Vaat ekonomisi

Seçime hazırlanan partilerin ekonomi alanındaki ilk hedefi ekonomik istikrar, ücretliler ve dar gelirliler oldu. Ak Parti’nin seçim beyannamesinde polis, öğretmen, hemşire, din görevlisinin ek göstergeleri için artırma sözü verilirken, kadın istihdamını artırma ve özellikle dar gelirliyi olumsuz etkileyen enflasyonla mücadelede “yeni yöntem” vaadinde bulundu. Seçim beyannamesinde esnaf, asgari ücretli ve çiftçiye yönelik vaatlerde bulunan CHP; sıfır faizli kredi, çiftçiye borç silme, asgari ücret için 2 bin 200 lira sözü verdi. MHP, “sosyal adalet ve adil gelir dağılımı” sözü verirken, İYİ Parti ise iktidara gelmesi halinde çifçiye indirimli mazot ve asgari ücretten vergiyi kaldırma vaadinde bulundu.

Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçim sürecinde, partilerin seçim beyannamelerinde ekonomi alanında öne çıkan vaatler şöyle:

Yerli otomobil yola çıkacak

- Merkez Bankası’nın para politikası araçlarını doğrudan kendisinin belirlemesi esas olmaya devam edecek.

- Döviz piyasaları yakından takip edilecek, gerektiğinde dengeleyici döviz likiditesi araçları kullanılmaya devam edilecek.

- Firmaların döviz kuru riskini etkin şekilde yönetebilmeleri için gerekli mekanizma ve teşvikler oluşturulacak.

- Polis, hemşire, öğretmen ve diğer idari personelin emeklilik göstergelerini 3 bin 600’e çıkacak.

- 2023 yılında tarımsal milli gelir 150 milyar dolara, tarımsal ihracat 50 milyar dolara çıkarılacak

- Türkiye kırmızı et tüketiminde kendi kendine yeterli bir ülke haline gelecek.

- Enflasyonla mücadelede yeni önlemleri yürürlüğe konacak.

- Yerlileştirme kapsamında, imalat sanayinin 130 milyar dolarlık ara malı ithalatını oluşturan 3 bine yakın ürünü, 43 gruba ayrılarak öncelikle bunlara odaklanılacak.

- Yüksek teknolojiye dayalı yatırımlar için kurulan 6 endüstri bölgesine 15 tane ilave edilecek.

- Yerli otomobil projesi hızla hayata geçirilecek.

- Dünya ekonomisinden alınan pay, yüzde 1.5 düzeyine çıkarılacak.

- Kadın girişimciliği güçlendirilecek, kadınların iş gücüne katılma oranı 2023 sonunda yüzde 40’ın üzerine çıkarılacak.

- Bir yandan gelir dağılımı iyileştirilirken diğer yandan bölgeler arası dengesizlikler azaltılacak.

- Savunma sanayinde ihracatçı ülkeler arasına girilecek.

Ev için düşük faizle kredi

- Türkiye beş kalkınma kuşağına bölünecek, bu kuşaklarda bölgesel kalkınma projeleri geliştirelecek, “Merkez Türkiye” projesi ile de İpek Yolu’nun fırsatlarının değerlendirmesi için yeni ulaşım ağları inşa edilecek.

- Marmara Bölgesi’nin etrafında bir ulaşım çemberi oluşturulacak.

- Konut sahibi olmayan ailelere oturma amacıyla alacakları ev için kamu bankaları tarafından 20 yıla kadar vadeli, aylık 0.50 faiz oranıyla kredi verilecek.

- Esnafın kira stopajı kalkacak.

- Esnafa yıllık ödediği vergi ve prim kadar sıfır faizli kredi verilecek.

- KOBİ’lere ve sosyal işletmelere ödedikleri vergi ve sigorta primi tutarında faizsiz, işletme kredisi verilecek.

- Çiftçilerin tarımsal kredi borçlarının faizleri tamamen silinecek.

- Çiftçinin üretimde kullandığı mazotun litresi 3 TL olacak.

- 1 Ocak 2019’da net asgari ücret 2 bin 200 TL olacak. Asgari ücretten gelir vergisi alınmayacak, asgari ücretlere yılda bir yerine altı ayda bir zam gelecek.

