Hatay, EXPO 2021’e talip

Adana, Osmaniye, Gaziantep ve Kilis’e komşu olan, merkezi 501 bin nüfuslu, ‘büyükşehir’ statüsünde, Akdeniz Bölgesi’nin kendine özgü bir kenti Hatay... Farklı inanç gruplarını bünyesinde barındıran Hatay, hoşgörü içindeki toplu yaşamın da tipik örneklerinden. Herkes birbirine saygılı... Altınözü, Antakya, Arsuz, Belen, Defne, Dörtyol, Erzin, Hassa, İskenderun, Kırıkhan, Kumlu, Payas, Reyhanlı, Samandağ ve Yayladağıüzere 15 ilçesi olan Hatay, birbirinden lezzetli yemekleriyle de öne çıkıyor.

Baharat ve salçayı farklı bir biçimde değerlendirerek farklı tatlar ortaya çıkarıyorlar. Tatlı olarak klasikleşen lezzet künefenin de yeri ayrı tabii... Arkeoloji Müzesi, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Müzesi gibi kültürel değerlerin yanı sıra, Habib-i Neccar Camii ve St. Pierre Kilisesi gibi, görülmesi gereken pek çok tarihi ve mistik değere sahip.

Tüm bu değerlerinin ve kendine özgülüğünün yanında ekonomide de önemli bir güçtü Hatay. Başta Suriye olmak üzere Arap ülkeleriyle yapılan ticaretle hem kente hem de Türkiye ekonomisine önemli katkılar sağlıyordu. Her gün çok sayıda Suriyeli, ticaret amacıyla, özellikle (karayoluyla yaklaşık 2 saat) Halep’ten akın akın geliyordu. Aynı şekilde Arap ülkelerinden de gelenler vardı.

‘Kaos yok’

Hatay Büyükşehir Belediyesi’nin CHP’li Başkanı, tıp doçenti Lütfü Savaş, Hatay’ın en büyük sorununun bu hareketliğin azalması, dolayısıyla ‘ekonomi’ olduğunu vurguluyor. İç savaştan dolayı pek çok Suriyelinin Hatay’a ve ilçelerine geldiğini belirten Savaş, “Kentimiz bundan etkilendi tabii. Ancak, burada bir kaos yok. Altı aydır ben bu mesajı vermeye çalışıyorum. Bana soruyorlar, orada yaşam nasıl? Savaş ortamı var mı, tedirgin misiniz? Asla böyle bir şey yok. Halkımız, hoşgörü ve barış ortamı içerisinde yaşamını sürdürüyor” diyor.

Hatay’ın en büyük avantajının kendine özgü kimliği olduğunu vurgulayan Başkan Savaş, kimlik ve kendine özgü değerler olmadan ‘marka şehir’ kavramının hiçbir anlam taşımayacağını ve çalışmalarını da bu doğrultuda sürdürdüklerini kaydediyor.
En büyük amaçlarının Hatay ekonomisini büyütmek ve kenti kendi öz değerleriyle dünyada ön plana çıkarmak olduğunu belirten Doç. Dr. Lütfü Savaş, 2021 yılında EXPO fuarını düzenlemek için aday olduklarını kaydetti.

Hatay Büyükşehir Belediyesi’nin dört ayrı projesinin, dünyanın en büyük teknoloji, bilim ve kültür sergisi olarak nitelendirilen ve 23 Nisan’da kapılarını Antalya’da açan EXPO 2016’da ‘Şehirlerin En İyi Uygulamaları Etkinliği’ kategorisinde sergilenmeye değer görüldü.

‘Asi Nehri Güzelleşiyor’, ‘Antakya İnsan Şehir’, ‘Gazella Gazella -gazella: Özellikle Kırıkhan ilçesinde görülen bir dağ ceylanı- Eko Parkı Köy Okulu ve Müzesi Projesi’ ve ‘Okeanus Tethys Replika Sergisi’ projelerini çıkardı. 4 ayrı projesi EXPO 2016 Antalya Sergi Alanı’nda 191 gün boyunca sergilenmek üzere seçilen Büyükşehir Belediyesi, gelecek kuşakların yaşama alanları, doğal kaynakları ve bunlara bağlı geçim kaynakları, sürdürülebilir kalkınma, yeşil yaşam gibi kavramların çocuklara aktarımı konularında, kentsel yaşamın çocuklara ve yeşile bıraktığı alanlarla ilgili olarak birlikte düşünme, çözümler üretme ve bütün bunları dünyayla paylaşma noktasında adımlar atıyor.

Asi için AB’ye çağrı

EXPO’da 500 projeden 40’ının kabul edildiğini, bunlardan 4’ünün Hatay’a ait olduğunu belirten Başkan Savaş, Bekaa Vadisi’nde doğan ve Samandağ’da denize dökülen Asi Nehri’nin rehabilitasyonunu önemsediklerini belirtti. Suyun Suriye tarafında çok kirlendiğini ve temizlenmesi için bir proje hazırladıklarını kaydeden Savaş, “Sanayi atıkları rehabilite edildikten sonra atılmalı. Biz, arıtma tesisi ve kanalizasyon yapacağız. asi Nehri’ne arıtılmış suyu vereceğiz” dedi. AB fonlarının, Suriye tarafından gelen atıklar için devreye girmesi gerektiğine dikkat çeken Başkan Lütfü Savaş, “Bu sorun, 42 ülkeyi ilgilendiriyor. Bu ülkelerin havzası olan Akdeniz’i kirletiyor. Buz, burada yazın da su olması, temiz su olması için çalışıyoruz. Hazırladığımız projeyle, 1,5 sonra Asi’ye kirlilik akmayacak duruma gelmek istiyoruz” vurgusunu yaptı. ‘Antakya İnsan Şehir’ projesiyle tarihi Antakya evleri korunacak ve kent yapısal olarak renklendirilecek. Okeanus Tethys Replika Sergisi’nde, Yunan mitolojisindeki mozaik, yaşamın kaynağının su olduğunu anlatıyor.

