‘Susmuyoruz!’

18. İstanbul Tiyatro Festivali’nin açılış töreni için Lütfi Kırdar’a gelenler, salonun dışındaki avluyu dolduran bir kalabalıkla karşılaştılar. Başbakan’ın tiyatrolara karşı tutumunu eleştiren tiyatro sanatçıları, sessiz bir protesto için bir aradaydı. Yakalarında, üzerinde “Susmuyoruz” yazan kırmızı kartlarla... “Bu kartın sahibi satın alınamaz” yazıyordu kartın arkasında.
Saat 20.30’a yaklaşırken avludakilerin bir bölümü içeri girmiş, törenin başlamasını bekliyordu. Dillerdeki konu tiyatronun akıbetiydi. Biraz sonra sahnede de sıklıkla vurgulanacağı gibi.
Demet Evgar, Brecht’in ezgileriyle girdi sahneye... Ve onur ödüllerini sunmaya başladı. Hepsi de has tiyatrocu olan beş isme; Cüneyt Türel, Başar Sabuncu, Thomas Ostermeier, Özdemir Nutku ve Sevda Şener’e verilen ödülleri...

Türel, Sabuncu ve Metin Deniz
Ekranda bir fotoğraf belirdi önce... Bir hafta önce hayatını kaybeden Cüneyt Türel; “Vanya Dayı”dan, Abelard ve Heloise”den görüntüleriyle karşımızdaydı. Ve ardından aralarında belli ki 40 yıl olan iki kare: İkisinde de Cüneyt Türel, Başar Sabuncu ve Metin Deniz bir sofrada.
Bu üçlü dün akşam da buluştu, Lütfi Kırdar sahnesinde. Onur Ödülünü alan ve veren olarak. Çünkü Cüneyt Türel de, Başar Sabuncu da İKSV’nin kendilerine ödül verdiğini öğrenince söz birliği etmişçesine “Metin Deniz” versin demişlerdi.
Metin Deniz de sahnedeydi dün akşam, Başar Sabuncu da... Cüneyt Türel’in ödülünü ise kızı Elif ile 19 yıldır hayatını paylaştığı Tilbe Saran aldılar. Tilbe Saran’ın konuşması hasret doluydu: “RüzgÂr kanatlı zaman önüne katıp Cüneyt’i elimizden almasaydı, 50 yıllık meslek hayatının en güzel gecesini yaşayacaktı. Cüneyt’in yurdu Türkçe, toprağı tiyatro, örtüsü edebiyattı. 19 yılına tanıklık ederim ki, her nefesi tiyatro diye aldı, tiyatro diye verdi.”
Ödülünü Metin Deniz’in elinden alan ikinci “has tiyatrocu” ise Başar Sabuncu’ydu. “Kardeşim Cüneyt” diye başladı konuşmasına, “Son dönemde tiyatroya musallat olan baskılara dayanamayarak çekip gittin bu kirli dünyadan. Ben bu ödülü alırken yalnız kaldım.”
Dokuz Eylül Üniversitesi tiyatro bölümünde nice tiyatrocu yetiştiren Prof. Dr. Özdemir Nutku ise ödülünü Zeynep Oral’ın elinden aldı.
Oral’ın konuşması eleştiri doluydu: “Tiyatro bağnazlık değil, özgür, bağımsız, eleştirel düşünce ister. Kulluk değil, yaratıcılık ister. Her şeyden önce sanata ve sanatçıya sevgi, saygı ister. O nedenle susmuyoruz, susmayacağız”.

Gecenin yıldızı Prof.?Şener
Gecenin yıldızı ise “hocaların hocası” Prof. Dr. Sevda Şener’di. Demet Evgar onu sahneye davet ettiğinde önce Yıldız Kenter fırladı ayağa, sonra Haldun Dormen, sonunda da bütün salon. Ödülünü öğrencisi, İstanbul Tiyatro Festivali’nin direktörü Dikmen Gürün’den alırken çok mutluydu: “Bu aralar hüzünlüyüz ama” dedi, “Ben ödülüme sarılacağım.”

Lütfi Kırdar’da festivalin açılış töreni yapılırken, dışarıda da tiyatrocular sessiz bir protestodaydı.
Fotoğraf: HÜSEYİN?ÖZDEMİR