Yabancı yatırımlar 7 ayda yüzde 58 düştü

Türkiye’ye giren uluslararası doğrudan yatırımlar (UDY), bu yılın ilk 7 ayında geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 58 oranında düşerek 4.9 milyar dolar oldu.
Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED), Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü (UNCTAD) tarafından hazırlanan 2009 genel yatırım raporunu açıkladı.
UDY girişinin 2009 sonunda keskin bir düşüşle 10 milyar doların altında kalması bekleniyor. 70 milyar dolarlık stokla en fazla UDY stoğu olan ülkeler sıralamasında ise 21. sıradan 40. sıraya gerileyen Türkiye’nin, stoğundaki gerilemenin nedeni UDY çıkışlarından değil, şirketlerin varlık değerlerindeki gerilemeden kaynaklandığı belirtildi.

Geçen yıl 5 sıra yükseldi
Rapora göre Türkiye, geçen yıl çektiği 18 milyar dolarlık UDY ile dünya sıralamasında 5 sıra yükselerek 20. oldu. En fazla yatırım çeken ilk 5 ülke ise ABD, Fransa, Çin, İngiltere ve Rusya oldu.
Türkiye, gelişmekte olan ülkeler arasındaki sıralamada ise geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yılda 9. oldu. Türkiye 2008’de dünya sıralamasında yükselmesine rağmen UDY girişleri 2007 yılında ulaşılan 22 milyar dolarlık rekor seviyesinden yüzde 18 gerileyerek 18 milyar dolar oldu. Türkiye’nin gelişmekte olan ülkeler arasında UDY’lerdan aldığı pay yüzde 4.2’den yüzde 2.9’a geriledi. Dünya genelindeki payı ise yüzde 1.1 oldu.

Satın almada keskin düşüş
UDY’deki düşüşle beraber Türkiye’deki birleşme ve satın alma operasyonlarında da önemli bir düşüş olduğunu ifade eden YASED Genel Sekreteri Mustafa Alper, “2008 yılında Türkiye’de 11.6 milyar dolarlık birleşme ve satın alma oldu. YASED olarak bu yıl 5 milyar doların altında kalacağını tahmin ediyoruz” dedi.
Alper, dünya genelindeki birleşme ve satın almalarda da yıl sonu itibariyle yüzde 70-80 arasında bir düşüş beklendiğini söyledi.

Toparlanma 2011’de
Rapora göre, 2009 yılı tamamında dünya genelindeki toplam UDY girişlerinin de keskin bir düşüş yaşayarak 1.2 trilyon doların altında kalacağı tahmin ediliyor. 2010 yılında 1.4 trilyon dolara yaklaşması beklenen UDY’lerin 2011’de ise hız kazanarak 1.8 trilyon dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.

‘Türkiye cazip ülke olamadı’
Raporun, yabancı sermaye çekme konusunda Türkiye’nin işinin ne kadar zor olduğunu ortaya koyduğunu söyleyen YASED Yönetim Kurulu Başkanı Piraye Antika, “Türkiye, büyüme modeli dış finansmana bağlı bir ülke.
Ancak, uluslararası doğrudan yatırım çekmek için şartlar çok daha rekabetçi. Türkiye ise 2009 yılında diğer ekonomilere göre cazip bir ülke olamadı” dedi.
Antika, en cazip yatırım ülkeleri sıralamasında geçen yıl 15. sırada yer alan Türkiye’nin bu yıl ilk 15 dışında kalmasının da endişe edilecek bir durum olduğunu söyledi. Buna karşın, önceki gün açıklanan Orta Vadeli Program’ın (OVP) bazı pozitif yanlar içerdiğini belirten Antika, açıklamaların yabancı sermayeyi güven endeksi açısından olumlu etkileyeceğini belirtti.