‘Depremin izi silindi ama riskler bitmedi’

23 Ekim 2011’deki Van-Erciş merkezli ve 9 Kasım 2011’deki Van-Edremit merkezli iki depremde toplam 644 kişi yaşamını yitirdi, 3 binden fazla kişi yaralandı. Sadece bir kafeteryanın enkazından 68 öğretmenin cansız bedeni çıkarıldı. 700 bin kişinin doğrudan etkilendiği depremde, 35 binden fazla bina hasar gördü. Felaketin birinci yılı dolmadan kalıcı konutların teslimine başlandı ve çoğu TOKİ tarafından olmak üzere 17 bin 489 yeni konut inşa edildi.

Lojistik depo

Uzmanlar kentin bugünkü durumunu Milliyet’e özetledi. AFAD Van Birlik Müdürü Sadi Ekin, depremin ardından yaşanabilecek olası bir doğal afet için bölgede lojistik bir depo yapıldığını belirtti. Depremin halka ‘deprem değil de binalar öldürür’ anlayışını kazandırdığını ifade eden Ekin, kentteki birtakım ekonomik ve yapısal sorunların ise devam ettiğini söyledi. Van İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı İsmet Bilmez ise imar barışının kentte risk yarattığına dikkati çekerek şunları söyledi: “Çok riskli olan yapılarımız vardı. Orta hasar olarak nitelendirilen yapıların güçlendirilmesi için belli süre tanındı. Bu sürede o yapılar sahiplerince güçlendirilmeyince, ağır hasara dönüştü ve yıkım kararları gönderildi. İmar barışıyla birlikte bunlar üzerindeki yıkım şerhleri kaldırıldı. Başvurular yapıldı ve imar barışıyla bu yapıların alım satımlarının yolu açıldı. Bu da olası bir depremde büyük risk oluşturacak. Bu binaların imar affından faydalanmasının önüne geçilmeliydi.”

‘Daralma yaşanıyor’

Ekonomik olarak Van halkının sorunlar yaşadığını belirten İsmet Bilmez, “Deprem nedeniyle vergi borçları erteleniyordu. Yaşanan ekonomik sıkıntılarla birlikte depremzedeler, TOKİ’nin taksitlerini mi ödesin, biriken vergi borçlarının taksitlerini mi ödesin? Yetişemiyorlar. Birçok esnaf kepenk kapattı” dedi.