirket İçi Kaizen Çalışması’nda (1992) ve IESC Satış Sistemini Geliştirme ve Şirket İçi Organizasyon Projesi’nde (1997) çalıştı. 1969 doğumlu Ali Ülker, evli ve ikiz çocuk babasıdır. Basketbol ve bilardo oynamaktan, balık avlamaktan, sinemaya gitmekten ve kitap okumaktan hoşlanıyor.

Şirket yönetimlerine de yeni profesyoneller katıldı
Yıldız Holding, ailenin... Ülker’le ilişkisini nasıl kuruyorsunuz?
Yıldız Holding’in altında her bir şirketin bağımsız yönetimi var. Ülker’de İcra Kurulu yapılanmasını kaldırdık. Yönetim Kurulu var. Yönetim Kurulu daha aktif olacak.
Yönetim Kurulu nasıl oluştu? Bağımsız üye sayısı arttı mı?
Bağımsız üyeler arttı. Mahmut Kuşçulu, Cengiz Solakoğlu, Güven Obalı (Kuveyt Türk Denetim Kurulu Üyesi), Murat Yalnızoğlu dahil oldu.
Bazı şirketlerinizin halka arzı gündemdeydi... Ne zaman süreç başlıyor?
Ülker Çikolata ve İdeal Kek’in arzı gündemdedir. Konjonktürün müsait olmasını bekliyoruz. Ülker Çikolata’nın durumu Godiva satın alınmasıyla birlikte değişti.

Bilişimde de büyüme hedefiniz iddialı gözüküyor. Şirket satın almaları olabileceği belirtiliyor. Asılacak mısınız bu konuya?
Asılacağız. Fırsatlar var. Datateknik, 20 yıllık şirketimiz. Kapsamlı projelere uzandı. Yeni şirketlerimiz var. Cahit (Paksoy) Bey de oldukça iddialı. Sağlıklı ortaklıklar yurtdışı deneyim de getirebilir. Ortaklıklara açık bir yapımız var.
Perakende de neyiniz var. Migros’la ilgilendiniz ama ses seda çıkmadı...
Bu sektörde büyük bir yapımız yok. Bu dağıtım gücünden kaynaklanıyor. Esnaf dostlarımıza da rakip olup, küstürmek istemiyoruz. Biz toptan dağıtım yapıyoruz. Migros’la ilgilendik ama konsorsiyuma davet ettiğimiz şirketler geri çekilince biz de çekildik. BİM’de Ülker Bisküvi’nin yüzde 12 hissesi var. Gündemimizde perakendeye girmek yok. Bu aynı zamanda Sabri (Ülker) Bey’in şirkete yerleştirdiği bir düsturdur. Dağıtım şirketi sayımız 15’i buldu. Esnafa yakın olmayı istiyoruz. Rekabet anlayışımız yapıcıdır.
Grubun büyüklüğüne bakınca 500 milyon dolarlık ihracat az görünüyor. Neden böyle? Cola Turka ihracatı var mı?
1990’lı yıllardan kalan bir durum. Sabri Bey kota koymuş, yüzde 15’i geçmeyecek demiş, bu yol kullanılmamış. Rusya’nın koyduğu gümrüklerle bu stratejinin doğruluğu da ortaya çıktı. Çok şirket sıkıntıya düştü. Ülker gücünü iç piyasada topladı. Son yıllarda ihracatımız artıyor. Çok rekabetçi olmayan yüksek maliyetli bir üretim nedeni ile yatırımlar yakın coğrafyaya kayıyor. İhracatımız, ambalajı da katarsak 800 milyon doları bulur. 1 milyar doları geçecektir. Cola Turka ihracatımız az. Almanya’ya var. İç piyasa payımız yüzde 15’i geçti. İkinci sıradayız. Birinci olmak için sabrımız var.
Sizin yurtdışında 8 fabrikanız gözüküyor. Yeni bir ülke var mı? Irak’ı düşünmüyor musunuz?
Pakistan ve Mısır katılıyor toplam 7 oluyor. Özbekistan’ı paydos ettik. Godiva’nın iki fabrikasını da sayarsak 9 üretim tesisimiz var. Yeni dış yatırım konusunda acelemiz yok. Irak’a ihracatımız var. Üretim için erken. Biz hesap edilebilir bir risk almayı seviyoruz.
Yatırım bütçeniz ne kadar?
2007 yılında 356 milyon dolardı. Godiva dışındaki yatırımları kastediyorum. Marka, yeni şirketler, büyümeler için... Bu yıl yatırım hedefimiz 400 milyon doların üzerine çıkmaktır. Burada gıda ve bilişim yatırımları olacak.
Finansta satışlar oldu. Türkiye Finans ve Fon Finansal Kiralama’da hisse sattınız. Çıkıyor musunuz bu sektörden?

