Batı Karadeniz’den 25 ülkenin çöpü çıktı

İstanbul’un yoğun gemi trafiği yaşanan Karadeniz sahilinde yapılan araştırmalar, çevre kirliliğinin ürkütücü boyutlarını bir kere daha gözler önüne serdi. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi ve Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), Yalıköy’den Ağva’ya kadar olan kıyı şeridinde bir yıl boyunca yaptığı denizel çöp araştırmasında 25 farklı ülkenin çöpüne rastladı. Karadeniz’e sadece 6 ülkenin kıyısı bulunurken 25 ülkenin çöpünün akıntılarla İstanbul’a taşındığı ya da gemilerden atılarak kirliliğe yol açtığı belirlendi. Bilim adamları yoğun gemi trafiğinin yanı sıra kıyılarındaki kentleşmenin de Batı Karadeniz sahilini hızla kirlettiğini ortaya koydu.

Çöplerde etiket var!
İstanbul Boğazı’nın hemen çıkışında yer alan ve önemli uluslararası gemi taşımacılığı rotalarının geçtiği Batı Karadeniz sahilinde son araştırmayı İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi ve Türk Deniz Araştırmaları Vakfı yaptı. Karadeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması Komisyonu (BSC-PS) ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından desteklenen araştırma sonunda elde edilen en önemli sonuç, sadece 6 ülkenin kıyısı olan tüm Karadeniz’de 25 ülkenin etiketli plastik ürününün çöpüne rastlandı. Araştırmayı yapan ekipten İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden araştırma görevlisi Eda Topçu ve Dr. Arda Tonay, çöplerin iki farklı kaynaktan kıyılarımıza kadar geldiğini söyledi. Batı Karadeniz sahilinde tespit edilen yabancı çöplerin komşu ülkelerden atıldıktan sonra akıntılarla sürüklendiği ve geçiş yapan uluslararası gemilerden bırakıldığını söyleyen Eda Topçu, şunları söyledi:
“Karadeniz’in batı kıyıları yoğun gemi trafiği ve kıyı kullanımı nedeniyle tehdit altında. Yaptığımız araştırmalar Karadeniz’in denizel çöplere karşı oldukça savunmasız olduğunu gösterdi. Sahil şeridi boyunca 10 farklı istasyonda 4 mevsim boyunca 18 bin 597 adet katı atık topladık. Üzerlerinde etiket olan çöplerin yarısının 25 farklı ülkeden gelmesi. Oysa tüm Karadeniz’e sadece 6 ülkenin kıyısı var. Bu da gemilerden atılan çöplerin kıyılarımız tehdit ettiğini gösteriyor. Sadece yazın yapılan kıyı temizlik çalışmaları, en fazla atığı bulduğumuz sonbaharda da yapılırsa denizlerimiz daha temiz olur.”

Kimyasal varil bulduk
Dr. Arda Tonay ise, “Öncelikle gemilerin çöplerini zorunlu olarak liman tesislerine vermelerini sağlamalıyız. Çünkü her türlü çöp gemilerden atılıyor. Denize atılması kesinlikle yasak olan boş kimyasal variller bulduk. Ayrıca gemilerden veya kazalardan kaynaklı olabilecek zift birikintilerine rastladık. Karadeniz’in korunması için acil önlemler alınmalı” dedi.

Gemilerden çöp atılıyor
Türk Deniz Araştırmaları Vakfı Başkanı Prof. Dr. Bayram Öztürk, Karadeniz’deki çöplerin büyük kısmının geçiş yapan ticari gemilerden atıldığını vurgulayarak, 1973’te imzalanan Marpol Sözleşmesi’nin uygulanmasıyla bunun önüne geçileceğini vurguladı. Öztürk, “Karadeniz’in korunması için uluslararası tüm sözleşmelerin uygulanması gerekiyor. Karadeniz hızla kirleniyor. İzindeki canlı yaşamı hızla yok olurken çöpler artık kıyılarımızı işgal ediyor” dedi.