Sisli İstinye'nin kurtları ve kuzuları

DÜNYA borsalarında en önemli aktörler ayılar ve boğalardır. Yükselişi boğalar, düşüşü ayılar temsil eder. Türkiye'de ise durum çok farklı. Sisli İstinye bayırının görkemli finans kabesi olan borsanın en önemli aktörleri ise kuzular ve kurtlar.
Kuzular genelde doğaları gereği sürü psikolojisi ile hakeket etmelerinden dolayı, manipülatör adı verilen kurtların kucağına düşürler.
Kuzuları kurtlara karşı korumak Ankara'da SPK'ya, kollamak ve aralarını bulmak ise İstanbul'da Borsa va Takasbank'a kalıyor.
Bazı aracı kurumlar ise kuzularını otlatmaya çıkaran ve onları koruması beklenen çobanlara benziyor. Ancak kuzular, hem çoban hem de kurtlar tarafından telef edilebiliyor. İstinye'deki sis bazen öyle yoğunlaşıyor ki; kuzuya saldıran kurt mu, kuzu mu yoksa çoban mı belli olmuyor.
Nitekim, son olarak SPK'nın 26 Eylül günü saat 9.13'de fakslamaya başladığı ve 1 dakika 30 saniye süren 11 kişiye getirdiği işlem yasağı metnini, IMKB yetkilileri zamanında duyurmadığı için olan yine yatırımcıya oldu. İptal edilen işlemler yine yatırımcının piyasaya olyan güvenini sarstı.
Olayın sonunda uyarı yazısının geçildiği, İMKB 1.Başkan Yardımcısı Arıl Seren ile olayda ihmali görülen Abdullah Akyüz'ün görevden alınması gereği İMKB Yönetim Kurulu'na bildirildi.

Konuyla ilgili olarak SPK suskun kalmayı tercih etti. Kararı haksız bulanlar 11 kişiye işlem yasağının neden bu kararın alındığı 25'inde borsaya bildirmediğini sorguluyor. Hatta ekrandan uyarı gibi bir çalışma yöntemi bulunmadığı belirtiliyor.
Ama akıllara, haklarında işlem yasağı getirilenlerden Bahadır Karlıdağ'ın nasıl olupta, 26 Eylül günü ilk seansın ilk 25 dakikasında yoğun biçimde Alternatifbank hissesi satışı yaptığının üzerinde durmuyor. "Acaba bu bilgi SPK'dan borsaya fakslandığında dışarıya sızdırıldı mı ?" sorusu yatırımcının kafasını karıştırıyor. Nitekim yapılan inceleme sonucunda, Bahadır Karlıdağ birinci seansın ilk 25 dakikasında yaptığı satışlarla İşlem hacminin yüzde 50'sini yapmıştı. Yani hızla satış yaparak parasını kurtardı. Borsa yönetim ve denetim kurullarının hatta yatırımcıyı bilgilendirmesi gerekenlerin öncelikle bunun peşine düşmesi gerekir.
Olay şunu gösteriyor ki; SPK'nın borsadaki bazı yöneticilere güveni kalmamıştır. Belki de o yüzden 11 kişiye getirilen işlem yasağı geceden borsaya bildirilmedi. Bunlar cevabı ileride bulunacak sorular.
SPK'nın borsadaki yönetime güvenini zedeleyecek olaylar geçmişe de gidiyor. Hürriyet Gazetesi'nde Emin Çölaşan'ın 17.08.1996 ve 21.08.1996 tarihlerinde yazdığı "Borsa'da Borsa Oyunları" ve "Borsa Ziyaretleri" yazısı üzerine SPK'nın yaptığı ve mahkemeye yansıyan rapora göre, bugün mağdur olduğunu söyleyen borsa yönecilerinden Arıl Seren'in IMKB'yi 1994 fiyatları ile 3 milyon 77 bin 277 lirayı zarara uğrattığı yazılıyor.
Raporun 13. sayfasında yeralan "Yurtdışı Seyahatlere İlişkin Tespit Edilen Dikkat Çekici Diğer Husus" bölümünde şunlar dile getiriliyor:
"İMKB Mali İşler Müdürlüğü tarafından Borsa Başkanlığı'na hitaben yazılan 30.12.1994 tarih ve 3/8325 sayılı yazının (Ek. 11) incelenmesinden, İMKB Başkan Yardımcısı Arıl Seren'in İstanbul - Seul - Tokyo - Seul - İstanbul seyahati sırasında Tokyo'da Hotel Okura'ya kendi "şahsına ait Visa Kredi Kartı" ile ödeme yaptığı, kredi kartı hesap bildirimi kendisine yapıldığında sözkonusu ödemenin Japon Yeni olarak değil ABD Doları cinsinden bildirimde yer aldığını gördüğü ve bu tutarın "Borsa tarafından ödeneceğini zannederek" kendisinin herhangi bir ödemede bulunmadığı, bir sonraki hesap bildiriminde ise ödenmeyen bu tutara 83,37 ABD Doları tutarında faiz tahakkuk ettirildiği gördüğü anlaşılmaktadır. Belgeden anlaşıldığı gibi, İMKB'den tahsil edebilmek için, seyahat için gerekli avansı aldığı 22.11.1994 tarihindeki döviz kuru ile 23.12.1994'teki döviz kurunu dikkate alarak İMKB'den 5.523.955 - TL kur farkı alacağı olduğunu, ancak bunun yanında toplam 31 gün uhdesinde bulunan avans miktarını son 2.446.678 - TL gelir elde ettiğini beyan etmiş ve bakiye 3.077.277 - TL İMKB tarafından ödenmiştir. Dolayısıyla, İMKB Başkan Yardımcısı Arıl Seren'in şahsi kredi kartı ile ilgili ödemeleri kendisinin takip etmemesinden kaynaklanan gecikme cezası ve/veya faiz nedeniyle oluşan zarar İMKB tarafından karşılanarak devlet malı hükmündeki İMKB mameleki, 1994 yılı sonu itibariyle, bu işlemden dolayı usulsüz bir şekilde, 3.077.277 - TL zarara uğratılmıştır."

