İntiharların nedeni tarım ilaçları mı?

Tarım ürünlerine zarar veren pestlere (böcek, ot ve mantar) karşı pestisit (kimyasal tarım ilaçları) kullanımı, gerek uygulanışı sırasında yarattığı tahribat gerekse de tarım ürünlerindeki etkileriyle tarımda sıkça tartışılan uygulamalardan. Türkiye, tarımda zararlı organizmaları engellemek için kullanılan pestisit türü kimyasal maddelerin en çok kullanıldığı ülkelerin başında geliyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde son birkaç yılda tehlikeli boyutlara varan intihar vakalarının nedenlerini araştıran Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Zeynep Şimşek, intiharların nedenlerinden birinin de üretimde yoğun kullanılan tarım ilaçları olduğunu saptadı.
Şimşek, tarım kimyasallarının yoğun olarak kullanıldığı nisan-mayıs aylarında, kimyasalların insanlarda merkezi sinir sistemine etki ederek yarattığı “depresyon” nedeniyle bölgedeki intihar vakalarının artış gösterdiğini belirledi.
Şimşek, çalışmasında bölgede intihar vakalarının diğer bölgelere oranla oldukça fazla olduğunu saptadı. Yüksek intihar oranlarının nedenleri ve alınması gereken önlemleri konu alan araştırmada, Şanlıurfa’da acil servis ünitesi intihar girişimleri kayıt formlarını inceleyen Şimşek, tarım ilaçlarının bölge halkını depresyona sürüklediğini ve intihar vakalarının buna paralel olarak artış gösterdiğinin altını çiziyor.

‘Merkezi sinir sistemini etkiliyor’
Pestisitlerin insan sağlığı üzerindeki etkilerini araştıran A.Ü. Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayhan Filazi de pestisitin merkezi sinir sistemi üzerinde ciddi tahribatlar yarattığını belirterek, “Özellikle organik fosforlu ilaçlar, yani zehirler, merkezi sinir sistemini etkileyerek depresyona neden oluyor. İntihar vakalarında bu da etken olabilir” dedi.

700 intihar girişimi

Prof. Dr. Şimşek, intiharda risk faktörlerinin depresyon, bipolar bozukluk gibi ruhsal bozukluklar, kişide ve ailesinde intihar öyküsü, iş ve sosyal çevre kaybı gibi travmatik yaşam olayları, kanser gibi fiziksel hastalıklar, pestisit etkilenimi, öldürücü yöntemlere kolay ulaşılabilirlik, damgalama nedeniyle psikolojik yardım arayamama, rol modeli alınan kişilerin intihar davranışları, sosyal izolasyon olduğunu vurguluyor. Şimşek’in çalışmasındaki intihar girişimi nedenleri arasında ailede geçimsizlik ilk sırada yer alıyor.