Ekonomi Şirketlerinin borcu yarım katrilyonu aşıyor

Şirketlerinin borcu yarım katrilyonu aşıyor

22.12.2003 - 00:00 | Son Güncellenme:

Şirketlerinin borcu yarım katrilyonu aşıyor

Şirketlerinin borcu yarım katrilyonu aşıyor





Pamukbank, banka kaynaklarının bankanın eski sahibi Karamehmet Ailesi'ne ait firmaların lehine kullandırılmasından dolayı suç duyurusunda bulundu.
5 Aralık'ta Şişli Cumhuriyet Savcılığı'na yapılan duyuruda, "banka aleyhine, firmalar lehine" kullandırılan trilyonlarca lira ve milyonlarca dolar kredinin vadelerinin sürekli ertelenerek ödenmediği, bazı şirketlerin ne iş yaptığının bile belirlenemediği, kredilerin bazılarının Pamukbank Bahreyn şubesinden açılan kredilerle kapatıldığı, bazılarının da grubun Türkiye'deki şirketlerine aktarıldığı belirtildi.
18 Haziran 2002'de Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na devredilen Pamukbank'ın el değiştirmesinden sonra yaptığı araştırma sonucu, Karamehmet ailesinin sahibi olduğu Çukurova Grubu firmalarına aktarılan kredilerin suç duyusunda bulunuldu.

Banka zararına işlemler
Duyuruda, Pamukbank eski Yönetim Kurulu Üyeleri Mehmet Emin Karamehmet, Osman Berkmen, Fikret Aytekin, Sezer Bilgili, Genel Müdür Orhan Emirdağ, Bahreyn Şubesi Yöneticisi Ertuğrul Ayvacıklı, Kredi ve Pazarlama Yöneticisi Mesut Ersoy'un kaynakları grup şirketlerine kullandırdıkları belirtildi.
Duyuruda, kredilerin vadesinde ödenmemesine karşın sürekli olarak ertelendiği, kredi değerliliği kalmamasına karşın firma aleyhine takibe geçilmediği belirtilerek, "Bankanın zararına ve Çukurova Grubu şirketlerinin yararına sarfetmiş olmalarının, hizmet nedeniyle emniyeti suistimal suçunu oluşturduğu açıktır" denildi.
Bankanın devir tarihi itibariyle yarım katrilyon lirayı aşan borcu bulunan şirketlerle ilgili tespitler özetle şöyle:

Egesat Ege Endüstri Ürünleri İmalatı ve Satış AŞ
TMSF'ye devredildiği tarihteki borcu: 105.5 milyar TL
İlk kez 19 Şubat 1988'de kredi kullandırılan firma hakkında en son istihbarat raporu 26 Eylül 1990'da düzenlendi. Bu raporda firmanın hiçbir kredi değerliliği kalmadığı belirtildi. Ancak kredilerin vadesi sürekli ertelenen ve hiçbir yasal işlem yapılmayan firmaya, 14 Mayıs 2001'de 34.1 milyon dolar Bahreyn kaynaklı kredi verilerek üç kredi borcu kapatıldı. Kredi değerliliği bulunmayan firmaya 2001'de kredi açılması nedeniyle emniyeti suiistimal suçu işlendi. Bu nedenle, kredi kararında imzası bulunan Karamehmet, Berkmen ve Orhan Emirdağ hakkında suç duyurusunda bulunma kararı alındı.

Avor Investment Company
TMSF'ye devredildiği tarihteki borcu: 69.2 trilyon TL
Pamukbank Bahreyn Şubesi'nden 2 Mayıs 2001'de Panama'da kurulan Avor Investment'a kullandırılan 40 milyon dolarlık kredi Çukurova Grubu şirketlerine aktarıldı. Kredinin hiçbir ödemesini yapmayan şirket 6 ayda bir tahsil edilmesi gereken 4.1 milyon dolarlık faizi de ödemedi. Firmanın aldığı krediye karşılık 16.2 milyon dolarlık Turkcell Holding hissesi rehnedilerek "teminat dengesi" kurulmadı. Hazırlanan teftiş kurulu raporunda, firmanın faaliyet konusunun ne olduğu bile tespit edilemedi.
Ayrıca Avor'a açılan 40 milyon dolarlık kredinin;
- 12 milyon 947 bin doları Endüstri Holding'e
- 7 milyon 272 bin doları Equipment and Party Export Ltd'ye
- 1 milyon 677 bin doları Çukurova Sanayi'ne
- 9 milyon 169 bin doları Çukurova Holding'e
- 663 bin doları Baytur Trading'e
- 8 milyon 272 bin doları da Borak SA adlı şirkete aktarıldı.

