‘SÖZDE YARDIM PAKETİ’ BİR KRİZİ DAHA ÖTELEDİ

Euro Bölgesi’nin, Yunanistan, İrlanda ve Portekiz krizlerinden aldığı dersler ışığında bankacılık sektörü alarm sinyalleri veren İspanya için “önleyici adım” stratejisini devreye sokması piyasalar üzerinde olumlu etki yarattı. Olumlu havanın kalıcı olmama riski ise oldukça yüksek. Bunun nedeni hem bankacılık sektörü için Euro Bölgesi’nin vermeye hazır olduğunu duyurduğu 100 milyar euro düzeyine çıkabilecek yardımın teknik detaylarının net olmaması ve İspanya’nın genel bir kurtarma planına ihtiyaç duyup duymayacağı sorusuna verilecek net bir yanıtın bulunmaması. Kredi derecelendirme şirketlerinden gelen bu son hamle sonrası ‘Sadece İspanya değil bölgedeki diğer ülkelerin de notu düşme tehlikesiyle karşı karşıya’ ifadeleri de yatırımcıları huzursuz ediyor.

U dönüşü hamlesi...
Başından bu yana Avrupa Birliği’nden (AB) gelecek herhangi bir yardıma ihtiyacı olmadığını savunan İspanya Başbakanı Mariano Rajoy’un bir yandan Euro Bölgesi’yle varılan anlaşmayı, “Avrupa projesi, euro’nun geleceği ve bankacılık sistemimiz yeni bir inanılırlık kazandı” sözleriyle överken diğer yandan “Bu yıl kötü bir yıl olacak” mesajı vermesi genel kapsamlı bir kurtarma planına ihtiyaç duyulabileceğine yönelik endişelerin yersiz olmadığını bir kez daha gösterdi. İspanya’nın, yardım paketinin kurtarma paketi niteliğinde olmadığı tezini işlemesi ve diğer üç ülke örneğinden farklı olduğunu savunmasına rağmen Brüksel, hemen hemen aynı kuralların Madrid için de uygulanacağı mesajını net şekilde verdi.

Katı kuralları olacak
AB Komisyonu, Avrupa Merkez Bankası (ECB), Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Avrupa Bankacılık Otoritesi (EBA) yetkililerinden oluşan “dörtlünün” İspanya’ya aktarılacak 100 milyar euro düzeyine ulaşabilecek yardımın kullanımını denetleyecek olması bile anlaşmanın İspanyol hükümetinin yansıtmaya çalıştığının aksine oldukça katı kurallara bağlı olabileceğinin ilk işareti niteliğinde. İspanya yardım için henüz resmen başvurmazken “yapılacak yardımın net tutarı, uygulanacak faiz oranı ve başvurunun mevcut Avrupa Mali İstikrar Fonu (EFSF) üzerinden mi yapılacağı yoksa 1 Temmuz’da devreye girecek olan Avrupa İstikrar Mekanizması’nın (ESM) mı bekleneceği” önemli soru işaretleri olmayı sürdürüyor.

Rum Kesimi Sırada İtalya sürpriz olur

Yapmayı vaat ettiği 100 milyar euro yardımla İspanya’yı geçici olarak da olsa fırtınanın merkezinden uzaklaştıran Euro Bölgesi’nin önümüzdeki günlerde Kıbrıs Rum Yönetimi’yle benzer nitelikli bir anlaşma için masaya oturma ihtimali giderek yükseliyor. Hem bankacılık sektörü hem de ekonomisinin geneli sıkıntıda olan Rum Kesimi’nin AB Dönem Başkanlığı koltuğuna oturacağı 1 Temmuz’dan önce kurtarma paketi başvurusunda bulunması bekleniyor. Rum Kesimi’nin sadece bankaları için değil genel nitelikli ve kapsamlı bir yardım talep etmesi öngörülüyor. Son hesaplamalar Rum Yönetimi’nin en az 1.8 milyar euro kadar bir yardıma ihtiyaç duyabileceğini gösteriyor. Yardım talebi, Euro Bölgesi açısından “kolay lokma” olarak görülse de ekonomisinin çapı belli olan Rum Yönetimi açısından oldukça ağır bir ekonomik ve siyasi yük yaratacak. Rum Ekonomi Bakanı Vassos Shiarly, olası yardımın ağır kemer sıkma önlemlerine bağlanmayacağı konusunda umutlu olduğunu söyledi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının not indirimleri nedeniyle borçlanmakta zorlanan Rum Kesimi, bu yıla ait “faturayı” Rusya’dan aldığı borçlar sayesinde ödeyecek.
Öte yandan Avrupa’da 2 trilyon euro’luk borç yükünü sırtında taşıyan ve kemer sıkma paketini uygulamaya alan İtalya cephesiyle ilgili önümüzdeki dönemde yardım çağrılarının artacağı yönünde tahminler de geliyor.