En Alman klimacıyı getiremedi inat edip kendisi üretti...

Alman klimacıyı getiremedi inat edip kendisi üretti...

22.02.2004 - 00:00 | Son Güncellenme:

Alman Sütrak'ı Türkiye'de üretime ikna edemeyince, kendisi klima üretimine girdi. Safkar markalı ilk klimayı Mardinli bir müşteriye satınca, 47 'uğurlu sayısı' oldu. O gün bu gündür bütün arabaları 47 plakalı. Körfez krizinde az daha batacakken, Suudi bir müşterinin büyük siparişi ile kurtuldu. Sonra işler büyüdü. Cezayir'e fabrika kurdu. 20 ülkeye ihracat yapıyor

Alman klimacıyı getiremedi inat edip kendisi üretti...





Atilla Üner, 11 yaşında başlamış çalışmaya! İlk işi bir elektrikçi çıraklığı. İşi öğrenmiş ve kendi şirketinin temelini atmış. 'Şirketini açmış' derken, küçük bir dükkan o zamanlar. Gerisi 'büyük mücadele...'
1984'te bir arkadaşıyla birlikte Almanya klima üreticisi Sütrak'ın bayiliğini almış. Sermayeleri az olduğundan Sütrak firmasıyla sattıkça parasını yollamak üzere 'konsinye satış' üzerine anlaşmışlar. İşin içine girince öğrenmiş ki; o yıllarda Türkiye'de kliması olan sadece yedi otobüs var. Sekizinciyi de Karadeveci'nin bir otobüsüne kendileri monte etmiş.
Üner anlatıyor:
"Satışta çok zorlandık. Dövize bağlı olduğumuz için ürünün fiyatı pahalı geliyordu. Taşıma suyla değirmenin dönmeyeceğine inandık ve Sütrak'a teklif götürdük. 'Gelin Türkiye'ye yatırım yapın. Biz yine malınızı satalım, daha ekonomik olsun.' Ama yanıtları bizi şok etti: 'Türkiye bizim için önemsiz bir pazar. Gelmeyi düşünmüyoruz!' Ne diyeceğimizi şaşırdık, yutkunduk ve geri döndük..."
Bu sözler Atilla Üner'in moralini bozmuş ama aynı zamanda hırslanmasına da neden olmuş. Kolları sıvayarak; atölyeye girmiş ve arkadaşlarıyla Sütrak'ınkinden hiç de aşağı olmayan bir klima üretmiş. Safkar markalı ilk klimayı Mardinli bir müşteriye satmış. "O yüzden Mardin'in trafik plaka numarası olan 47 benim uğurlu sayım. O günden sonra aldığım her arabanın plakasının 47 olmasına dikkat ettim" diye anlatıyor.

Körfez zora soktu, Arap kurtardı
Safkar öyküsü, kısa sürede başarı getirmiş. İmalatı tercih eden Üner, Sütrak'la bağlantısını kesmiş. Artık tek başınadır. Yeni nesil otobüslerde klima zorunluluğu satışlarını artırmış... Ama Körfez krizi gelip çatmış. Üner, o günleri şöyle anlatıyor:
"Kriz tam bir şansızlıktı. Satışlar sıfıra düştü, bir yanda ödenecek borçlar, beraber işe başladığınız insanlar... Hiç unutmuyorum; ertesi gün için bir ödememiz vardı. İki gün önce de maaşları ödemiştim; nasıl para bulacağımı düşünürken sabah işe geldiğimde yabancı plakalı bir araç kapının önünde bekliyordu. Yerel kıyafetli bir Arap kendini tanıttı. Sütrak markasını satarken kendisine yardımcı olduğumuz Suudi Arabistanlı bir müşterimizdi. Benim için İzmir'e kadar gelmiş. 'Senden klima istiyorum' dedi ve siparişlerinin tamamını peşin ödedi. O anda yaşadığım mutluluğu anlatamam. Yeniden ayağa kalktık. O kişi hâlâ bizim müşterimiz ve dostumuzdur. Bir anlamda da manevi ortağımızdır. Şu anda 300 kişinin çalıştığı, 20 milyon dolar ciroya yaklaştığımız Safkar Grubu'nun oluşmasında ilk harcı koyan insanlardır..."

Birçok 'ilk' ondan
Atilla Üner'in şirketi ilk midibüs klimasını, ilk araç motorundan tahrikli frigorifik soğutucuyu, ilk tarım ve iş makinası klima ünitesini, ilk demiryolu aracı iklimlendirme ünitesini, savunma sanayi araçları için ilk klima ünitesini, ilk ambulans klimasını, ilk mobil iletişim aracı iklimlendirme sistemini, ilk elektrikli dizi makinist mahalli klima ünitesini, ilk şehirlerarası yolcu vagonu klima ünitesini, ilk savunma şeltır klima ünitesini tasarlamış. İstanbul Metrosu için klimalar yapmış.
Girişimci Erdoğan Erdil'i ortak alarak İzmir Atatürk OSB'de büyük bir fabrika kurmuş. İki yıl üst üste yüzde 80'lik büyümeler sağlanmış. 1996'da mekanik parça üreticisi Mekar Makine'yi, 1997'de de poliüretan esaslı araç izolasyon levhaları üreten Polkar'ı ve Eskar'ı kurmuşlar.
Türkiye'de bunlar yapılırken, yurtdışında da bayilikleri ve üretim tesisleriyle de ihracat olanaklarını zorlamaya başlamış. Cezayir'de kurulan fabrika Ortadoğu pazarı için bir üs olmuş. Türkiye'de de Zanotti - Safkar Refrigeration şirketi ortak üretim konusunda anlaşmış. Safkar bugün 20'inin üzerinde ülkeye ihracat yapıyor. Romanya, Bulgaristan, Cezayir, Suudi Arabistan gibi ülkelerde pazar liderliği yakalamış durumda.




BUSINESS