Not artışı sonrasında kâr satışlarına dikkat

Hazine'nin başarılı değişim ihalesi, Merkez Bankası'nın faiz indirimi ve 6. gözden geçirmenin tamamlanmasıyla gözler kredi derecelendirme kuruluşlarına çevrilmişti. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standart and Poor's (S&P), Türkiye'nin kredi notunu B'den B+'ya (B artı) yükseltti.
S&P, Türkiye'nin kısa vadeli döviz ve TL notlarını da teyit ederken, görümünü durağan olarak bıraktı. Not artırımı, hükümetin 2003 hedefleri için kaydettiği çabanın bir göstergesi olarak yorumlandı. Moody's ise negatif olan görünümü durağana çevirme konusunda henüz bir kararları bulunmadığını söyledi.

Dolar 5 bin lira yükseldi
Not artırımı sonrasında gösterge faiz yarım puanlık gevşemeyle yüzde 29.31 seviyesine geriledi. Beklentilerin bittiği döviz piyasındra ise yabancı alımları doları yükseltti. Dolar düne göre 5 bin lira yükselerek, 1 milyon 417 bin liradan kapandı.
Beklentinin gerçekleşmesiyle kâr satışlarının geldiği borsada ise endeks günü yüzde 1.39 ile yukarıdan kapattı. İMKB 100 Endeksi 214 puanlık yükselişle 15.596 puandan kapandı. Endeks bugün 15.400'ün üzerinde kalmayı başarır ve gelmesi muhtemel kâr satışları karşılanırsa 16.500'e doğru hareket devam edebilir. Ancak 15.400 desteğinin altına kayılması durumunda 15.000 ve 14.700 seviyeleri kritik noktalar olarak görünüyor.

Fitch askeri bekleyecek
Kredi derecelendirme kuruluşlarından ard arda gelen açıklamalarda Ficth ise yılsonundan önce not artırım şansının yüksek olduğunu söyledi. Fitch, hükümetin hazırlamakta olduğu 2004 yılı bütçe taslağının ayrıntıları ile Irak'a asker gönderme konusundaki gelişmelerin netleşmesinin beklendiğini ve bunların ardından bu yıl sonundan önce Türkiye'nin ülke notunun artırılması şansının yüksek olduğunu bildirdi.
Fitch analisti Nick Eisinger, IMF ile görüşmeleri tamamlanan, programın 6. gözden geçirmesinin oldukça cesaret verici olduğunu belirtirken, Avrupa Birliği'nin Türkiye hakkında 5 Kasım'da açıklayacağı bu yılki ilerleme raporunu da görmek istediklerini belirtti.

Paranın güvenli adresi

Bu köşede yaklaşık dört ay önce (6 Haziran 2003) "Dövize endeksli tahviller TL'ye çevirilsin" başlığı altında bir yazı yazmış ve TL'nin aşırı değerlenme trendine girdiği dönemin başında önlem alınması konusunda ki fikrimi belirtmiştim. Esas itibariyle yapmış olduğum öneri vadeleri 2004 ve 2006 Haziran ayları olan ve 2001 yılında bankaların bilançolarındaki açık döviz pozisyonunu kapamak için kullanılan takas kağıtlarının belli bir takvim dahilinde önceden itfa edilmesi ve/ veya söz konusu tahvillerin TL cinsi tahviler ile takasının yapılmasıydı.
Yaklaşık olarak 6 milyar dolar dolayında olan, likiditesi olmayan ve taşıdığı faizin çok düşük olduğu bu tahvillerin değişimini bankaların da isteyeceğini düşünüyorum. Özellikle faizlerin tarihi düşük seviyelere indiği, döviz kurunun aşırı değerlendiği ve Merkez Bankası'nın yüklü döviz alımlarına rağmen kurda "düzeltme"nin başlamadığı göz önüne alındığında, tahvil takasının yapılmaya başlanması durumunda bir taşla birkaç kuş vurulmuş olacak. Eğer ileride döviz kurunda ani trend değişikliği yaşanırsa ve hatta olası dış şoklar karşısında Hazine kendini bir ölçüde kur riskinden korumak istiyorsa böyle bir değişim Hazine için avantajlı olacaktır.
Söz konusu takasın bankalar açısından da iki avantajı olacak: Öncelikle pozisyon açmak isteyen bankalar aktilerindeki dövize endekli kağıtları TL cinsi kağıtlar ile değiştirerek hem pozisyon açacak, hem de faiz gelirleri artacaktır. Ayrıca, likit olmayan kağıtlardan kurtulup, döviz pozisyonlarını nakit olarak ayarlayabilme olanağı ellerine geçmiş olacak. Eğer pozisyon açmak istemiyor veya rasyoları imkan vermiyorsa bu durumda da döviz alabilir pozisyon kapayabilirler. Tabii burada dikkat edilmesi gereken husus olası takasın dönemler ve küçük parçalar halinde yapılması, biraz piyasa dinamiklerindeki değişim ve fiyatların seyrinin tartılması gerektiği.
Genel eğilim, ekonomide işler kötüye giderken "önlem" almak ve bunun için yüksek maliyet ödemektir. Oysa, içinde bulunduğumuz olumlu ortam, düzelen makro dengeler ve ileriye dönük iyimser beklentilerin arttığı bir dönemde bazı tedbirlerin alınması anlamlı ve maliyeti düşüktür.
Geçtiğimiz günlerde Hazine'nin Ocak 2004 vadeli tahvilleri Ekim 2004 vadelilerle değiştirerek başlattığı takasların diğer vadelerde de devam edeceğini bekliyorum. Bu uygulamanın döviz cinsi veya dövize endeksli kağıtlarla da devam ettirilerek döviz kurundaki aşırı değerlenmeye maliyeti düşük şekilde bir çözüm alternatifi olarak görülmesini umuyorum.