Başkalarının parasıyla iş yapmayı sevmiyoruz. Family Finans Sabri Bey’in arzusuyla gelişti. Sonra biliyorsunuz Boydak Grubu’nun Anadolu Finans’ı ile birleşti, Türkiye Finans oldu. Yüzde 60’ını NCB aldı. Fon Finansal Kiralama’da da satış oldu. Bunlar bize Godiva’nın yolunu açtı. Finansta büyümeyi düşünmüyoruz. Yabancı ortağımız bizim kalmamızı arzu ediyor.
Sabri Bey, Godiva alımını nasıl karşıladı?
Hoş karşıladı, sevindi.
Godiva’nın eski kadrosunu korudunuz mu?
Koruduk. Bazı transfer teklifi alanlar oldu. Asya Pasifik’ten sorumlu olan Tom Chu’ya Gucci’den teklif geldi. İkna ettik, kaldı. Ekibi oldukça motive. İlk günlerde Ülker’i tanımadıklarını, sürpriz bir isim olduğunu söylediler. İki kez gruplar halinde getirip gezdirdik. Ülker tesislerini gördüler. Ülker’in tesislerine, modernliğine hayranlıklarını dile getirdiler.
Godiva’da çifyönlü sinerji oluşturabileceğimizi düşündük. Biz Ortadoğu’da güçlüydük, bu pazarları biliyorduk. Godiva değildi. ABD pazarında da biz güçlü değildik. Uzakdoğu’yla ticaretimiz de çok limitliydi. Ürün geliştirme ve ar-ge’de, tedarikte artı değer yaratabileceğimiz alanlar var.
Türkiye’de ne zaman Godiva butikleri olacak?
Yakında. Avrupa satış direktörleri İstanbul’da muhtelif semtlerde inceleme yaptı. Müstesna yerler arıyorlar.
Godiva sizin yönetiminize geçtikten sonra cirosu nasıl gelişiyor?
450 milyon dolardayken almıştık. 600 milyon dolar hedefliyorlar. Ciddi büyüme gösterecek.
Grup şirketleri hisse aldılar mı?
Yüzde 67’si Ülker Çikolata’nın yüzde 22’si Ülker Bisküvi’nin oldu. Son yıllarda çikolata kaplamalı bisküvi trendi var. Ülker Bisküvi’nin de bu fırsattan yararlanması için, yurtdışı sinerjinin Godiva ile devamı için Godiva’da belli bir hisseye sahip olması uygun görüldü.
Geçen son iki yılda marka topladınız. Uno, Komili, Rozi, Doğa, Oba... Arkası gelecek mi?
Yaptığımız iş marka toplamanın ötesinde. Bu markalardaki ortaklarımız faaliyetlerini sürdüregeliyor. Halis Komili Bey, Murat Bey’in danışmanıdır. Kişisel bakım işine bu şekilde girme cesareti bulduk.
Uno’da yönetim Hasip Gençer Bey’de. İki grup arasında son derece iyi sinerji imkanları var. Feryal Menemenli Hanım da Doğa’daki görevlerine devam ediyor. Oba’da Metehan Bektaş Bey... Çok deneyimli isimler. Yeni markalar olabilir. Geçmişi olan, gelişmeye müsait...
Geçen sene yalnızca marka toplamadık, aynı zamanda biz en çok marka tescil ettiren grubuz. Tescilli marka sayımız 500’ü geçti. 250’si faal kullanılıyor. Gıdada 56 kategoride yer alıyoruz. Alpella, Cafe Crown, Cola Turka gibi markalarımız kendi başına marka olarak önem kazandılar. Cafe Crown mağaza sayısı 27’yi geçti. Pazarda Nestle’den sonra ikinciyiz.
Birçok grup enerjiye girdi. Siz pek ilgilenmediniz. Bu sektörde gelecek görmüyor musunuz?
Enerji enteresan olabilir. Ancak odaklanmayı fazla dağıtmak istemiyoruz. Godiva’da grup ana işine yatırım yaptı. Temel hedefimiz gıdada güçlenmek ve Ülker’in global pazarda hatırı sayılır bir marka haline gelmesi. Godiva bizi bir üst lige çıkardı. Ekibi güçlendirerek, yurtdışı yatırımlarına ağırlık vererek, global bir Türk markası olarak pazarda yer almak istiyoruz.
Bizim enerjide 2 otoprodüktör tesisim var. Dünyada bir enerji darboğazı oluşuyor. Türkiye pazarına ilgi aşikar. Ancak piyasa dalgalı, fiyatlandırmalar çok değişken. İki yıl önce doğalgazdan elektrik çok karlıydı, şimdi değil. İstikrar gelmeden yatırım zor. Devletin enerji ihaleleri ile ilgili herhangi bir tasarrufumuz yok. Enerjide kısa vadede çok ciddi bir hamle olmayabilir.
Sizin enteresan bir İstişare Kurulu’nuz var. Yapısını muhafaza ediyor mu?
Ediyor. Kendi alanlarında deneyimli, farklı görüşlere sahip kimselerin bulunması önemli. İcrai tasarrufları yok ama dünya politikası ve ekonomisini kendi açılarından yorumluyorlar. Grubun üst düzey yöneticileri vizyon saptarken yararlanıyor. Geniş bir açıdan bakma fırsatı veriyor.
Orhan Özokur Bey, babanız geçen yıllarda daha aktifti. Şimdi Yönetim Kurulu üyesi ama grup başkanlığı yok.
Orhan Bey, hobi olarak dondurma (Golf) ile ilgileniyor.

