Sınav sonuçları kaos yaratabilir

Üniversiteye girişte ilk aşama olan Yükseköğretime Geçiş Sınavı’nın (YGS) ardından sınav soruları ve cevap anahtarlarının ÖSYM tarafından açıklanmayacak olması, sınava girecek 2 milyonu aşkın adayı doğrudan ilgilendirecek bir dizi sıkıntıyı beraberinde getirecek. Buna göre, sınavlarda sorulabilecek yanlış soruların tespiti artık yalnızca ÖSYM’nin inisiyatifinde olacak. Bu nedenle adayların, sınava ya da sorulara yönelik itiraz şansı da ancak sonuçların açıklanmasından sonraya kalacak. Bu da genel sıralamada ve puanlamada değişiklik gerektirecek durumlarda kaos yaşanmasına neden olabilecek.
Uzmanlar bu durumun, sınavlarda toplu ya da bireysel kopya olayları, soruların sınavdan önce sızdırılması ya da doğru yanıtların sınav sırasında daha önceden belirlenmiş bir şifreyle bazı öğrencilere dağıtılması gibi skandalların açığa çıkmasının önünde de engel oluşturacağı yönünde.
(Geçen yıl ÖSYM Mali Durum ve Beklentiler Raporu’na göre ÖSYM’ye sadece YGS’ye yönelik 4 bin 65 itiraz yapılmıştı.) Ancak 2 Ağustos 2013’te yürürlüğe giren yasa değişikliğiyle ÖSYM tarafından uygulanan sınavlara ait soru ve cevaplar Bilgi Edinme Kanunu kapsamı dışına çıkarıldı. Böylece ÖSYM’ sınav sorularının kamuoyuyla paylaşılmasına yasak getirilmiş oldu. Gerekçesi ise, ‘soru havuzu oluşturmak ve havuzdaki soruları daha sonraki sınavlarda da kullanmak’ olarak açıklandı. Düzenleme ilk olarak 1 Eylül tarihli YDS’nin ardından uygulamaya konuldu ve sırasıyla DUS, STS Diş hekimliği, TUS, STS Tıp Doktorluğu, İç Denetçi, İcra, VDK Müfettiş Yardımcılığı, Sayıştay, Adli Yargı-Avukatlık, ÜGYS, İdari yargı, YDUS, ALES, MEB GYS ve KDK Uzman Yardımcılığı sınavlarının da soruları internetten yayımlanmadı.

Skandalların çıkmasına engel
Bu kapsamda pazar günü yapılacak YGS’nin soru ve cevap anahtarları da herhangi bir basın-yayın organında yayımlanamayacak. Ancak test sorularının tamamından rastgele seçilen yüzde 20’si yani 32 soru, adaylara ait soru kitapçıklarındaki soru numaraları ve cevap seçenekleriyle adayların incelemesine açılacak. Bu sorular, ‘Temel Soru Kitapçığı’ adı altında ÖSYM’nin internet sitesinden de yayımlanacak. ‘Temel Soru Kitapçığı’nın dışında kalan sorular ise artık, ‘merkeze ait gizli bilgi’ olarak nitelenecek ve bu soruların herhangi bir yolla bütün olarak ya da kısmen paylaşılması halinde, paylaşan kişi ya da kuruluşlar hakkında yasal işlem başlatılacak. Sınav sonuçları açıklandıktan sonra cevap kağıtları adaylar tarafından görüntülenebilecek.
Soruların yayımlanmamasına ilişkin düzenleme, ‘sınavın şeffaflığı’yla ilgili pek çok soru işaretini de beraberinde getirecek. ÖSYM’nin son 3 yılda yaptığı sınavlarda pek çok skandal yaşanmıştı. Skandalların çoğu da yayımlanan sınav sorularının ve cevap anahtarlarının yayımlanmasıyla ortaya çıkmıştı. ÖSYM’nin yasal bir düzenleme ile soruları yayımlamayacak olması, bundan böyle yaşanabilecek benzeri skandalların ortaya çıkmasını da engelleyecek.

Uygulamadan vazgeçilmeli

Sınav Dergisi Dershaneleri Rehberlik Koordinatörü Salih Toyran: Soruların yayımlanmayacak olmasını iki açıdan handikap olarak değerlendirmemiz mümkün. İlki, üniversite adayları sınav sonrasında yanlışlarını görüp LYS öncesi çalışmalarına yön verebiliyorlardı. İkincisi, ÖSYM gibi uzman kadrosu hayli geniş bir kurumun soru havuzunun genişlemesi adına böyle bir adım atması sınav sonrası şeffaflığı zedeleyecek bazı sorunlara kapı aralayacaktır.

‘İtiraza sebep olacaktır’

Rehberlik Uzmanı Murat Aydın: Soruların yayımlanmayacağı açıklaması sınava giren adaylarda, velilerde ve eğitimcilerde itiraza sebep olacaktır. Sınav sorularının yayınlanması şeffaflık açısından çok önemlidir ve umarım soruların tamamının yayınlanması kararı alınır. Sınav kitapçığını, ancak itiraz eden aday ÖSYM’den randevu alarak görebilecek ve incelenmesini talep edebilecektir.