En Olimpiyatların 'ağır işçileri' sorun oldu

Olimpiyatların 'ağır işçileri' sorun oldu

07.03.2004 - 00:00 | Son Güncellenme:

İngiltere İşçi Birliği Oxfam'ın yaptığı araştırma, bazı spor giyim firmalarının yeni ürünlerinin Atina Olimpiyatları öncesi vitrinlerde yer alabilmesi için işçilerini ağır şartlar altında çalıştırdığını ortaya koydu. Araştırmanın bir ayağı da Türkiye'de yapıldı

Olimpiyatların ağır işçileri sorun oldu





Bu yıl ağustos ayında Yunanistan'ın başkenti Atina'da yapılacak olan Dünya Olimpiyatları ile ilgili ortaya atılan iddiaların arkası kesilmiyor. Önce Atina'daki olimpiyat sahasının yapımının olimpiyatlara kadar tamamlanamayacağı iddialarına şimdi de spor giyim firmalarının olimpiyatlara yeni modellerini yetiştirmek için işçilerini ağır şartlarda çalıştırdıkları eklendi. İngiltere Ticaret Birliği (TUC), İşçi Birliği (Oxfam) ve Markaların Arkasındaki İşçiler adlı kuruluşların Türkiye, Çin, Bulgaristan, Tayland, Kamboçya ve Endonezya gibi ülkelerde yaptığı araştırmada spor giyim firmalarının işçilerini ağır koşullarda çalıştırdıkları ortaya çıktı. Nedeni ise yeni modellerin olimpiyatlardan önce mağaza raflarında yer alabilmesi.
İşçilerin fazla mesai ve az ücretle çalıştırıldığının iddia edildiği Oxfam'ın araştırmasına göre çalışanlar saat başına 30 sente kadar düşebilen ve haftada 50 doları geçmeyen ücretlerle çalıştırılıyorlar.

'Play fair' kampanyası
Aralarında Puma, Fila, Asics gibi spor firmaları ile İngiliz Olimpiyat Birliği'ni bu konuda adil davranmaya davet eden Oxfam, dünya genelinde "Play Fair" isimli bir kampanya da başlattı. Kampanyaya isteyen herkes "www.playfair.org" adresine tıklayarak mail yoluyla destek verebilecek. Oxfam'ın araştırmasına göre spor giyim firmaları, siparişleri mağazalara daha erken yollayabilmek için daha kısa zamanda daha fazla üretim politikası izliyor. Bunu da daha fazla işçi istihdam ederek değil, mevcut işçilerine fazla mesai yaptırarak gerçekleştiriyorlar. Ancak fazla mesai ücretlere yansıtılmıyor. Kampanya, spor giyim firmalarının ağır çalışma koşullarının iyileştirilmesini ve çoğunluğu düşük ücretlere çalışan işçilerin haklarının korunmasını amaçlıyor. Oxfam, halkı da kampanyaya katılmaya davet ediyor.

Firmaları uzlaşmaya davet etti
İngiltere Ticaret Birliği Genel Sekreteri Brendan Barber, olimpiyatların spor ve dostluk adına yapıldığını hatırlatarak, spor giyim firmalarının işçilerini zor şartlar altında çalıştırdığına dikkat çekiyor. Barber, firmaları görüşmeye davet ederek, işçi haklarını koruyacak anlaşma yapmak istediklerini söylüyor.
Oxfam'ın Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Direktörü Jasmine Whitbread ise çalışanların çoğunun kadın olduğuna dikkat çekiyor.
Tayvan İşçi Birliği Başkanı Junya Yimprasert ise gerçeğin ortaya çıkması üzerine 'Olimpiyatlar, spor ve dostluk yerine sömürü ve riyakârlık üzerine kurulsaydı spor giyim firmaları altın madalya kazanırdı' şeklinde bir yorum yapıyor.

Çift mesai yapıyorlar
Raporda görüşleri alınan işçilerden Tayland'daki Puma fabrikasında çalışan Pha adlı 22 yaşındaki genç bir işçi, yüksek sezonda sabah 09:00'dan gece 02:00 - 03:00'lere kadar çalıştıklarını, çift mesai yaptıklarını söylüyor. Mesai konusunda söz sahibi olmadıklarını söyleyen işçi, ücretlerinin saatte 30 sent civarında olduğunu belirtiyor.
Araştırmada şaşkınlık yaratan bir diğer yorum ise Endonezyalı bir işçi tarafından yapılıyor. İşçi, yöneticilerin kendilerini çalışma saatlerinde 'aptal, tembel ya da işe yaramaz' sıfatlarıyla çağırdıklarını açıklıyor.

İşçilerden itiraflar
Bangkok'ta bir spor giyim firmasında çalışan 28 yaşındaki Krishanti adlı işçi ise bazı zamanlarda gece mesaisi yaptıklarını ve bu çalışmanın vücut fonksiyonlarının bozulmasına yol açtığı söylüyor ve şöyle devam ediyor: 'Biz insan gibi değil, makine gibi çalışıyoruz'.
Araştırma mevcut durumdan çalışanların psikolojik olarak da etkilendiğini, bu fabrikalardan birinde çalışan genç bir kadın işçinin verdiği örnekle ortaya koyuyor. Kadın işçi, 'Bundan fazlasını hak etmiyorsunuz' şeklindeki hakaretler karşısında ağlamaya başladıklarını belirtiyor. İddiasına göre yöneticiler bu hakaretleri çalışanların kulaklarına bağırarak yapıyor ve pazar günleri çalışmak, fazla mesaiye kalmak istemeyenleri işten atmakla tehdit ediyor.



BUSINESS




















Yazarlar