Tarımda birliği Semerat Holding kuracak

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın hazırladığı sunumu paylaşan Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, proje ile tarımda ‘Yalın Sistem’ uygulamasına geçileceği bilgisini verdi. Bu Yalın Sistem ile Türkiye’nin tarımsal yapısı, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın merkez ve taşra teşkilatı, tarımda faaliyet gösteren Kamu İktisadi Teşekkülleri(KİT) ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin organizasyon yapısı tümüyle değiştirilecek. Milli Birlik Kooperatifi ve özel sektöründe yüzde 50 ortak olacağı Semerat Holding kurularak, bu sistemin merkezini oluşturacak.

Yalın Sistem ile tarımda 2023 yılına kadar 100 milyar dolarlık tarımsal hasıla elde edilmesi hedefleniyor. Bu kapsamda kısa, orta ve uzun vade hedefleri oluşturuldu.

Üretici eksik

Bakanlık tarafından hazırlanan sunum, kısa bir süre önce tarım sektörünün ve üreticilerin öncü temsilci birliklerine iletildi. Buna göre, birkaç gün süre içinde birliklerin, yeni sistemle ilgili eleştiri ve önerileri talep edildi.

Ali Ekber Yıldırım, sistem ile üretimin asıl sorunları ve tarımsal potansiyelin ortaya çıkarılması hedefinden ziyade, enflasyonla mücadele konusunda eğilimi olan bir sistem oluşturulacağını söyledi. Yıldırım, “Sunumun başlangıcında yapılan eliştiride, ‘maliyetler yüksek, israf çok, kaynaklar kullanılamıyor, tarım planlanamıyor’ gibi pek çok yorum var.

‘Planlı yapmalıyız’

‘Tarımda Milli Birlik’ projesinin hem üretici, hem tüketici, hem de perakendecinin yararlarını gözetecek bir sistem oluşturacağını belirten Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) Başkanı Mustafa Altunbilek, bu sayede tüketiciye daha uygun şartlarda sürdürülebilir bir kaynak sunulacağını söyledi.

Sistemin özellikle fiyat rekabetini ortadan kaldırmak konusunda önemli bir işlev göreceğini anlatan Altunbilek, şunları söyledi:

“Ürün tedariği ise arz ve talebe göre sağlanırsa çok ciddi bir yol katetmiş oluruz. Sonucunda ise tüketici memnun olacak, dönüşünü mutlaka alacak. Biz hep ‘üretim, üretim, üretim’ diyoruz. Topraklarımız çok zengin. Ancak bunu planlı üretimle çok güzel şekilde rayına oturtabiliriz. Tarım planlanır, çiftçi desteklenirse; mevcut dönemde patates/soğan örneğinde olduğu gibi, ürün sıkıntısı çekmeyiz.”

Tohumdan sofraya daha hakkaniyetli bir değer zinciri oluşturulması planlanan yeni sistem ile kooperatif yapısının merkezde olduğu bir alt yapı kurulması planlanıyor. Bu sistemin merkezinde olan Milli Birlik Kooperatifi girdi, üretim ve aracı bölümüne ilişkin görevleri; Semerat Holding ise sanayi ve perakende kısmını üstlenecek. Sunumda Milli Birlik Kooperatifi’nin oluşumu, ‘Bakanlık Taşra Teşkilatı ve Tarım Kredi Kooperatifi konsolide edilerek üreticilerin girdileri, toprak/su gibi kaynakları, üretim ve pazarlama ihtiyaçları makro planlama perspektifi ile organize edilecektir’ şeklinde ifade ediliyor. ‘Global Oyuncusu’ Semerat Holding ise, ‘Girdi temini, lojistik, pazarlama ve perakende aşamalarında üreticiden tüketiciye değer zincirini makro ölçekte planlayarak organize edecek ve bu gücünü uluslararası alana taşıyacaktır’ şeklinde açıklanıyor.

Yarısı israf ediliyor

Sunumun başında yapılan durum tespiti kısmında, yapılan eleştiride özellikle ‘israf’ kısmı dikkat çekiyor. Sunumda bu konuda, “Tarladan sofraya kadar uzanan ürün değer zincirlerinde yüzde 50’ye varan israf ve verimsizlikler yaşanmaktadır. Ölçek problemi nedeniyle tarımsal maliyetler oldukça yüksektir. Plansızlık ve yetersiz veri nedeniyle gıda fiyatlarında suni dalgalanmalar ve fiyat artışları yaşanmaktadır. Değer zinciri kopuktur. Katma değer hakkaniyetli dağıtılmamaktadır” deniliyor.