Tarihi evlere restorasyon

Hatay’ın mimari açıdan da kendine özgü bir kent olduğunu belirten Başkan Savaş, 1150 evi restore ettirdiklerini belirtti.

Endemik dağ ceylanı olan Gazella Gazella, Kırıkhan’da 2008’de bulundu. Sayıları 100-150 iken bugün 350-400’e ulaştı. Projeyle, dağ ceylanları temalı ilköğretim okulu ve müze yapılacak. İnsanlar, dağ ceylanlarını çıplak gözle görecekler. Başkan Lütfü Savaş, 120 dönümlük bir alanda da doğa parkı oluşturmak için çalışmalarının sürdüğünü kaydetti.

Canlı Hayvan Borsası

Kentin girişine katlı kavşak yapacaklarını belirten Doç. Dr. Lütfü Savaş, “Bir mezbahane yapacağız, hayvan pazarı kuracağız. Burada canlı hayvan borsası olacak. Çok uzaktaki biri de internet üzerinden satış yapabilecek” dedi.

Teleferik geliyor

Büyükşehir, Uzunçarşı’nın üst bölgesinden Habibi Neccar Dağı’nın zirvesine çıkacak olan teleferik projesiyle de turizmi hareketlendirmeyi amaçlıyor. Uzunçarşı’dan ilk durağa kadar kazı yapacaklarını ve çıkan eserlerin üzerinde, camla kaplı bir yol oluşturacaklarını kaydeden Savaş, “6,5 dakikalık yolculukla Habibi Neccar Dağı’nın zirvesine gidilecek olan teleferik projesini en geç Mart 2017’de hizmete açmayı planlıyoruz” dedi.

Kentsel dönüşüm atağı

Her ilde olduğu gibi Hatay’da da kentsel dönüşüm hamlesi var. 26 Mayıs’ta ‘Her Yönüyle Kentsel Dönüşüm Zirvesi’ düzenleyen Büyükşehir Belediyesi, şu aşamada 7500 kişiyi ilgilendiren dönüşümü, kent dokusunu koruyarak genişletmeyi amaçlıyor. Kent kimliğini ve tarihi değerleri koruyarak sağlıklı yapılar üretilmesi gerektiğini belirten Lütfü Savaş, çalışmaların sürdüğünü belirtiyor.

Yemekleriyle de çok farklı

Hatay, geleneksel değerleri yaşatan, özgün bir kent. Yemek de bu kültürün olmazsa olmazı.

Medeniyetlerin beşiği olan ve bir geçiş noktasında bulunan kent, çokkültürlü yapısını yemeklerine de yansıtmış.

Hatay mutfağı, Antakya merkez başta olmak üzere bilinen en zengin yöresel mutfaklarımızdan biridir. Hatay mutfağında kebaplar, aşlar, sulu yemekler ve tatlılar listenin en başında yer alır.

Geleneksel Hatay mutfağında yemeklerin tadı baharatlar, acılar ve ekşilerle ön plana çıkar. Coğrafi konumunun da etkisinden dolayı komşu lezzetlerden de esinlenen Hatay mutfağı, kendi farkını her zaman göstermektedir. Dünyaca ünlü yemekleriyle dikkat çeken Hatay’ın yemekleri arasında kaytaz böreği, oruk, ekşi aşı, yoğurt aşı, katıklı ekmek, mütebbel, humus, zahter salatası, semirsek, kâğıt kebabı ve künefe bulunmaktadır. Yurtdışında büyük rağbet gören Hatay yemekleri, Katar, Kuveyt, Dubai gibi birçok ülkeye özel uçaklarla ulaştırılıyor.

Künefesi özel

Tuzsuz bir peynirden üretilen künefe, Hataylıların ve kenti ziyaret edenlerin vazgeçemediği bir lezzet. Közde de yapılan künefe, lezzetli Hatay yemeklerinin üzerine keyifle yeniyor. Sadesi tercih ediliyor ancak fıstıklı ve dondurmalısı da sunuluyor.

Muti’den leziz dürüm

Uzunçarşı’daki Çınaraltı’nın hemen arkasındaki, lezzetli dürüm yapan mekânlardan biri de Muti. Muti Usta, yanında bol nane ve küçük yeşil biberle sunduğu lezzetleriyle minicik dükkânında damaklara şölen yaptırıyor.

Etin özel kıvamdaki bir lavaşla birleşimiyle oluşan dürümler, Hatay’ı ziyaret edenlere, Uzunçarşı’daki turları sırasında verecekleri küçük molada keyif veriyor.