Brütalist mimarinin karakteristik bir Örneği: Geisel Kütüphanesi

Bazı kütüphaneler orijinal mimari görünümleri sayesinde kitap tutkunlarına farklı deneyimler yaşatabiliyor. Kaliforniya Üniversitesi için inşa edilen Geisel Kütüphanesi de bu örnekler arasında ilk sıralarda yer alıyor. Audrey ve Theodor Seuss Geisel anısına yapılan kütüphane binası geniş koleksiyonuyla da dikkat çekiyor.

Gereksiz süsten kaçınma çabası

William L. Pereira tarafından tasarlanan yapı, brütalist mimarlık tarzının önemli bir temsilcisi olarak kabul ediliyor. Masif kütleler ile oluşturulan yoğun hacimler, brütalist mimarlığın temel dinamikleri arasında yer alıyor. Tekrar eden pencere benzeri mimari ögeler de bu tarzın belirgin özelliklerinden birisi olarak sayılıyor. Stilin tüm özelliklerini başarıyla yansıtan yapı, etkileyici bir kütüphane dizaynı ortaya çıkmasına imkan tanıyor. Yapıda dikkat çeken bir diğer unsur da brütalist mimaride sıklıkla karşılaşılan, “gereksiz süsten kaçınma çabası” oluyor. Yapıda taşıyıcı olarak kullanılan ayaklar haricinde belirgin dekoratif ögeler bulunmuyor. Tekrarlanan pencere tasarımları Geisel Kütüphanesi’ne hem aydınlık hem de modern bir hava katıyor.

Kütüphaneye işlevsellik katan doğal ışık kullanımı

Mimar William L. Pereira, kütüphaneyi doğal ışıktan en iyi şekilde yararlanacak şekilde dizayn ediyor. Binanın köşeli yapısına daha dikkatli bakıldığında aslında bir kürenin içini dolduracak dikdörtgen prizmalar şeklinde yerleştirildiği fark edilebiliyor. Ortadaki katın genişliğinin üst ve alt katlara doğru azaldığı bu form, ışığın her kata fonksiyonel bir şekilde ulaşabilmesine yardım ediyor. Kütüphaneler için ışık kadar iç mekanın işlevsel bir şekilde kullanılabilmesi de önem kazanıyor. Yapı sekiz kattan oluşuyor. Kütüphanenin içindeki sirkülasyon da dikdörtgenlerin merkezindeki çekirdek ile sağlanıyor. Konsollar, açılı olarak yerleştirilmiş birçok beton ayak tarafından taşınıyor. 33.5 metre yüksekliğe sahip olan bu bina yaklaşık olarak 60 metreye ulaşan ekseniyle öne çıkıyor.

Beton malzeme ile güçlenen etkileyici görünüm

Heybetli görüntüsüyle de fark yaratan özgün tasarım, dikkat çekici bir kütüphane imajı ortaya çıkmasını sağlıyor. Taşıyıcı sistemi, güçlü bir yapısal unsur olarak ele alan mimar, betonun şık görünümünden de faydalanıyor. Brüt beton, dış görünüme doğal bir hava da katıyor. Ayrıca beton ayaklar binanın yükünü taşırken, estetik bir öge olarak da tasarıma katkı sunuyor. 1968 ve 1970 yılları arasında yapılan bina, ünlü bir kütüphane olarak kullanılmaya devam ediyor. Kitapseverlerin beğenisini kazanan yapı, mimari üslubu ve geniş koleksiyonu ile dikkatleri üzerine çekiyor. Brütalist mimarlığın kendine has özelliklerini başarılı bir biçimde gözler önüne seren Geisel Kütüphanesi, tarzıyla adından söz ettiriyor.