Borsanın kuzularını ise Süleyman Kıral adını Avusturalya vatandaşı olunca Solomon King olarak değiştiren Yatırımcı Koruma Platformu başkanı çekiyor. Önce gözardı edilen ancak sonra gazete sayfalarını süsleyen King'in geliştirdiği en önemli tezlerden birisi de "Kuzunun iyisi Takasbank ağılındadır" oldu. 7 aracı kurumda parası batan 21 bin yatırımcıyı temsil eden King, kendilerine yol gösterici olacak olanların da yeterli görev yapamadığını belirterek, "koyunun olmadığı yerde keçiye Abdurrahman Çelebi denir" sözünde olduğu gibi kötünün iyisi ile siste yollarını bulmaya çalıştıklarını söyledi.
Kuzu gibi görülmekten bıktıklarını belirten yatırımcı King, SPK'nın Yatırımcı Güvence Fonu içeren yasa tasarısının piyasa tarafından reddedildiğini ve 1 milyon olan müşteri sayısının bugün 300 bine kadar gerilemesinde de piyasa denen kurtlar sofrasının payı olduğunu vurguladı. 558 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin iptali ile silahsız kalan SPK'nın da dinsizin hakkından imansızca geldiğini söyledi. SPK Başkanı kim olursa olsun yatırımcıyı kazanmak için çalışması gerektiğıini çünkü, piyasanın kamu, aracı kurumlar ve yatırımcılardan oluyan bir sacayağı olduğunun unutulmaması gerektiğini belirtti.


Abdülkadir Oğuz Özkan
Abdülkerim Çopul
Abdullah Salim Çopur
Abdurrahman Salman
Ahmet Güvener
Ahmet Müdüroğlu
Ahu Gazioğlu
Ali Mutlu
Altuğ Uğur
Ana Turizm
Arzu Demirtaş
Arzu Gömeç
Aysun Salman
Aysun Sunar (Güvener)
Bahadır Karlıdağ
Bayram Kurtlu
Betül Büyüksarı
Can Dilmener
Canan Özdemir
Cem Mardin Horuluoğlu
Cemile Bal
Cengiz Artam
Çetin Soytürk
Cevdet Sömek
Cihangir Başaran
Derya Kozan
Ebru Geçkiner
Engin Başar
Enver Fırat
Ergun Yüksel
Erkan Erdem
Erkan Uğurlu
Fahrettin Göllü
Gök Turizm ve Ticaret AŞ
Gündüz Arel
Gülay Ryals
Halil Güvener
Hasan Safaltın
Hasan Türel
Huriye Sömek
İbrahim Tolga Arıkök
Kadir Kelek
Kenan Ercan
Klasik İnşaat ve Ticaret AŞ
Kristal İnşaat ve Ticaret AŞ
Levent Karlıdağ
M. Ergun Altuner
M. Niyazi Ganioğlu
Münevver Sipahi
Mahmut Altuner
May Madencilik Yatırım ve Ticaret AŞ
Mehmet Ay
Mehmet Tuncer Saka
Merkez Yatırım ve Ticaret AŞ
Method Menkul Değerler AŞ
Mevlüdiye Wöber
Murat Güvener
Musa Öztürk
Mustafa Yücel
Nihat Eşref Dargı
Necip Paçaro
Nevzat Sipahi
Nuri Hakan Adısönmez
Nursel Başer
Nurten Çevikkol
Ömer Yüksel
Özden Dallı
Özer Uçar
Perpo İnşaat Ltd.Şti.
Profil İnşaat ve Ticaret AŞ
Rasih Öztürk
Refik Aydoğan
Rumeli Çimento ve Ticaret AŞ
Söksa İplik San. ve Tic. AŞ
Saime Uslu
Şahin Balkaya
Salim Özen
Sami İrgare
Sedef Karacasulu
Selami Uluışık
Sunay Köroğlu
Tam Sigorta AŞ
Teknik Yapı AŞ
Temel Türk
Ufuk Deniz
Ünal Demirtaş
Yakup Yavuz
Yapı ve Ticaret AŞ
Ziya Sesel
Zeki Kaydı
Zuhal Gazioğlu