Ülker’in gündemi
Bilişimde ortaklık veya satın almalara açık. Ciroda 1 milyar dolara ulaşmayı hedefliyor
Yurtdışı yatırımları devam edecek
İhracatta 1 milyar doları geçmek istiyor
Türkiye’de Godiva shoplar açılacak
Toplam 400 milyon dolarlık yatırım yapacak
Godiva’da 600 milyon dolar ciro hedefliyor
Godiva-Ülker Bisküvi sinerjisiyle ‘çikolatalı bisküvi’ işinde yeni adımlar gelecek
Ülker Çikolata ve İdeal Kek’in halka arzı için uygun konjonktür bekleniyor
Yeni markalar için fırsatlara bakılıyor
Gayrimenkulde büyük projeler var
Enerjiye ilgi var  beklemede olacak

Rakamlarla Ülker Grubu
Beş sektörde faaliyet gösteriyor:
    - Gıda
    - Ambalaj
    - Bilişim
    - Gayrimenkul
    - FinansGrup iş hacminin yüzde 80’i gıda
    - Ambalajın payı yüzde 10
    - Bilişimin payı yüzde 5
    - Perakende payı yüzde 5 (BİM)  65 aktif şirketi var
2007’yi 9.1 milyar dolar ciroyla kapattı
2008 hedefi 10 milyar doları geçmek
29 bin çalışanı var
40 fabrikada üretim yapıyor (9’u yurtdışında)

‘Pazarlamayı bağlı birim değil grup başkanlığı yaptık’ 
Neler yaptınız bu arada Godiva’da?
Yeni yönetim kurulu oluştu. Yeni departmanlar kuruldu, yöneticileri atandı. CEO’su görevine devam ediyor. Yönetim Kurulu’nda renkli simalar var: Başkan Murat Bey, Jim Zaza, Mahmut Kuşçulu (Nuh Kuşçulu’nun oğlu) Atilla Kurama (Yıldız Holding CEO’su) ve Cem Kozlu.
Jim Zaza transferi hangi saiklerle yapıldı?
Pazarlama işleri bizde grup başkanlıklarına bağlı birimler aracılığı ile yürüyordu. Ancak globalleşen bir şirkette pazarlamayı vurgulamak gerekir.
Pazarlamayı başkanlıklara bağlı bir müdürlük olarak değil, kendisini bir grup başkanlığı olarak yapılandırdık. Pazarlama Grup Başkanlığı tesis edildi ve Jim Zaza geldi. Jim Zaza’dan beklenti, globalleşen bir pazarda global olarak idare edilen markalar oluşturmak...