'Mevzuat Hazretleri' Kamuda etik değerleri rafa kaldırır mı?

İş aleminde, günlük yaşamda, çalışma hayatında etik değerlerin öne çıkarılmasından söz ediyoruz. Acaba kamu kesiminde halk ile ilgili sorunları çözme sorumluluğuna ve gücüne sahip olanların da dikkate almaları gereken etik değerler var mı?
Yoksa kamu sorunluları sadece 'Mevzuat Hazretleri'ne mi saygı gösterir?.. Veya 'Mevzuat Hazretleri' öne sürülerek etik değerler devamlı olarak 'rafa mı kaldırılır?'
Hükümetin Uzanlar ile ilgili olarak almak zorunda kaldığı bazı kararlardan çok sayıda insan zarar gördü. Bu kararları alanlar ve uygulayanlar 'Mevzuat Hazretleri'ne uygun hareket ettiklerinin inancı ve güvencinde kararlardan doğrudan etkilenen 'masum' vatandaşların sorunları ile ilgilenmeye gerek görmedi.
Sorumluların davranışları 'Mevzuata' uygundur. Ancak kamu görevlisinin dikkat etmesi gereken etik değerler dikkate alınmamaktadır.
Çukurova Elektrik, Uzanlar'ın hakimiyetine girmeden 'halka açılmış' bir şirket idi. Halk bu şirketin hisse senetlerini satın almıştı. Uzanlar'ın 'Mevzuata aykırı' hareket ettikleri gerekçesi ile şirkete el konuldu. Uzanlar, şirkette çoğunluk hissesine sahip olduklarına göre, küçük ortakların 'Mevzuata aykırı' davranışta sorumlulukları söz konusu olamaz.
Şirket iflas etmiş olsa idi, küçük ortakların ortaklık payları da yanardı. Ama şirket iflas etmedi. İmtiyaz sözleşmesinin büyük ortak tarafından ihlali nedeniyle sözleşme iptal edildi. İşletme kamuya geçti. Çukurova Elektrik, kamu tarafından işletiliyor.
Bu işlemde, Uzanlar çoğunluk hissesini ele geçirmeden halka açılan ve hisse senetleri borsada işlem gören şirketin küçük hisse sahipleri nasıl zarara uğrayabilir? Bunların hisse senetleri nasıl kağıda dönüşebilir?
Burada hükümetin, Uzanlar ile ilgili olarak aldığı kararlar ve uygulama mevzuata uygundur. Fakat bu işte hükümetin kanuna saygılı, imtiyaz sözleşmesinin ihlali konusunda hiçbir suçları olmayan küçük ortaklara karşı etik bir sorumluluğu yok mudur?
Yine Uzanlar'a ait İmar Bankası'na el konuldu. Banka tarafından halka makbuz karşılığı satılan hazine bonularının büyük rakamlara ulaştığı anlaşılınca Hükümet, 'bankanın hazine bonosu satma izni olmadığı' gerekçesiyle bono sahiplerine ödeme yapılmamasına karar verdi. Bu karar mevzuata uygundur. Ancak etik bir uygulama değildir.

İlan ederek sattı
Çünkü banka bonoları gizli satmadı. Radyo ve gazete ilanlarıyla halka duyuru yaparak satışları sürdürdü. Bu satış Hazine'nin, Merkez Bankası'nın, SPK'nın, İMKB'nin, kamunun tüm diğer sorunlu kuruluşlarının 'gözü önünde' yapıldı.
Bankadan bono satın alanlara 'bankanın bono satma izini olup olmadığını sorsa idiniz' demeye imkân var mı? Bankalarda işlem yapacak her müşterinin başvurduğu bankanın 'izin kağıdını' incelemesi mi gerekiyor?..
Burada kamunun gözetim ve denetim sorunluluğu, kamunun güvencesi söz konusu. Hükümetin İmar Bankası'ndan bono satın alanların bono bedellerini ödememesi mevzuata uygundur. Ancak acaba burada Hükümetin hiç mi etik sorumluluğu yoktur?
Hükümetler, riski küçük tutmak arayışında, kamu çalışanları sorumluluktan kaçma arayışında mevzuat hazretlerinin arkasına gizlenir ve etik değerleri rafa kaldırır ise, kamu vicdanı ne hale gelir?
Çukurova Elektrik'in küçük ortaklarının İmar Bankası'ndan bono alan küçük tasarruf sahiplerinin teker teker veya grup halinde hükümetten, kamu kuruluşlarından haklarını istemek için mücadeleye girmeleri çok zor hatta imkânsızdır.
İşte bu durumlarda güçsüz ve çaresiz durumdakilerin haklarını korumak, hükümetin ve kamu çalışanlarının etik sorumluluğudur. Özel durumları dikkate almayan genel mevzuat kalkanı, etik değerlerin bütünü ile bir yana atılmasına yol açmamalıdır.
Mevzuat hazretlerine göre, bu yazıda özetlenen iki konudaki dosyalar kapanmıştır. Dosyaların kapanması hükümetin ve kamu görevlilerinin etik açıdan da sorumluluklarının sona erdiği anlamına gelebilir mi ?



BUSINESS