Erken uyarı sistemi İstanbul’u uyaracak

Meksika üst üste 2 büyük depremde devreye giren erken uyarı sistemi birçok canın kurtulmasını sağladı. 8.2’lik ilk deprem, 90 saniye öncesinde sensörler tarafından algılandı ve uyarı verildi. Son deprem ise 20 saniye önce algılandı ve birçok insan bu uyarı sonrası önlemini aldı. Peki Türkiye erken uyarı sisteminde ne durumda?

Dört yanı fay hatlarıyla çevrili Türkiye’de olası büyük depremi algılayacak erken uyarı sistemi sadece İstanbul’da var. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ile İGDAŞ’ın ortak projesiyle büyük depremin önceden algılanarak gaz akışının kesilmesi planlanıyor. AFAD’ın Hatay ve Kahramanmaraş’ta kurmayı düşündüğü pilot sistem ise henüz hayata geçmiş değil. AFAD yetkilileri projenin algoritmaları üzerinde çalışmaya devam ettikleri bilgisini verirken, Kocaeli Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Prof. Dr. Şerif Barış İstabul’daki sistemin Bursa’ya kurulması için girişimlerde bulunduklarını söyledi.

7-8 saniye olacak

Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr.Haluk Özener, erken uyarı istemi için Marmara denizi’nin dibine 15 adet sismometre yerleştirildiğini ve bu sayede fayın en derin uçlarında meydana gelen mikro-depremleri izlediklerini kaydetti. Sismometrelere ilaveten deniz dibi elektro manyetometre ve ekstensometreler kullandıklarını belirten Özener, “Bu veriler GNSS istasyonlarıyla destekleniyor. Deprem istasyonlarında kaydedilen veriler bir saniyelik sürede veri işlem merkezine ulaşıyor” dedi.

Geçmiş dönemde Kandilli’de erken uyarı sistemi üzerinde çalışmalar yürüten Gebze Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden Yrd.Doç.Can Zülfikar ise “İGDAŞ’a kurulan risk azaltım sistemi sayesinde 8-10 saniye öncesinden gaz akışı otomatik kesilecek. Benzer sistem, Marmaray tüp tünel ve Avrasya Tüneli’ne de kuruldu. Deprem sırasında tren, tüp geçide girmeden otomatik olarak duracak. İstanbul için ortalama erken uyarı süresinin 7- 8 saniye olabileceği öngörüldü. Şayet büyük Gölcük depreminde erken uyarı sistemi olsaydı Avcılar’daki etkisini 21 saniye önceden öğrenecektik” dedi.

Eskişehir ve Ege’de iki ayrı deprem

Eskişehir’de dün saat 12.01’de Richter ölçeğine göre 3.3 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Merkez üssü Eskişehir Tepebaşı ilçesi olan ve kent merkezinde hissedilen depremin ardından kısa süreli panik yaşayan vatandaşlar korkuya kapılıp, ev ve işyerlerini terk etti. Ege Denizi’nde de dün 4 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’ndan (AFAD) yapılan açıklamaya göre, saat 11.27’de gerçekleşen ve merkez üssü Ege Denizi olan deprem yaklaşık 10 kilometre derinlikte gerçekleşti.