Hayalet ağlar denizi öldürüyor

Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı’nın kararıyla gırgır ağları için derinliğin 24 metreye çıkartılması, balık avı sezonunun protestoyla başlamasına neden olurken, bilim insanları başka bir tehlikeye dikkat çekiyor. İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Ürünleri Fakültesi Avlanma Teknolojileri Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Saadet Karakulak, av yasağının gelecek kuşakların balık yemesi için mutlaka uygulanması gerektiğini belirtirken, ıskarta avcılık olarak adlandırılan tutulan fazla balığın denize dökülmesinin de olumsuz etkilerini vurguladı.
İÜ Su Ürünleri Fakültesi Avlanma Teknolojileri Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Saadet Karakulak, av yasağının 24 metreye çekilmesinin ardından balıkçıların ağlarına takılan hedef dışı balıkların korunması içinde çalışma yapılması gerektiğini vurguladı. Karakulak, “ıskarta av” olarak adlandırılan hedef dışı balıkçılığın deniz ekosistemine büyük zarar verdiğini söyledi. Iskarta av tanımı; tutulduktan sonra satılmayan balıklar için kullanılırken, kaya balığı, lapin, yengeç, köpek balıkları, deniz kuşları, deniz memelileri gibi ticari değeri olmayan türlerle hamsi ve istavrit gibi çok tüketilen balıkları da kapsayabiliyor.

3 şekilde gerçekleşiyor
Iskarta balıkçılık; ticari değeri olmadığı (yengeç, yunus, köpekbalığı) için ağlara gelen canlıların denize bırakılması, ihtiyaçtan fazla tutulmasıyla (hamsi,istavrit gibi) balık halindeki fiyatları düşürmemesi için bilerek denize dökülmesi ya da yasal avlanma boyutundan küçük olduğu için yetkililere yakalanmamak amacıyla denize atılmasıyla gerçekleşiyor. Doç. Dr. Karakulak, “Dünya genelinde her yıl yaklaşık 7 milyon ton hedef olmayan türün ıskarta edildiği raporlandı. Bu toplam balıkçılığın yüzde 8’i anlamına geliyor” dedi.
Balıkçının kaybettiği ya da terk ettiği ağların insan kontrolü olmadan denizde işlevini sürdürmesi ve önüne gelen her canlıyı öldürmesi ise hayalet avcılık olarak adlandırılıyor. Karakulak 2008’de yaptıkları bir çalışmayla, İstanbul kıyılarında 230 kilometre uzatma ağı, 2 bin 700 metre paraketa ağı ve 14 gelincik sepetin kaybolduğunu ortaya çıkarttıklarını vurguladı. Karakulak, “Trol ağlarında istenmeyen türlerin doğaya dönebileceği kaçış tünelleri ve ızgara sistemleri kullanılmalı. Trolde klasik uygulama yerine ızgara sistemine geçilmeli ve kare gözlü ağlar kullanılmalı” dedi.