Baytur İnşaat ve Taahhüt AŞ
TMSF'ye devredildiği tarihteki borcu: 65 trilyon TL
Bankanın kullandırdığı kredilerin vadeleri 1990 -2000 tarihleri arasında doldu ancak herhangi bir yasal işlem yapılmadı. Üstelik kredi değerliliği bulunmayan firmaya kredi verilmeye devam edildi.
Müfettişler, 1998'den itibaren ödenmeyen kredilerin ertelenmesi taleplerinin Karamehmet, Berkmen ve Emirdağ tarafından oluşan kredi komitesinin geriye dönük olarak kabul edildiğini belgeleriyle saptadı. Her temdit (erteleme) ayrı bir kredi kullandırımı olarak değerlendirilerek bu kararlarda imzası olan Kredi Komitesi hizmet nedeniyle emniyeti suiistimal suçunu işledi.

Çukurova İthalat ve İhracat AŞ
TMSF'ye devredildiği tarihteki borcu: 90.8 milyon dolar
Şirketle banka arasında 19 Ağustos 1984'te gayrinakdi kredi kullandırımıyla başlayan ilişki, 1989'dan itibaren nakdi kredi kullandırımına dönüştü. Müfettişler, kredi dosyalarında istihbarat raporu bulamadığı için herhangi bir kredibilite değerlendirilmesi yapılmadığı kanaatine ulaştı.
Firmaya son olarak 31 Mayıs 1991'de Şişli Şubesi'nden 2 milyon 130 bin dolar, 28 Kasım 1997'de de Bahreyn Şubesi'nden 57 milyon dolar kredi kullandırıldığı saptandı. Bahreyn kredisi ödenmediği gibi vadeleri de ertelendi. Kredilerin 3 yıllık tüm erteleme talepleri 25 Aralık 2001'de Kredi Komitesi tarafından kabul edildi. Bu nedenle hizmet nedeniyle emniyeti suiistimal talebinde cezalandırılmaları gerekmekte.

BMC Sanayi
TMSF'ye devredildiği tarihteki borcu: 321.9 trilyon TL
Çukurova Grubu firmalarından olan BMC'ye 1991 - 1996 arasında 92.6 milyar lira, 2.1 milyon dolar nakit, 9.9 milyon dolar da Bahreyn kaynaklı kredi kullandırıldı. Diğer firmalarda olduğu gibi bu krediler de ödenmedi ve sürekli ertelendi. Bu ertelemelerde imzası olan Karamehmet, Berkmen ve Emirdağ ile ilgili olarak savcılığa başvuruldu.

Çukurova Sanayi AŞ
TMSF'ye devredildiği tarihteki borcu: 23.1 trilyon TL
1978'e kadar uzanan kredi ilişkisi 1991'de kullandırılan 6.1 milyon dolarlık krediyle devam etti. Yapılan kısmi faiz ödemeleri, kredi riskine göre çok düşük kaldı ve 1997'de bakiye 14 milyon dolara ulaştı.
Bu bakiye 12 - 26 Aralık 1997'de Bahreyn şubesinden kullandırılan 24 milyon 860 bin marklık döviz kredisi ile kapatılarak risk toplu şekilde Bahreyn Şubesi'ne aktarıldı.
Bahreyn şubesinin verdiği kredi için de Aralık 1998'deki 2.3 milyon marklık (1.2 milyon euro) tahsilat dışında geri ödeme yapılmadı. 26 Mart 2001'de vadesi dolan krediler 25 Aralık 2001'de üç yıl ertelendi. Diğer şirketlerde olduğu gibi bu şirkete kullandırılan kredide de hizmet nedeniyle emniyeti suiistimal suçu oluştu.

Çukurova Çelik Endüstri AŞ
İlk kredi ilişkisi 6 Aralık 1978'de başladı. 1991 - 1993 arasında kullandırılan döviz kredilerinin vadelerinde ödenmeyip ertelenince Bahreyn Şubesi'nden 29 Mayıs 1991, 31 Mayıs 2001, 4 ve 6 Haziran 2001 tarihlerinde toplam 54.5 milyon dolarlık kredi verilerek borç kapatıldı. Ayrıca krediler için alınan teminatlar (İzmir'deki 46 trilyon lira değerindeki gayrimenkul) serbest bırakıldı. Bu nedenle yönetim kurulu üyeleri Karamehmet, Berkmen ve Emirdağ, Sezer Bilgili ve Fikret Aytekin'in cezalandırılması için başvuruldu.
Ayrıca şirketin Bahreyn kökenli Gulf International Bank'tan kullandığı kredinin karşılığında şirketin yurt dışındaki başka bankalarda bulunan mevduatından 10 milyon dolar rehnedildi. Rehni, yetkisi olmadığı halde Bahreyn Şubesi Pazarlama Servis Yöneticisi Ertuğrul Ayvacıklı ve Kredi Pazarlama Servis Yöneticisi Mesut Ersoy verdi. Bu nedenle yönetim kurulu yanında Ayvacıklı ve Ersoy hakkında da emniyeti suiistimal nedeniyle suç duyurusunda bulunuldu.



EKONOMİ


PAMUKBANK SOYGUNU
'Günah keçisi seçildim'
YATIRIM FONLARI VE BONO
"Asgari ücret dengeleri bozmamalı"
ÇEAŞ yeniden özelleşecek
'2004 sonu IMF'den kurtulacağız'
KOBİ'lerin rekabeti için işbirliği