- En düşük emekli maaşı 1500 TL olacak.

- Halihazırda yapılan yardımlara ek olarak, GSS primleri devlet tarafından ödenen her haneye aylık bin TL Aile Maaşı verilecek. Aile Maaşı bağlanan ailelere ayrıca; aylık 25 TL su, 50 TL elektrik, kış aylarında aylık 100 TL ısınma desteği verilecek.

AVM yasasına rötuş

- Vatandaşların kredi ve kredi kartı borçları yapılandırılacak.

- Esnaf ve çiftçilerin vergi ve prim yükü hafifletilecek.

- Esnafın tepkilerine neden olan AVM yasası yeniden ele alınacak.

- Asgari ücretten vergi alınmayacak.

- Ekonominin ihtiyacı olan alanlarda yapısal reformlar hızla gerçekleştirilecek.

- Staj ve çıraklık süreleri emeklilik hizmetine sayılacak.

- Yük ve yolcu taşımacılığı yapan esnafa vergisiz akaryakıt verilecek.

- Şoför esnafına yıpranma payı hakkı verilecek.

- Çiftçinin kullandığı mazot üzerindeki vergiler kaldırılacak. Sulamada ve tarım işletmelerinde kullanılan elektrikten KDV alınmayacak, tohum, fide ve ilaç gibi girdilerin vergi yükü düşürülecek.

Emekli maaşına ‘refah payı’

- Asgari ücrette hedef açlık sınırı değil, yoksulluk sınırı olacak.

- Akaryakıttan alınan yüksek vergi oranları düşürülecek.

- Emekli maaşlarına her yıl refah payı adı altında o yılın büyüme oranı kadar zam yapılacak.

- Asgari ücret vergiden muaf tutulacak.

- Vergi sisteminde köklü değişiklik yapılacak.

Çin'den yatırım çekilecek

- Çin’den yatırım atağı gerçekleştirilecek.

- Başta şeker fabrikaları olmak üzere KİT’lerin özelleştirilmesi durdurulacak.

- Çiftçiye litresi 2 liradan mazot verilecek.

- Kredi kartı, tüketici kredisi, konut kredisi borçlarını yapılandırılacak.

- Bütün emeklileri kapsayan intibak yasası çıkarılacak.

- Yeni evlenen çiftlere 10 yıl vadeli sıfır faizli konut kredisi verilecek.

ÖTV oranı düşürülecek

- Varlık fonu kalkacak.

- Başta Doğu ve Güneydoğu Anadolu olmak üzere kalkınmada sorun yaşayan bölgelerde kamu-özel işbirliği projeleri teşvik edilecek.

- İşsizlik ortalaması yüzde 5.6’ya düşecek.

- Kadın istihdamı yüzde 50’ye çıkacak.

- Tehlikeli sektörlerde uzun çalışma süreli, ucuz ve kuralsız işçi çalıştırılması engellenecek.

- Asgari ücretteki vergiler kademeli olarak kalkacak.

- Akaryakıt başta olmak üzere ÖTV oranlarını düşürülecek.

- Çiftçinin mazotu yüzde 50 indirimli verilecek.

- Takipteki çiftçi borçları için faiz yükü kaldırılacak.

- Mevcut doğalgaz anlaşmaları ulusal çıkarlar doğrultusunda gözden geçirilecek.

- Kendi elektriğini üreten konutlara vergi istisnası gelecek.

En düşük emekli maaşı 3 bin lira

- Hakça Dağıtım Programı ile asgari ücret ve en düşük emekli maaşı 3 bin TL’ye çıkacak. n Kamu çalışanlarına bin lira zam, işsizlik ödeneği verilecek.

- Çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi alınacak.

- Cumhurbaşkanlığı bütçesi yüzde 90 oranında düşürülecek.

- Özelleştirilen şeker fabrikaları kamulaştırılacak.

- Haftalık çalışma saatleri 35 saate inecek.

- Taşeron işçiliği özel sektörde de kalkacak.

- KOBİ’leri desteklemek amacıyla Yerel Kalkınma Bankaları kurulacak.

- Çiftçiye mazot, gübre, ilaç ve tohum desteği iki katına çıkacak.